Boekbesprekingen

In een zestal hoofdstukken ontvouwen de drie auteurs die allen als conservatief rooms katholiek getypeerd kunnen worden, hun zienswijze op de betekenis van de apostel Paulus. Van de drie auteurs heeft vooral Pitre al eerder door grondige nieuwtestamentische studies blijk gegeven van zijn bekwaamheden. Uitgangspunt is voor de auteurs het onbetwist gegeven dat Paulus een Jood was. Hoe moeten wij zijn relatie tot het Joodse volk zien? In de titel maken de auteurs hun positie al duidelijk: Paulus was en bleef een Jood. Het nieuwe verbond waarover de profeten hadden gesproken wist hij vervuld in het optreden van Jezus die na zijn hemelvaart zijn Geest aan zijn gemeente heeft geschonken.

De gehoorzaamheid die God vraagt, wordt in het nieuwe verbond gegarandeerd en geschonken. De auteurs wijzen erop dat het zogenaamde nieuwe perspectief op Paulus bepaald niet geheel nieuw is. Reeds de kerkvaders vroegen zich af wat de uitdrukking ‘werken van de wet’ betekent. De gedachte dat deze alleen op de werken van de ceremoniële wet zou slaan of – om de uitdrukking van het ‘nieuwe perspectief’ te gebruiken – op ‘boundary markers’ is onhoud baar, zo stellen de auteurs terecht.

Zij wijzen de gedachte af dat bij Paulus het aanbreken van het nieuwe verbond zou betekenen dat er een aparte weg van zaligheid voor de volkeren komt. Voor Jood en heiden is er geen zaligheid buiten het nieuwe verbond dat geïnaugureerd werd door de dood en opstanding van Jezus en de uitstorting van de Geest. Van de zinsnede ‘geheel Israël zal zalig worden’ (Rom. 11:26) vinden we in Paul. A New Covenant Jew een eigenaardige uitleg. Men betrekt die op de zaligheid van de twaalf stammen, maar dan met dien verstande dat Paulus’ zendingswerk onder de volkeren gezien moet worden in de context dat tien van de twaalf stammen in de volkeren zijn opgegaan. Ik zie voor deze gedachte geen enkel aanknopingspunt in het Nieuwe Testament.

Ik val de auteurs bij als zij stellen dat de aanduiding ‘Christus’ bij Paulus niet verbleekt is tot een eigennaam. Deze aanduiding houdt associaties in die daarbovenuit gaan. Als Paulus in Romeinen 1:4 stelt dat Jezus tot Zoon van God gesteld is, mogen we dat niet in adoptianistische zin verstaan. Hij werd als Zoon van God met kracht gekroond bij zijn opstanding. Er brak voor Hem die altijd al Gods Zoon was, een nieuwe fase aan in zijn Messiaanse bediening bij zijn opstanding.

De auteurs onderstrepen het verzoenend en plaatsvervangend karakter van Christus’ werk. Zij menen dat het onjuist is om te stellen dat Christus volledig door de Vader werd verlaten en onder zijn toorn verging, omdat Hij zich in gehoorzaamheid aan de Vader vrijwillig in de dood gaf. Ik kan niet zien dat dit een argument is om het eerste te ontkennen. Hierin zien we juist een belangrijk aspect van het mysterie van het kruis.

In Paul. A New Covenant Jew wordt gesteld dat de gedachte dat Christus’ gerechtigheid en gehoorzaamheid de gelovigen worden toegerekend, vreemd is aan Paulus.

Rechtvaardiging houdt volgens hen niet alleen vergeving van zonden in maar ook transformatie. Ongetwijfeld is een christen ook een nieuw mens. Echter, dat betekent nog niet dat de innerlijke vernieuwing deel uitmaakt van de rechtvaardiging. Rechtvaardiging en vrijspraak zijn, als wij Paulus’ brieven lezen, niet gebaseerd op het feit dat wij met Christus gestorven en opgewekt zijn, maar dat Hij voor ons stierf en voor ons is opgewekt. Pastoraal is dat heel belangrijk.

Hier scheiden nog altijd de wegen van hen die trouw zijn aan de kern van de Reformatie respectievelijk Rome.

Paul. A New Covenant Jew is een belangrijk boek met waardevolle inzichten. Het roept ook tegenspraak op. Naast de analyse van het spreken van Paulus over de rechtvaardiging denk ik aan wat geschreven wordt over de kerk en sacramenten. Het feit dat Paulus christenen oproept zichzelf tot een levend offer aan God te wijden (Rom. 12:1), rechtvaardigt niet de gedachte dat het offer van Christus binnen de gemeenschap van de kerk en dan met name de eucharistie wordt gecontinueerd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen