Geroepen tot de politiek

Hij formuleert bedachtzaam, door ervaring wijs geworden en altijd beducht voor een verkeerde uitleg. „Een mensenhart is altijd op zoek naar eigen eer”, benadrukt Van den Berg in de woonkamer van zijn woning in Nunspeet. Aan de rand van het bos, waarin hij graag een wandeling maakt. Net zoals hij dat in Den Haag gewend was, is hij tot in de puntjes voorbereid. In de Tweede Kamer verwierf hij niet alleen faam vanwege zijn goede voorbereiding en grote kennis op het terrein van de waterstaat, maar wist hij zich ook snel te verdiepen in talloze andere onderwerpen. „Het was soms letterlijk rennen, snel inlezen en schakelen. Gelukkig was er de steun van deskundige medewerkers, anders redde je het echt niet.” Bovenal stond hij bekend om zijn onberispelijk optreden. Dat laatste is hem met de paplepel ingegoten. „Mijn vader was beroepsoffi cier en gaf me een strakke opvoeding waarin normen en waarden en gezag een belangrijke rol vervulden. Erg nuttig.”

Fatsoensnormen
Met gekromde tenen volgde hij de afgelopen weken de debatten tussen Wilders en Rutte waarbij het taalgebruik afgleed tot een zeer bedenkelijk niveau. „Een trieste ontwikkeling, die in feite al onder Fortuyn is begonnen en daarna versneld is doorgegaan. De algemene fatsoensnormen zijn verdwenen. In die zin is het een beeld van de tijd waarin we leven. De veelbesproken kloof tussen burger en politici wordt er niet mee gedicht. Die kan alleen worden verbeterd als je werkt aan vertrouwen en respect voor elkaar.” Mede vanwege die ontwikkeling vindt hij het niet erg om niet meer op de politieke barricade te staan. „Ik ben niet een man van oneliners; ik wil graag een goed verhaal neerzetten. De omgang met de moderne media zou nu ook niets voor mij zijn. Je moet op tijd plaats maken voor de jongere generatie. Als ik het goed waarneem, heeft die de soepelheid om op een juiste manier met de media om te gaan.” Hij glimlacht. „Onze voorlichter Menno de Bruyne kreeg indertijd al grijze haren vanwege mijn gebrek aan enthousiasme voor perscontacten. Ik kreeg in mijn ogen altijd te weinig ruimte voor een genuanceerd verhaal.”

Geen SGP-lid
Van den Berg groeide op in een gereformeerd gezin, maar voelde zich al op relatief jonge leeftijd aangetrokken tot een meer bevindelijke prediking. Via een dienstkameraad voerde zijn weg naar de Gereformeerde Gemeenten, waar hij later ook zijn vrouw ontmoette. „De vraag ‘Wat gelooft gij van de voorzienigheid Gods?’ is vaak teruggekomen in mijn leven.” Al voor zijn diensttijd dubde hij over een studie geschiedenis, theologie of staatsrecht. Het werd uiteindelijk het laatste. Halverwege de jaren tachtig van de vorige eeuw viel het oog van het hoofdbestuur van de SGP op de inmiddels gepromoveerde ambtenaar bij de provincie Overijssel. „Ik was wel politiek geïnteresseerd, maar de gedachte om daar zelf iets mee te doen, was nooit bij mij opgekomen.” Hij was op dat moment niet eens lid van de partij. „Het was er simpelweg niet van gekomen.” Hij kon niet om zijn plaatsing op een verkiesbare plek op de Kamerlijst heen. „Ik vroeg me af of ik wel geschikt zou zijn, had geen ervaring en was niet politiek actief. Toch heb ik het als een roeping ervaren waaraan ik me niet mocht onttrekken.” Een politiek dier is hij in de jaren nadien niet geworden, zegt hij zelf. „Ik heb altijd het betrekkelijke van de politiek gezien.” Zijn vrouw moest wel even slikken toen ze hoorde van het drukke Kamerwerk, maar heeft hem altijd voluit gesteund. „Wel stond zij er vaak alleen voor. Als ik terugblik, moet ik constateren dat ik lang niet altijd aan de eisen kon voldoen die aan een man en vader gesteld mogen worden. De zondag was ook voor ons gezin een onmisbaar rustpunt.”

Geestelijke strijd
Persoonlijk had hij er veel moeite mee dat zijn werkzaamheden als ouderling in de Gereformeerde Gemeente in zijn woonplaats niet volledig konden worden uitgevoerd. „Ik werd vrijgesteld van het doen van huisbezoeken. Dat gaf wel eens strijd. Maar ik had geen vrijmoedigheid om mijn ambt neer te leggen.” Gevraagd naar hoogte- en dieptepunten in zijn loopbaan ziet hij de aanvaarding van de Algemene wet gelijke behandeling (Awgb) nog altijd als een absoluut dieptepunt. „Het was echt een keerpunt. Wijlen minister Dales zei toen dat de kleine christelijke partijen zich door hun opvatting over de homoseksuele praktijk buiten de rechtsorde plaatsten. In de Kamer proefde je iets van de geestelijke strijd. De gevolgen van die wet worden steeds duidelijker zichtbaar in de actuele discussies over vrijheid van godsdienst en onderwijs.” De gereformeerde gezindte reageert tot zijn spijt nog steeds enigszins lauw op deze zaken; men beseft niet nog maar een kleine minderheid in een ontkerstende samenleving te zijn. „We worden nog geduld, maar er hoeft maar weinig te gebeuren of dat beeld is compleet anders. Dat proces versnelt zich en daarin zie ik zeker de contouren van de eindtijd. Anderzijds ben ik geen doemdenker. Je weet dat de Heere alles leidt en dat geeft ook een zekere rust.”

Irakcommissie
In 1996 werd hij geveld door een blindedarmontsteking met ernstige complicaties. „Het was levensbedreigend. Lichamelijk was het een dieptepunt, maar geestelijk heb ik in die tijd zoveel lessen gehad dat ik mag spreken van een hoogtepunt.” Sinds 2002 heeft hij tot zijn vreugde meer tijd voor het kerkelijk werk. Naast het ouderlingschap heeft hij zitting in enkele deputaatschappen van zijn kerkverband. Het voorzitterschap van de Hudson Taylorstichting ten behoeve van de steun aan de christenen in China geeft hem veel voldoening. Ook is hij nog steeds lid van een commissie die de minister adviseert over de waterstaatswetgeving. Bijzonder was zijn voorzitterschap van de zogenaamde Irakcommissie, die in 2006/2007 de vermeende misstanden tijdens verhoren door Nederlandse militairen in 2003 onderzocht.

Predikambt
Langzaam maar zeker denkt hij eraan zijn drukke agenda wat meer op te schonen. „Ik ben in mijn zeventigste levensjaar. Vorig jaar is bij mij een hartklep vervangen. De genezing mocht zeer voorspoedig verlopen; ik voel dat ik nog niet stil mag gaan zitten. Anderzijds heb je je gezin. We hebben vier kinderen en tien kleinkinderen. Ook voor hen moet er voldoende tijd zijn.” Voor hobby’s is maar weinig ruimte. „Ik lees graag, vooral op het terrein van theologie en geschiedenis. Ik heb nog steeds het plan om wat te publiceren over bijvoorbeeld kerkrecht, maar het is er nog niet van gekomen.” Hij benadrukt dat in alles zijn leven door de Heere werd geleid. „Je worstelt wel eens met de vraag wat de weg van de Heere is. Er zijn momenten geweest dat ik veel betrekking had op het predikambt. Dat is het mooiste werk dat er is. Maar de Heere heeft me laten zien dat je ook op andere plaatsen dienstbaar kunt zijn in Zijn Koninkrijk.”


Volgende keer: Mevrouw Z. Crum-Nieuwland

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen