Kamers en Kamerleden

politieke belangstelling onder ons jlc IS niet bijster groot. Ze schijnt met de jaren te verminderen. Er iti de laatste tijd cijfers en gegevens ler gepubliceerd, die ons slechts pesiiistisch kunnen stemmen. Wij vinden 4 namelijk een bedenkelijk verschijn- 1, dat betrekkelijk weinigen zich tenwoordig voor de zaken van liet latkundig leven interesseren. Maar ^r degenen, die er wel belangstellmg lor hebben, willen we in dit artikel (IS wat aardige bijzonderheden medejen over de gang van zaken in ons iilement. Misschien dat bij anderen ik nog enige interesse wordt gewekt. fie er van nabij kennis mee wil man, moet eens een keer gaan luisteren I de publieke tribune van de Tweede ; Eerste Kamer.

Men moet zich zo'n vergadering niet •rkeerd voorstellen. De dames en hein zitten niet netjes in hun banken, thans de meesten niet. Dat doen ze leen als er gestemd moet worden. Een eel van hen zit of staat te luisteren, ideren lezen een krant of de kamerukken, weer anderen maken met elaar een praatje. Een deel zit in de iftiekamer, heeft commissievergadeng of een bespreking met personen, hen iets hebben voor te leggen. Wie taag rookt, verdwijnt achter een gor- (het rookgordijn genoemd!), want r mag niet gerookt worden. De hele ergadering geeft dus een wanordelijke idruk. Als er minder gewichtige zam worden behandeld of dingen van technische aard, is slechts een lein aantal leden aanwezig. Ook moet len niet denken, dat er goed naar de orekers geluisterd wordt. Dat gebeurt Heen als er iets bijzonders aan de and is: als mr. Burger van leer trekt. Is een minister het woord voert over en belangrijk onderwerp of als Prof. lomme. Prof. Oud of een andere pronmente figuur aan het debat deelleemt. Men moet het de Kamerleden lok niet kwalijk nemen als ze niet luis- Eren, want het is ondoenlijk uren achereen een stroom van woorden op te lemen over onderwerpen, waarvan niet ïdereen verstand heeft. Meestal worlen de zaken overgelaten aan de spelalisten van de fracties. De Kamer leeft daarom het recht „om niet te luiseren". Ook de voorzitter Dr. Kortenlorst luistert lang niet altijd. Menig araerlid komt een praatje met hem maken en hij leest ook wel eens de aant terwijl een spreker aan het woord Het gaat er dus nogal gemoedelijk laar toe. Alleen de ministers moeten loed luisteren, want die moeten de ;piekers van repliek dienen. Wanneer (en communist het spreekgestoelte beitijgt, loopt de Kamer leeg. Met hen beloeit vrijwel niemand zich dan alleen s twee heren van de Pacifistisch Soc. Partij.

Af en toe zegt men elkaar op parlementaire wijze goed de waarheid. Grofbeden zijn echter niet toegelaten. Als iemand b.v. zou zeggen aan het adres tan een ander Kamerlid, dat hij een grove leugen" heeft gedebiteerd, dan hamert de voorzitter en dan moet hij wijzigen in „onjuiste voorstelling Van zaken." De vormen worden streng gehandhaafd. Ieder moet zich steeds tot de voorzitter richten en men mag dus »iet zeggen: dames en heren of Excellentie. Men spreekt over elkaar steeds als „de geachte afgevaardigde". Tegen- 'oordig gaat alles in dit opzicht heel keung De handhaving van de orde is vooi Dr. Kortenhorst, die al sedert 1948 vooizitter is, niet moeilijk. Vroeger ws dat anders. In de tijd van de communisten Lou de Visser en Wijnkoop, van de socialist Duys e.a. kon het nogal fens heftig ervan langs gaan. Zo sprak Troelstra eens van een schurkenstreek en maakte Schaper de rechtse fractie lilt voor een smerige, ellendige troep! Zoiets komt nu niet meer voor. Zelfs ie communisten zijn erg mak. De verhouding tussen de Kamerleden

De verhouding tussen de Kamerleden wideriing is heel prettig. Men moet liet denken, dat b.v. socialisten en antirevolutionairen elkaar steeds onvriendelijk aankijken. Men gaat zeer vriendichapoelijk met elkaar om, al verhinfat dit niet, dat men elkaar soms '*erp aanvalt als het over beginselen » zaken gaat. Maar dat staat een verstandhouding niet in de weg. Men kan b.v. Mr. Roosjen in een zeer Seaniraeerd gesprek zien met Mr. Bur- Kr eii Ds. Zandt, die onlangs wat te Vfoeg naar het spreekgestoelte gelopen *as en even moest wachten tot Prof. Romi-ne uitgesproken was, werd zeer Wiendelijk een zitplaats aangeboden Joor vice-admiraal Moorman (R.K.) "oen dezer dagen dhr. Welter 80 jaar *erd, werd hij zonder uitzondering door 'He Kamerleden hartelijk gefeliciteerd. De Tweede Kamer begint steeds om ^^ uur. Hoofdbode Brinkers roept dan 'oor de microfoon: „de voorzitter". Deze ™mt, voorafgegaan door een commies- Snöier en gevolgd door de griffier, in optocht de Kamer binnen. Alle Kamereden en bezoekers van de tribune moeten dan opstaan evenals in een rechtszaal Moet er mondeling gestemd wor- ''^n, dan leest één der commiezen- Sntfjers de presentielijst voor, te be- Smnen met het nummer, dat de voorzitter uit een bus trekt. De voorzitter stemt het laatst. Soms stemt een lid — '1 gedachten'zittende — wel eens verkeerd Hij kan dit dan direct herstelen, als tenminste de volgende naam % niet is afgelezen. Het enige wat hij oan nog doen kan, is aantekening vra-gen in de Handelingen, dat hij anders had willen stemmen. Maar invloed op de stemming heeft dit niet meer. Als alle leden aanwezig zijn — wat vrijwel nimmer het geval is — en de stemming valt uit 75 tegen 75, dan is het voorstel verworpen.

Een klassiek voorbeeld van een spannende stemming was die over de Leerplichtwet van Goeman Borgesius in 1900. Deze is toen met 50 tegen 49 stemmen aangenomen. De A.R. afgevaardigde Baron Schimmelpenninck was een paar dagen tevoren van zijn paard gevallen en had een been gebroken. Hij zou tegengestemd hebben, dus als hij aanwezig was geweest, ware de Leerplichtwet verworpen! Deze is een zegen geweest voor ons volk, zodat we kunnen zeggen, dat het paard van de baron wijzer was dan zijn meester.

Bij heel belangrijke stemmingen is het wel gebeurd, dat zieken per brancard in de Kamer werden gebracht.

Over 't algemeen zijn de Kamerleden goede sprekers. Maar toch wordt er ontzaglijk veel gelezen. Dit is evenwel niet te vermijden, want het is ondoenlijk om een goed gedocumenteerde redevoering met allerlei cijfers of ingewikkelde juridische beschouwingen zonder papieren voor te dragen. Niet iedereen is zo knap als destijds mr. D. Fock, die redevoeringen met cijfers en al uit het hoofd kon reproduceren. Dikwijls duren de redevoeringen erg lang, vooral die van de ministers. Staatssecretaris Bot sprak verleden week ruim 4 uur. De langste redevoering, die ooit in de Kamer gehouden is, werd gehouden door de socialist Mr. Duys. Het was een obstructie-rede, die 9 uur duurde! Interrupties zijn toegestaan, mits de

Interrupties zijn toegestaan, mits de spreker niet in verwarring wordt gebracht. Voorzitter Kortenhorst is in dit opzicht heel soepel. Hij houdt van levendige debatten. De meeste interrupties komen tegenwoordig van de zijde van de P.v.d.A., die nu in de oppositie is. Mr. Burger is daar nogal vlug mee, maar de meeste Kamerleden en Ministers zijn heel handig in het beantwoorden daarvan. Dat is een soort sport. Er zitten in de beide Kamers heel

Er zitten in de beide Kamers heel goede redenaars. Prof. Romme, Prof. Oud, Dr. Tilanus, Mr. Burger (maar die moet altijd eerst even op gang komen), Van de Wetering, Van Mastrigt, Roosjen, Hazenbosch, Biesheuvel, Hofstra en veel meer anderen spreken gemakkelijk zonder papier. Door microfoons en luidsprekers is alles tegenwoordig goed verstaanbaar. Vroeger was dat anders. Toen verstond de pers er dikwijls niet veel van. Er mocht toen ook vanaf de eigen zitplaats gesproken worden. Nu moet ieder, die het woord wil voeren, achter de katheder. Groen van Prinsterer b.v. was vrijwel niet te verstaan.

Dat de humor niet ontbreekt, ligt voor de hand. Al improviserende, maken de Kamerleden soms ook grappige fouten, vooral in de beeldspraak. Zo zei een spreker: „De kunstmest is de reddende engel, waar de landbouw op drijft." Een ander: „De vorige spreker heeft de spijker precies op de verkeerde kop geslagen." Of: „Bij een dergelijke aanbieding moet men met beide handen toehappen." Weer een ander: „De S.D.A.P. heeft haar voornaamste geboorte niet in Engeland gehad." Heel erg maakte het een spreker, die zei:

„Als Thorbecke nog leefde, zou hij zich in zijn graf omkeren." Bekend is ook de uitspraak van boer Braat: „Die man heeft een boerderij, waar melk gewonnen wordt van elf koeien en een stier." Generaal van Voorst tot Voorst (destijds voorzitter van de Eerste Kamer) sprak een keer van de griffier als de fourier. Goeman Borgesius stond bekend om zijn gekke versprekingen. Hij noemde eens het Kamerlid Snoeck Henkemans Henk Snoeckemans en bij een andere gelegenheid, sprekende over het vrouwenkiesrecht, draaide hij de zaak ook maar om en zei „kouwe vriesrecht." Bij zulke gelegenheden is het wel interessant in de Kamer. Het komt helaas echter niet veel voor!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen