Relaties (4) – Ouders en kinderen

Een van de opvallende verschillen tussen de Bijbel en de Koran is de wijze waarop over ‘gelovigen’ wordt gesproken. Waar in de Koran Allah’s dienaren steevast in hun trouw en toe wijding worden getekend, geeft de Bijbel van Gods kinderen een ander beeld. Door genade mogen ze beke ring en geloof kennen. Maar op de momenten dat hun ‘oude mens’ zich laat gelden, vertelt de Schrift ook eerlijk wat er dan van hen terechtkomt. Denk aan mensen als Lot, Simson, David en Petrus. Zo is het met Izak en Rebekka ook. Tot dusver hoorden we zulke mooie dingen over hen. Als ze eenmaal vader en moeder van Ezau en Jakob zijn, blijken ook zij niet volmaakt te zijn. Hun kinderen trouwens ook niet. Leerzaam blijft het lezen van de lotgevallen van dit gezin wel, ook voor vandaag.

De liefde van de ouders

Rebekka is zwanger! Het is de uitkomst van maar liefst twintig jaar wachten. Beter gezegd: van twintig jaar verwachten en van biddend pleiten op Gods belofte. God is de Waarmaker van Zijn Woord! Echter, nog vóór de zwangerschap voldragen is, dient zich een volgende beproeving aan. Het is een moeilijke, pijnlijke zwangerschap. De tweeling die Rebekka verwacht, ligt in de moederschoot al met elkaar overhoop!

Het is mooi en tekenend voor deze aanstaande moeder dat ze ook nu in gebed gaat. En God maakt duidelijk dat wat zich nu in haar buik afspeelt, in de toekomst een vervolg zal krijgen. Twee kinderen worden tot twee volken, waarbij de krachtsverhouding heel anders zal komen te liggen dan menselijkerwijs gesproken te verwachten viel.

Wat ten aanzien van Rebekka’s gebed minder mooi is, is het feit dat we daarbij niet horen van Izaks deelname. En dat is een signaal van een geestelijk uit elkaar groeien, dat later uitkomt in de manier waarop ze beiden tegen hun twee zoons aankijken (vers 28).

‘We zijn in de loop der tijd uit elkaar gegroeid.’ Door hoeveel echtparen wordt die klacht niet geuit? Soms wordt het als reden opgegeven voor een echtscheiding. Hoe het zo kwam? Soms door drukte of (geld)zorgen, karakterverschillen, zorgen over de kinderen of het doormaken van een crisis waarop men verschillend reageerde. Het huwelijk van Izak en Rebekka levert ons een belangrijk leerpunt op: let op het gezamenlijk gebedsleven. Hadden Izak en Rebekka samen de Godsspraak van vers 23 gehoord, dan hadden ze daarin een extra wapen gehad tegen de verzoeking die in vers 28 op hun huwelijk afkomt. ¹

De voorliefde die deze beide ouders op den duur voor een van hun zoons blijken te hebben, heeft te maken met het karakter van de jongens. De stoere jager versus de huismus. Heeft in Rebekka’s voorkeur het geestelijk motief meegespeeld? Dat wordt er niet bij gezegd. Er is echter geen enkele goede reden te bedenken waarom ouders een van hun kinderen zouden mogen voortrekken. Dat geldt van Izak overigens ook. Bij hem krijg je sterk het gevoel dat zijn voorliefde voor Ezau duidelijk géén geestelijke achtergrond gehad heeft. Op zijn oude dag lijkt hij zich meer door zijn maag dan door zijn hart te laten leiden. ² In elk geval krijgen alle vaders en moeders uit dit gedeelte de les mee: voortrekken is heilloos. Natuurlijk kent ieder – ook buiten het gezinsverband – bepaalde sympathieën en antipathieën. Gods gebod luidt echter: heb uw naaste lief als uzelf. Zoek voor al uw naasten het goede. En behandel daarin ieder gelijk.

De liefde van de kinderen

Neem vervolgens de beide zoons uit dit gezin eens in gedachten. Op zich is het mooi en ook boeiend hoe uit dezelfde ouders zulke verschillende kinderen kunnen voortkomen. Elk ouderpaar zal de verwondering en zelfs de verbazing daarover kennen. Wat een verschil in aard, interesses en beroepskeuze. Wat dat laatste betreft, is ieder uiteraard vrij om te kiezen. Als je daarbij het begin van het Onze Vader maar in gedachten houdt: laat Gods Naam, Koninkrijk en wil bepalend zijn. In het beroep dat je kiest, maar ook in de relaties die je aangaat. 3

Ten aanzien van deze dingen roepen de keuzes die Ezau maakt, gaan deweg vragen op. Later zal het boek Genesis iets zeggen over de huwelijken die hij aangaat (Genesis 26: 34-35). In ons gedeelte maakt hij ook een aantal keuzes. Berucht is de geschiedenis van de linzenmoes en het eerstgeboorterecht. Ezaus lichamelijke behoefte op korte termijn wint het daarbij van wat geestelijk en op lange termijn van belang zal blijken te zijn.

Misschien zegt zijn beroepskeuze in dat verband ook wel meer over Ezau dan je zou denken. Hij wordt jager. Iemand die wel gedurig over het land zwerft, maar bij dat land zelf minder belang heeft dan bij het wild waarop hij jaagt. Wellicht zoekt u er niet zoveel achter, maar voor iemand uit een familie met een (land!) belofte geeft het toch ook wel weer te denken.

En Jakob? Dat ook hij niet volmaakt is, blijkt onder andere uit zijn slinkse handelwijze tegenover Ezau in vers 29 en volgende. Een voorspel op het latere bedriegen van zijn vader in Genesis 27. Daarom bevreemdt het ons wellicht dat hij in dit gedeelte gekarakteriseerd wordt als een ‘oprecht’ man. Nota bene: degene die qua naam én aard een echte hiellichter is! Het woord dat hier met ‘oprecht’ vertaald wordt, is in de Bijbel echter geen gewone karaktertrek. Uit de geschiedenissen van bijvoorbeeld Noach en Abraham blijkt dat iemand oprecht is als hij de juiste houding tegenover God inneemt (zie Genesis 6: 9 en 17: 1). Een houding waarbij iemand bewust leeft voor Gods aangezicht en belang heeft bij Zijn zegen. Opnieuw zeggen we: daarin is Jakob verre van volmaakt. Toch wordt ook hij ten diepste gedreven door het verlangen dat ook Noach en Abraham hebben gekend. Het verlangen dat later ook iemand als David zou belijden: ‘Eén ding heb ik van den HEERE begeerd’ (Psalm 27: 4). Een Engelse vertaler geeft daarom Jakobs oprechtheid weer met de term single-minded. De typering van een mens die ten diepste is ingewonnen voor God, Zijn dienst en Zijn wil. En dat werkt op alle terreinen van het leven door. De relatie met God bepaalt daarom ook alle andere relaties. 4

De liefde van de HEERE

Intussen houden we na het uitlezen van Genesis 25 een andere indruk van het huwelijk en gezin van Izak en Rebekka over dan eerst. Inmiddels denkt u misschien wel: wat een familie! Moet God daardoor Zijn plan volbrengen? Dat kun je trouwens ook ten aanzien van je eigen huwelijk of gezin soms denken. Of nog persoonlijker, als de HEERE je ontdekt aan eigen karakterfouten en zonden, tegenover God én de naaste. En je denkt: zal er ooit iets van terechtkomen? Het is duidelijk dat dat in het gezin van Izak en Rebekka alleen maar zal kunnen door Gods trouwe liefde. Liefde die opkomt uit Zijn verkiezend welbehagen. Dat is al te horen in vers 23, maar wordt later door bijvoorbeeld Paulus nog nadrukkelijker gezegd. In Romeinen 9 haalt hij dit vers aan en schrijft dan dat Gods verkiezing niet gebaseerd was op het gedrag van Jakob of Ezau. Die liefde was er namelijk al ‘als de kinderen nog niet geboren waren, noch iets goeds of kwaads gedaan hadden …’ (Romeinen 9: 11). Gods verkiezende (voor)liefde voor Jakob kun je dus niet gebruiken om het voortrekken door Rebekka goed te praten. ⁵ Die heeft namelijk een totaal andere achtergrond. En zij biedt hoop, wonderlijk genoeg niet alleen voor ‘Jakobs’ maar ook voor ‘Ezaus’.

Het eerste waar beiden in hun leven op stuiten, is niet Gods verborgen verkiezing, maar Zijn verbondsbeloften. In de manier waarop Jakob én Ezau daarmee omgaan, blijkt dat de HEERE onze verantwoordelijkheid om Hem centraal te stellen in ons leven uiterst serieus neemt. De relatie met Hem moet, net als bij Jakob, boven alles gaan. Is dat het geval, dan bepaalt dat ook alle andere relaties die we in ons leven hebben. Wie leert leven van Gods onvoorwaardelijke liefde, kan ook leren anderen onvoorwaardelijk lief te hebben.

Gespreksvragen

1. Kunt u meer zaken noemen die het uiteengroeien van partners zouden kunnen voorkomen?

2. Je komt in de Bijbel meerdere voorbeelden tegen van gelovigen van wie de laatste levensfase geestelijk niet de beste is geweest. Blader maar eens in de geschiedenissen van Gideon, Salomo, Asa, Joas en Hizkia. Wat kunnen we hieruit leren?

3. In hoeverre gebruikt u in de praktische dingen van het leven het ‘model’ van het Onze Vader?

4. ‘Wie God niet kent heeft een hart dat duizend dingen begeert. Wie door genade God mag kennen, heeft een hart dat ten diepste maar één ding verlangt.’ Wat vindt u van die uitspraak?

5. Probeer in uw eigen woorden nog eens te zeggen waarom Gods verkiezing niet te vergelijken is met Rebekka’s voortrekken van Jakob. Waarin ligt voor u de troost van Gods eeuwige liefde? Welke gevolgen heeft dat voor uw omgang met anderen?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen