De komende huurverhoging

Op 1 juli a.s. komt er voor de oudere woningen weer een nieuwe huurverhoging, ditmaal van 25%. Hieraan is niet te ontkomen. Daarover zijn alle politieke partijen het eens. Want wat is het geval? De exploitatie van huizen is na de

De exploitatie van huizen is na de oorlog door de stijging van de werklonen, de materialen, de sociale lasten, de belastingen, de hypotheekrente etc. zeer veel moeilijker geworden. Wanneer b.v. een huis van (juiten geheel geschilderd moet worden, verslindt dit vrijwel de gehele opbrengst buiten de andere lasten. Wel worden veelal de huiseigenaren no^ beschouwd als „huisjesmelkers", maar dat beroep behoort tot de historie. Deze mensen, v»n wie velen een groot deel van hun kapitaal (tje) in huizen hebben gestoken en van de batige saldi daarvan moeten leven, zijn door onze naoorlogse regeringen schandelijk behandeld, dat ze wel tot de paria's der maatschappij gerekend schenen te worden. Uit een oogpunt van billijkheid alleen reeds dienen de huren omhoog te gaan.

Daarbij komt ook het economisch aspect van de zaak. De eigenaars dienen mt de opbrengst hun huizen behoorlijk te kunnen onderhouden. Dat is in hun eigen belang en tevens in dat van de huurders. Daarvan is lange tijd geen sprake geweest door de huurstop en de te late en te kleine verhogingen. Ook om deze reden moet er weer een verhoging komen.

Een zeer grote fout hebben wij altijd gevonden, dat de regering ons volk eraan gewend heeft een veel te klein deel van het inkomen voor huur te bestemmen. Dit percentage was vroeger veel hoger dan nu en daarom moet er nu natuurlijk per 1 juli weer een looncompensatie voor de verhoging komen, vermoedelijk van 2%, met al de bedenkelijke gevolgen daarvan. Bén van de voornaamste redenen voor

Bén van de voornaamste redenen voor de nieuwe verhoging is gelegen in de enorme wanverhouding, waarin de huren van de „oude" en van de „nieuwe" woningen tot elkaar staan. Ieder begrijpt, dat dit verschil op de duur m elk geval grotendeels zal moeten verdwijnen. Men kan onmogelijk de huur van de oude huizen systematisch laag houden. Dit zou onrechtvaardig zijn tegenover degenen, die noodgedwongen een nieuw huis moeten betrekken en bovendien zou dit op de duur de trek naar de veel duurdere nieuwe woningen remmen of stop zetten. Om al deze redenen moeten dus de oude huren worden opgetrokken.

Ditms^al zal echter de uitvoering van deze maatregel nogal wat stof opwerpen, omdat ze op een zeer eigenaardige manier zal geschieden. Van de 25% verhoging zal de eigenaar de helft zelf in handen krijgen, doch de andere helft wordt... geblokkeerd! We gaan dus weel terug naar het systeem van Lieftinck in 1945, toen men ook niet kon beschikken over zijn eigen geld. Die helft komt op een speciaal Grootboek voor de tijd van tien jaar en men krijgt er — en dat is een verschil met 1945 — zelfs nog 3% rente van. Dit geld mag alleen vrijgegeven worden, als de eigenaar de woning ermee wenst te verbeteren, dus niet voor gewoon onderhoud. En ook kan uit deze „pot" een deel van de nieuwbouw betaald worden.

Hoe de regering ertoe gekomen is, deze zonderlinge regeling in een wetsontwerp aan de Tweede Kamer voor te stellen? Daar zit in hoge mate de politiek achter. De socialisten zouden niets liever zien dan dat het bedrag der verhoging maar geheel of grotendeels door de belasting werd ,,afgerond". Het zou dus in de schatkist moeten vloeien, die zoals men weet, in 'n op rode grondslag gebaseerde samenleving nooit genoeg heeft, In de socialistische maatschappij heeft de Staat zoveel verplichtingen, dat de belastingen nooit hoog genoeg zijn. Volgens de P.v.d.A. is het huurpeil nu wel zo hoog, dat uit de huuropbrengst (zie „Het Vrije Volk" van 5 febr.) de lasten, de rente, het onderhoud enz. redelijkerwijs kunnen worden bestreden. En daarom moeten nieuwe verhogingen niet aan de eigenaars ten goede komen.

Wij menen echter, dat deze stelling in haar algemeenheid niet opgaat. Al zullen er jaren zijn, waarin het onderhoud meevalt en derhalve bij een deel der woningen bovengenoemde posten uit de exploitatie te betalen zijn, er blijft nog altijd over het punt van de afschrijving. En deze is — over een bepaalde periode gerekend, zoals men bij huizenexploitatie steeds moet doen — beslist nog niet bevredigend. De P.v.d.A. beschouwt blijkbaar huizenbezitters als kapitalisten wier bezit zo niet geheel — zover is het nog niet in Nederland — dan toch gedeeltelijk genationaliseerd moet worden of althans het beschikingsrecht erover beperkt. Vandaar haar voorliefde voor de afroming.

Aan de andere kant staan echter degenen, die de eigendomsrechten onverkort willen handhjiven en van een greep van de fiscus naar de huurverhoging niets willen weten als zijnde een eerste stap in de richting van een socialisatie van het woningbezit. Ook wij zijn van mening, dat het privaateigendom de basis moet blijven, waarop onze maat- Schappij rust en dat elke stap in de andere richting ons ongemerkt uiteindelijk voert naar de communistische staat, waarjn alles: huizen, winkels, grond, schepen, bedrijven etc. staatseigendom zijn en alle burgers staatsslaven. Men ziet, waartoe zulk een staatkundig en economisch stelsel op de duur voert: naar de chaos en de armoede. De situatie was en is dus zo: de socialistische en de niet-socialistische partijen staan hier principieel tegenover elkaar.

Omdat een paar jaar geleden het Kabinet-Drees al eens over een huurkwestie gestruikeld is, heeft men verleden zomer bij de nieuwe kabinetsformatie dit probleem direct onder de ogen gezien. Aangezien we voorlopig nog niet aan het eind van de huurverhoging zijn, daar het verschil nog steeds te groot blijft, wilde men 'n nieuwe crisis a priori verhinderen. En men weet, hoe het dan gaat in Den Haag. Dan wordt er tussen de fractieleiders binnenskamers gemarchandeerd en komt er noodgedwongen een compromis-oplossing uit de bus. Het thans ingediende wetsontwerp was dus in grote lijnen al bij de kabinetsformatie geformuleerd en is toen ook reeds gepubliceerd.

Geen der partijen kreeg derhalve volledig zijn zin. De P.v.d.A. kreeg geen belastingafroming en de andere geen vrije beschikking over de- hogere huuropbrengst. Het werd een tussenvorm.

Als men ons nu vraagt, wat wij hiervan denken, dan luidt ons antwoord, dit voorstel is een onding. Ten eerste ontkennen we het recht van de Overheid om op deze wijze te beschikken over de wettige opbrengst van bezit of de besteding daarvan voor te schrijven. Voorts is het systeem zodanig, dat er een aparte administratie moet worden geschapen om dit alles uit te voeren. Naar men zegt, zijn daarvoor weer 200 extra-ambtenaren nodig en zal aUeen het administreren twee miljoen kosten.' Bovendien is het de vraag, of men het gestelde doel bereikt, n.1. verbetering der woningen. In verreweg de meeste gevallen zullen de bedragen, die geblokkeerd worden, niet zo hoog zijn, dat er bij de tegenwoordige kosten veel verbeterd kan worden, terwijl de huiseigenaren in de achterliggende jaren zo weinig van hun geïnvesteerde geldfen getrokken hebben (omdat de huren stelselmatig laag gehouden zijn) dat ze dit liever tegen de lage rente van 3% zullen laten staan om er bij deblokkering onderhoud en afschrijving mee te dekken.

Alles bijeengenomen is dit voorstel om principieele en praktische» redenen verwerpelijk. Aangezien het echter één der pijlers vormt, waarop het kabinet-Drees in 1956 is gebouwd, zal het ongetwijfeld wel aangenomen worden en worden velen nog verder ondergedompeld in de steeds toenemende oceaan van formulieren, die de progressieve staat met zich meesleept.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen