
Hardenberg legde zijn monnikspij af
Het kind dat op een voor ons onbekende datum in 1510 werd geboren als Albert, kreeg later als achternaam de plaats waar hij ter wereld was kwam: Hardenberg, aan de Vecht. Maar zijn geboorteplaats is nog wat nauwkeuriger te bepalen: het was de buurschap Rheeze - vandaar de Latijnse tussennaam Ris ...

Marburg bijna hoofdstad van protestants Europa
De landgraaf van de Duitse staat Hessen was in de eerste helft van de 16e eeuw Philips van Hessen. Hij werd geboren in 1504. Toen hij nog geen 5 jaar oud was, verloor hij zijn vader Willem II van Hessen, die aan syfilis bezweek. Tijdens Philips’ minderjarigheid nam moeder Anna van Mecklenburg-Sch ...

Licht- en schaduwkanten van Karel de Grote
Keizer Karel de Grote was een warm verdediger van de christelijke kerk. Hij deed er alles aan zijn onderdanen te leren Christus te dienen in gehoorzaamheid. Maar was dezelfde Karel ook niet de man die er een wild huwelijksleven op nahield? En was hij niet tegelijk een machthebber die op een wrede ...

Vier eeuwen universiteit in Groningen
Dat het nadenken aldaar over een dergelijke onderwijsinstelling pas rond 1600 plaatsvond, was het gevolg van een late bevrijding uit de macht van de Spaanse koning. In 1594 was Noord-Nederland definitief een vrije regio geworden door de Nassause neven Maurits en Willem Lodewijk. En met de onderte ...

Een ”groote zoon” uit Deventer
Het probleem zat echter niet alleen in de vormen, maar sterker nog in geloofsinhouden. Men ziet dit in de waardering van het kerkelijke sacrament: velen meenden dat ze over Gods genade konden beschikken als ze een bijna geautomatiseerde reeks van handelingen hadden afgewerkt. Een ”rituele kerk” d ...

Twee devote onderwijshervormers in het IJsseldal
Johannes (of Jan) Cele werd omstreeks 1350 geboren in Zwolle en was daarmee een tien jaar jongere tijdgenoot van Geert Groote. Hij zou Groote ontmoeten tijdens zijn studie aan de Latijnse school in Deventer, maar pas na diens bekering zouden ze een reis naar Parijs maken (1377) om boeken te kopen ...

Een ”groot licht” uit Groningen
De late middeleeuwen kende bijzondere mensen: niet alleen deze rijke vrouw, maar ook deze jongen uit een lager milieu. Hij heeft wegen gewezen die een betere route voor kerkherstel aangaven dan de meeste heren van de Rooms-Katholieke Kerk. Bij hem verneemt men hoe er snaren gaan trillen die later ...

Pientere leerling uit Groningen
Agricola verrichtte veel denk- en schrijfwerk in de taalwetenschappen. Daarnaast was hij een man die muziek hoog waardeerde en wist hoe een kerkorgel gebouwd moest worden. Groningen weet het tot op de dag van vandaag.Voor zijn werk was Rudolf vaak op reis, zelfs naar Rome voor de installat ...

Ds. H. P. Scholte, idealist en eigenzinnige leidsman
De Amerikaanse theoloog en missioloog dr. Eugene P. Heideman (geb. 1929) geeft ds. Hendrik Peter Scholte in Amerika nog weer eens de volle aandacht. Dat is niet verwonderlijk. De van huis uit Nederlandse ds. Scholte maakte als afgescheiden predikant in 1847 met ruim 700 volgelingen de oversteek n ...

Geloofsmartelaar naast Jan Hus
Wat minder bekend is, is het verhaal van de man die precies 600 jaar geleden –op 30 mei 1416– in dezelfde stad en op dezelfde plek en om vrijwel dezelfde reden ter dood gebracht werd: Hieronymus van Praag. We halen hem uit de schaduw van Jan Hus, z’n leermeester en vriend, en proberen erachter te ...