Eerste 15 augustusherdenking om ‘vergeten oorlog’ niet te vergeten

De herdenking vond plaats bij het monument ‘… nooit meer…’, waar Melissant inmiddels ook twee keer bijeenkwam voor de Dodenherdenking op 4 mei. Nu, op de datum dat Japan negenenzeventig jaar geleden capituleerde, stonden de doden van Nederlands-Indië centraal.

Het was een initiatief van het comité dat in Melissant is opgericht om 4 en 5 mei en 15 augustus plaatselijk vorm en inhoud te geven. Een primeur voor Goeree-Overflakkee, waar ruim dertig mensen op afkwamen, onder wie verscheidene veteranen.

Diepe sporen

“De oorlog heeft diepe sporen achtergelaten”, zei wethouder Jaap Willem Eijkenduijn, die behalve de Japanse bezetting ook de aansluitende Indonesische onafhankelijkheidsoorlog memoreerde. “We moeten de verhalen blijven vertellen, omdat we ze anders vergeten. Terwijl we de verhalen blijven vertellen aan onze kinderen en kleinkinderen, moeten we ook steeds blijven benadrukken: ‘nooit meer oorlog’. Omdat oorlog nu eenmaal alleen maar leed brengt en alleen maar verliezers kent.” Vervolgens riep de wethouder op om respectvol met elkaar om te gaan.

Dirk Spahr van der Hoek, lid van het organiserende comité, beschreef het onbeschrijfelijke leed in de kampen en bij de aanleg van de Dodenspoorlijn. Inclusief de aantallen gestorvenen: een kille boekhouding vol emotie. Hij bracht ook een uitspraak van Albert Einstein in herinnering: “Vrede kan niet bewaard worden door middel van strijdkracht. Het kan alleen bereikt worden door middel van ons verstand.”

Eén druppel inkt…

Comitélid Klaas Kuipers haalde op zijn beurt een Oosterse wijsheid aan: “Eén druppel inkt kan een groot vat melk verpesten. Eén persoon kan het leven van miljoenen mensen veranderen en verwoesten. Het leven van velen in Nederlands-Indië werd gruwelijk.” Maar in alle ellende klonk in de kampen ook een lied van hoop, troost en verbondenheid: ‘Bapa kami biasa’, het Indisch Onze Vader. Het was ook in Melissant te horen.

De herdenking bestond – naast de toespraken en het voordragen van het gedicht ‘Ver weg’ door Aranka de Bok – uit trompetmuziek, twee minuten stilte, twee coupletten van het Wilhelmus en het leggen van bloemen bij het monument ‘…nooit meer…’. Dat waren, evenals bij de nationale herdenking, diezelfde dag in Den Haag, zonnebloemen. Bewoners van Goeree-Overflakkee hadden na de bijeenkomst in de ochtend nog de hele dag de tijd om bloemen toe te voegen. Een mogelijkheid waarvan ook daadwerkelijk gebruik is gemaakt.

Jaarlijks vervolg

Het organiserende comité hoopt dat deze primeur een jaarlijks vervolg krijgt op Goeree-Overflakkee. “Eén ding is mij heel duidelijk geworden”, zei Kuipers tijdens de plechtigheid. “Op 15 augustus moeten wij blijven herdenken. Denken aan alle slachtoffers van de ‘vergeten oorlog’. Herdenken om een schijnwerper te zetten op het uiteindelijke doel: vrede. Ook nu. In vrede met elkaar samenleven. Ook op ons eiland Goeree-Overflakkee.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen