De maagd die zwanger wordt

Mattheüs schrijft niet: Een maagd ‘kan’ zwanger worden, want dat ‘kan’ natuurlijk niet. Een maagd heeft geen geslachtsgemeenschap gehad, heeft nooit een man bekend en kan dus niet zwanger worden. Dat is uitgesloten, vol- strekt onmogelijk. Het zou ook nooit gebeurd zijn, als God daar niet Zelf voor had gezorgd: ‘Zie, de maagd zal zwanger worden’. De maagd draagt Gods eigen Zoon onder haar menselijk hart. Door de onmogelijkheid en het tegenstrijdige heen baart zij straks een zoon, de Zoon van God, de Eniggeborene van de Vader, vol van genade en waarheid. Hem eren wij met lofgezangen. Wat niemand kan, kan God alleen. Hij kan een dode levend maken, een stenen hart wegnemen en een vlezen hart ervoor in de plaats geven, Hij kan voor een doorn een dennenboom doen opgaan, voor een distel een mirtenboom, en Hij kan ook een maagd zwanger doen zijn, opdat zij een Zoon zou baren, ‘… en Zijn Naam IMMANUËL heten’ (Jes. 7:14).

‘Waarom moest het nu een maagd zijn? Opdat God het onmoge- lijke zou doen, want Hij kan op meer dan één wijze iets tot stand brengen. Waar God Zijn genade verheerlijkt, daar gaat het altijd tegen de natuur in’ (Kohlbrugge).

Nog naamloos

Deze maagd is in Jesaja 7 nog onbekend. Ze is nog naamloos, hoewel haar naam in de hemel van eeuwigheid bekend was.

Eeuwen later, zeg maar ‘in de volheid des tijds’, krijgt ze op aarde pas haar naam: Maria: ‘Maria, uit welke geboren is JEZUS, gezegd Christus’ (Matth. 1:16). Maria is de maagd in de diepe zin van het woord. Zij is het die zwanger wordt, niet uit de wil des mans, maar uit God en door God. Want zo was het de wil van de Vader. Alle mannen worden hier overbodig verklaard en heen- gezonden. In deze wonderlijke weg kan God geen man als verwekker gebruiken, want de méns wordt er volledig buiten gezet. Ook Jozef moet opzij. De Vader gaat Zelf Zijn Zoon in de moederschoot bordu- ren. Hij was en bleef immers als Zoon van God vlekkeloos rein, en bleef zonder smet en zonder zonde als Zoon des mensen. Zo heeft God Zijn eniggeboren Zoon gegeven, ‘opdat een iegelijk die in Hem gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe’.

‘Zie, een maagd zal zwanger worden’. Zo profeteerde Jesaja ook (Jes. 7:14). Jesaja spreekt echter over ‘een maagd’, en niet zoals Mattheüs over ‘de maagd’. Maar de kanttekening bij Jesaja 7:14 laat er geen misverstand over bestaan. Het gaat om ‘die maagd’, om die ene, om de maagd Maria, het onbekende meisje uit het ver- geten Nazareth, ver weg in Galiléa, het land van de duisternis en de schaduwen des doods. Daar kwam ze vandaan, uit een gebied waarvan de mensen zeiden: Daar woont geen volk van God. Maria was de gezegende onder de vrou- wen, de begenadigde, een eenvoudig meisje uit het achterafdorp Nazareth. Voor díe tijd was ze wellicht al bijna een jonge vrouw. In elk geval was ze een zui- vere maagd, naar het Woord. Maar de lasterpraat deed reeds zijn werk: of ze wel wérkelijk maagd was, of dorpstimmerman Jozef haar in hun vroege relatie echt nog niet had ‘bekend’, daar zijn velen het niet over eens geweest.

Maagd of jonge vrouw?

‘Zie, een maagd zal zwanger worden’. Dat zou, zeggen sommige (nieuwe maar ook oudere) commentaren, ook best gelezen kunnen worden als: ‘Zie, een jonge vrouw zal zwanger worden’. Dat een vrouw zwanger wordt, is op zich ook al een wonder, in elk geval geen vanzelfsprekend- heid, maar als God de baarmoeder opent, dan behoort het zwanger worden van een vrouw tot de ‘gewone’ scheppingsgege- vens. Maar een maagd kan niet zwanger worden. Zo heeft God het niet in de schep- ping gelegd. Toch profeteerde Jesaja dat wel: ‘Zie, een maagd zal zwanger worden’. Hier worden alle vrouwen uitgesloten en een maagd wordt ingesloten. De maagd is zelf een onreine die de vlekkeloos Reine voortbrengt. Buiten de natuurlijke orde wordt een maagd de moeder van de Zoon des mensen, en ze blijft letterlijk een maagd. Toen Christus mens werd, kreeg hij wel een moeder, maar naar de menselijke natuur geen vader. Een maagd ontvangt door een Godswonder bevruchting, want geen mens is er die Hem verwekt. ‘Van geen andere vrouw, behalve de maagd Maria, kon men dat zeggen, en van geen andere man kon geschreven staan dat Zijn moeder een maagd was. Het Griekse en het Hebreeuwse woord drukken beide heel sterk uit de ware en werkelijke maagdelijkheid van de moeder uit, om ons te laten zien dat Jezus Christus gebo- ren werd uit een vrouw, en niet door de man’ (Ryle).

Joodse rabbijnzen

Calvijn zegt bij de profetie uit Jesaja 7: ‘Het woord ‘Ziet’ wordt gebruikt om bijzondere aandacht te vragen voor de grootheid van wat er te gebeuren stond. De Geest spreekt gewoonlijk op deze manier om de mensen te bewegen bijzondere aandacht te geven aan grote en merkwaardige gebeurtenissen. De profeet beveelt zijn hoorders dus om aandachtig te letten op het grote werk dat God gaat verrichten’. Vervolgens stelde Calvijn vast dat de Joodse rabbijnen veel twisten over de betekenis van het Hebreeuwse woord ‘almah’. De rabbijnen ontkennen dat er ‘een maagd’ mee wordt bedoeld, want, zeggen ze, het zou slechts wijzen op ‘een jonge vrouw, die verloofd is’. En dus is het huns inziens niet nodig er op te staan dat dit woord ‘een maagd’ betekent. Calvijn wist natuurlijk ook wel dat ‘een jonge vrouw’ soms ‘almah’ genoemd werd, en dat dat dus slechts op een bepaalde leeftijd wijst. ‘Maar dat neemt niet weg dat de Schrift dat woord ook vaak gebruikt als er van ‘een maagd’ sprake is’.

De twist van de Joden over de uitleg van dit woord is lasterlijk gepraat, vond Calvijn. De rabbijnen zijn hier ‘als rekels die blaffen, al kunnen zij niet bijten’. Calvijn: ‘Immers, wat voor raars zou de profeet toch wel niet gezegd hebben als hij gesproken had over ‘een jonge vrouw’, die omgang had met een man en zwanger werd. Nietwaar, dat zou toch belachelijk geweest zijn, om zoiets als een teken of een wonder voor ogen te stellen? (…) En het is daarom duidelijk genoeg dat de pro- feet hier over ‘een maagd‘ spreekt, die niet in de natuurlijke weg, maar uit kracht van de genade des Heiligen Geestes bevrucht zou worden. Ziedaar het mysterie waar- over Paulus in verheven taal zegt: Hier is ‘God geopenbaard in het vlees’.

Dat de Messias geboren wordt uit een maagd duidt aan de Goddelijke macht en de God- delijke reinheid waarmee Hij in de wereld komen zal, zegt Matthew Henry. Het is een teken ‘dat Hij een buitengewoon persoon zal zijn, want Hij zal niet door gewone generatie geboren worden, en dat Hij heilig zal zijn, niet bevlekt door de algemene verontreiniging der menselijke natuur en daardoor zal Hij onbe- twistbaar geschikt en bevoegd zijn om de troon te hebben van Zijn vader David’.

De Heilige Geest

‘Zie, de maagd zal zwanger worden’. Zo schrijft Mattheüs het dus, alsof hij het wonder niet op kan. Markus zwijgt erover, vertelt de kerstgeschie- denis niet eens. Misschien was het geheim van de maagdelijke geboorte van de Zaligmaker Markus te groot om opge- schreven te kunnen worden. Misschien wilde Markus – hij had altijd haast, lijkt het wel – vooral wijzen op Christus Zelf, Die gekomen was om te zoeken en zalig te maken wat ver- loren was.

Lukas is een nauwgezet geschiedschrijver, noemt wel ‘de maagd Maria’ (Luk. 1:27), maar het wonder van de bovennatuurlijke geboorte beschrijft hij heel voorzichtig als: ‘De Heilige Geest zal over u komen, en de kracht des Allerhoogsten zal u overschaduwen’ (Luk. 1:35). Johannes vat het alle- maal samen met: ‘En het Woord is vlees geworden’ (Joh. 1:14).

De Heilige Geest is over Maria gekomen, over deze ongerepte maagd. De kracht van de Allerhoogste heeft haar overschaduwd, heeft haar bedekt met de schaduw van Zijn hand. In deze weg baart de moeder- maagd haar eerstgeboren Zoon. Dat was de weg die God had uitgedacht en die Hij had gebaand van de hemel naar de aarde. Zo kon een maagd zwanger worden, zo kon het Woord vlees worden, opdat zondaren weer met God kunnen worden ver- zoend. Immanuël!

‘God wil dat alle mensen geboren worden uit de man door de vrouw, en het geschiedt. God wil dat Zijn Zoon ontvangen wordt uit de Heilige Geest, en geboren wordt uit een maagd, en het geschiedt’ (Da Costa).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen