Dweilen met de kraan open

De jeugdzorg loopt volledig uit de hand. Sinds de eeuwwisseling verdrievoudigde het aantal kinderen dat hulp nodig heeft. Staatssecretaris Van Ooijen zit met zijn handen in het haar. In 2015 is het stelsel gewijzigd en is de burgerlijke gemeente verantwoordelijk geworden voor de jeugdhulp. De oplossing van het stijgende aantal vragen om jeugdhulp werd gezocht in structuren die dichter bij de mensen staan. Het probleem wordt echter alleen maar groter; het is dweilen met de kraan open. Dat ligt niet zozeer aan de burgerlijke gemeente. De staatssecretaris heeft inmiddels ook in de gaten dat het echte probleem niet wordt aangepakt en ook niet met geld is op te lossen. Van Ooijen wil daarover het gesprek aangaan en verwijst naar drie zorgelijke trends die de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) schetst: opvoedingsproblemen, mede door het hoge aantal scheidingen, te snel problematiseren van het gedrag van kinderen en de enorme prestatiedruk, versterkt door sociale media.

Niet ontvankelijk

Hoewel de visie van de CU-staatssecretaris wordt gesteund door tal van wetenschappelijke publicaties, is lang niet iedereen ontvankelijk voor deze boodschap. Over de drie uiterst zorgelijke trends die de WRR signaleert mag eigenlijk niet gepraat worden. De verlangens van het individu -de dikke ik- mogen niet beteugeld worden! Men verwijt de staatssecretaris dat hij alleen maar bezuinigingen op het oog heeft en er daarom van alles bij sleept. Nu zal geld altijd een rol spelen in de politiek, maar het water van de zee kan niet wegwassen dat het mentale welbevinden van jongeren de laatste jaren achteruit gaat. De corona-epidemie ligt in die zin nog lang niet achter ons. Het aantal jongeren met eetstoornissen, angsten, depressies en (game)verslavingen is in die tijd enorm toegenomen.

We moeten niet denken de jeugdproblematiek op te lossen door de jongeren massaal naar een psycholoog te sturen. Natuurlijk, bij ernstige problematiek is het nodig om hulp in te schakelen. We leven immers in een gebroken samenleving. Maar allereerst moet er worden geïnvesteerd in een goede basisstructuur waarin de opvoeding van de kinderen goed kan gedijen. Er zou veel te schrijven zijn over wat er allemaal mis gaat in onze ernstig zieke maatschappij, en het is heel moedig van de staatssecretaris dat hij dit gesprek wil aangaan, maar we beperken ons in dit artikel tot ons eigen staan in deze maatschappij.

Gebrokenheid

De driehoek gezin, school en kerk moet een veilige leer- en leefgemeenschap zijn voor onze kinderen en jongeren. Hoeveel tijd hebben we beschikbaar voor onze kinderen? Wie voeden onze kinderen op? Doen we dat zelf of laten we dat aan anderen over? Praten we voldoende met onze kinderen? En als we met hen spreken, waar hebben we het dan over? Beseffen we dat trouwen een werkwoord is en dat er dus aan gewerkt moet worden? Investeren we voldoende in ons huwelijk en in ons gezin? Laat een ieder de vraag voor zichzelf beantwoorden. Wie kan zonder schuld en schaamte zeggen dat dit het geval is? Er zijn ouders die in staat zijn zichzelf te corrigeren, anderen kunnen dat niet (meer) omdat de kinderen al uit huis zijn of omdat de problematiek te groot geworden is. Daaruit blijkt de gebrokenheid van onze samenleving. Het paradijs is verloren gegaan doordat de mens voor zichzelf gekozen heeft en van God is afge­vallen. Moge het ons op de knieën brengen om onze eigen nood en die van onze kinderen aan de Heere voor te leggen.

Hulpverlening

De staatssecretaris benadrukt dat ouders die handelingsverlegen zijn zo vroeg mogelijk ondersteund moeten worden, om te voorkomen dat in een later stadium zware zorgvragen ontstaan die veel tijd en geld kosten. Hij heeft hier absoluut een punt. Ouders hoeven zich niet te schamen als ze het opvoeden van kinderen moeilijk vinden. Het is ook ontzettend moeilijk, zeker in onze tijd. Naast het gebed om wijsheid is het daarom van belang dat er om raad wordt gevraagd aan mensen uit het eigen (familie)netwerk die reeds eerder ervaring hebben opgedaan, bijvoorbeeld de eigen ouders of oudere broers of zussen. Daarnaast kan gebruik gemaakt worden van een breed aanbod op het gebied van ondersteuning bij de opvoeding, in het huwelijk, etc. Bij zwaardere problematiek kan er een beroep worden gedaan op hulpverlening. Het is dan van groot belang dat er een beroep wordt gedaan op identiteitsgebonden hulpverleners, die hun aanpak baseren op de Bijbelse waarden en normen.

Bijdrage vanuit de diaconie

Omdat de kosten van de hulpverlening enorm hoog kunnen oplopen is op de laatstgehouden synode besloten dat het goed zou zijn als de diaconie een bijdrage zou leveren aan de kosten van de identiteitsgebonden hulp. Vanuit de christelijke gemeente behoren we immers zorgend en dienend om te gaan met degenen die hulp behoeven. Daarom is het goed om als kerk een bijdrage te leveren aan de hoge kosten van de hulpverlening. Een bijdrage vanuit de burgerlijke gemeente is altijd uiterst sober. Gemeentelijk beleid is minimabeleid. Dat mag van de diaconie niet gezegd worden, hier mag sprake zijn van milddadigheid! Om die reden kan de diaconie een bijdrage verlenen dan wel een contract afsluiten met christelijke zorgverleners, zoals het ds. G.H. Kersten centrum, de Vluchtheuvel en stich ting Schuilplaats. De diaconie levert dan een financiële bijdrage aan de hoge kosten van de hulpverlening. De genoemde instellingen geven dan periodiek aan de diaconie door hoeveel uren hulp zij (in de regio) hebben verleend. Ze kunnen ook aangeven wat de aard van de hulpverlening is, maar nooit zal de instelling de namen van de gezinnen doorgeven. De privacy is en blijft gewaarborgd. Op deze wijze wil de kerk de financiële drempels die er zijn voor het in de arm nemen van een hulpverlener wegnemen.

Keuzevrijheid

Wanneer iemand om hulp vraagt bij een gemeentelijk loket, is de kans behoorlijk groot dat de gemeente verwijst naar een seculiere hulpverlener, waarmee ze vaste con ­ t(r)acten hebben. De gemeente heeft echter de plicht ook identiteitsgebonden instellingen te financieren. We mogen dus kieskeurig zijn op dit punt. Wanneer de gemeente halsstarrig is op dit punt kan een beroep gedaan worden op een kerkenraadslid of een raadslid van de gemeente. Maar we weten ook dat er ook mensen zijn die bewust hulp van onbekende organisaties kiezen om de zorgen binnenkamers te kunnen houden. Er kan ook sprake zijn van onverschilligheid als het gaat om de identiteit van de zorgverlener. Het is een goede zaak als daarover tijdens de huisbezoeken het gesprek wordt gevoerd, zonder de keuzevrijheid geweld aan te doen. In dat geval kan de finan ciële bijdrage vanuit de diaconie ook worden toegelicht.

De roeping van de kerk

Ds. G.H. Kersten wees erop dat de kerk op sociaal terrein een roeping heeft. “En wel ten eerste in de opvoedende kracht die van de kerk dient uit te gaan. En ten andere in de zorg die de kerk voor de ouden en invaliden, weduwen en wezen heeft te oefenen.” De kerk mag niet verdrongen worden van het maatschappelijke erf. “Bovendien heeft de kerk in de maatschappelijke noden aan de ellendige de hand te bieden. Een prediking zonder daden zal ten slotte op de massa van de kerkgangers de kracht verliezen. De kerk helpe de noodlijdende, helpe hem in liefde, helpe zo ruim mogelijk. Zij trekke niet gelijk priester en Leviet aan de ellendige voorbij, maar zij zij zich haar sociale roeping verplicht.”

Het besluit op de synode om een financiële handreiking te doen aan hen die een beroep moeten doen op identiteitsgebonden hulpverlening voelt dan ook als een warme deken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen