De belijdenis van de Heilige Geest

De eerste versie van Nicéa eindigt nog slechts met: ‘Ik geloof in de Heilige Geest’. De artikelen 9 tot en met 12, over de kerk, de weldaden in dit leven en na dit leven, ontbreken. Hoewel dat wel zaken zijn die tot het werk van de Geest gerekend moeten worden.

Door de toenmalige dwalingen van Arius en anderen werd de Godheid en het werk van Gods Geest miskend. De Hei- lige Geest werd slechts erkend als een onpersoonlijke Goddelijke kracht. Zoals vaker in de kerkgeschiedenis werd de kerk gedwongen zich duidelijker op grond van de Schrift uit te spreken. Zo ontstond bij Nicéa de belijdenis van de Heilige Geest. We onderscheiden in de toevoeging bij Nicéa vijf aspecten. Ter overdenking halen we daar de vijf werkwoorden uit: Wie de Heilige Geest is, , wat Hij werkt, van Wie Hij uitgaat, , hoe Hij verheerlijkt wordt, hoe Hij spreekt. . Het gaat dus om Zijn wezen, Zijn werken, Zijn uitgaan, Zijn verheerlijking en Zijn spreken. Kort iets over deze vijf aspecten van de volheid van de Heilige Geest. Vanwege die volheid wordt Hij ook wel aangeduid met ‘de zeven Geesten Gods’, want er is in Hem een onuitputtelijke volheid. Dit blijkt uit:

Zijn wezen: Die Heere is

De opstellers van Nicéa hebben terdege aangevoeld wat er op het spel stond, zeker met betrekking tot de toepassing van het heil. Alleen Gód is het Die de zaligheid in Zijn welbehagen uitdenkt, in Zijn Zoon uitwerkt en door Zijn Geest toepast. Hier wordt het eenzijdige Godswerk beleden, vanaf het begin tot het eeuwige leven. Want het heil is uitsluitend afhankelijk van het verkiezend welbehagen van de Vader, slechts denkbaar vanwege de zoen-verdiensten van de Zoon, en alleen denkbaar door de toepas- sing van de Heilige Geest. Het heil ligt uitsluitend in het drie-enige wezen van God: het heil uit God, door God en tot God. Bij de uitbreiding van Nicéa gaat het niet om details, maar om de praktijk van: ‘Het is door U, door U alleen, om het eeuwig welbehagen’.

Zijn werken: Die levend maakt

Deze toepassing begint met de levendma- king. Deze oude belijdenis ziet vooral op het levensbegin in het dode zondaarshart. De Geest werkt, onderhoudt en oefent het leven, werkt de geloofsplanting en de geloofsoefening. Zonder deze Geest is er geen leven en geen geloof. De Geest werkt datgene wat onmogelijk is bij de mensen. Vandaar de roep: ‘Gij Geest, kom aan en blaas in deze gedoden, opdat ze levend worden’.

Zijn uitgaan: Die van de Vader en de Zoon uitgaat

De kerk in het Westen heeft zich op dit punt duidelijk uitgesproken, ondanks het verzet vanuit de kerk in het Oosten. De Geest Die de eer van de Vader beoogt en het uit Christus neemt is God. De Geest Die van Zichzelf niet spreekt, maar in alle waarheid van de Godsopenbaring leidt, mag niet worden losgemaakt van de Zoon. Als er zielservaringen worden besproken zonder dat er plaats is voor Christus, komen we in gevaarlijke mystieke wate- ren. Schriftuurlijke bevinding is wezenlijk wat anders dan wonderlijke bevindelijkheden, waarin God en Christus niet cen- traal staan.

Zijn verheerlijking: Die tezamen met de Vader en de Zoon aangebeden en verheerlijkt wordt

De Geest krijgt dezelfde eer en is dezelfde aanbidding waard als de Vader en de Zoon. Vandaar de hartelijke bede: ‘O Vader, dat Uw liefde ons blijk’, o Zoon, maak ons Uw beeld gelijk, o Geest, zend Uwe troost ons neer. Drie-enig God, U zij al d’ eer’.

Zijn spreken: Die gesproken heeft door de profeten

De Geest bindt Zich aan de profetische bediening in het Oude en in het Nieuwe Testament. Hij is de eerste Auteur van de Heilige Schrift. Hij ontdekt, vertroost en bemoedigt met Goddelijke kracht en werkt een hartelijke verbondenheid aan de Schriften. De juiste verhouding tussen Woord en Geest vraagt om onze waakzaamheid.

We hebben ons dus te toetsen aan de drie wezenskenmerken van het Geesteswerk: hartelijke verootmoediging, gericht zijn op de ere Gods en niet buiten de Christus der Schriften kunnen. Wat zegt uw hart?

Twaalf artikelen, artikel 8: ‘Ik geloof in de Heilige Geest’. Geloofsbelijdenis van Nicéa: ‘En in de Heilige Geest, Die Heere is en levend maakt, Die van de Vader en de Zoon uitgaat, Die te zamen met de Vader en de Zoon aange- beden en verheerlijkt wordt, Die gesproken heeft door de profeten’.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen