
Licht- en schaduwkanten van Karel de Grote
Keizer Karel de Grote was een warm verdediger van de christelijke kerk. Hij deed er alles aan zijn onderdanen te leren Christus te dienen in gehoorzaamheid. Maar was dezelfde Karel ook niet de man die er een wild huwelijksleven op nahield? En was hij niet tegelijk een machthebber die op een wrede ...

Ds. H. P. Scholte, idealist en eigenzinnige leidsman
De Amerikaanse theoloog en missioloog dr. Eugene P. Heideman (geb. 1929) geeft ds. Hendrik Peter Scholte in Amerika nog weer eens de volle aandacht. Dat is niet verwonderlijk. De van huis uit Nederlandse ds. Scholte maakte als afgescheiden predikant in 1847 met ruim 700 volgelingen de oversteek n ...

DE EERSTE LUTHERSE BISSCHOP VAN NAUMBURG
Amsdorf als student en docent Geboren op 3 december 1483 was Nikolaus von Amsdorf precies 24 dagen jonger dan Martin Luther; hij leefde 20 jaar langer dan de hervormer. De stad waar Nikolaus het levenslicht zag was Torgau aan de Elbe. Zijn vader Georg von Amsdorf w ...

Vier eeuwen universiteit in Groningen
Dat het nadenken aldaar over een dergelijke onderwijsinstelling pas rond 1600 plaatsvond, was het gevolg van een late bevrijding uit de macht van de Spaanse koning. In 1594 was Noord-Nederland definitief een vrije regio geworden door de Nassause neven Maurits en Willem Lodewijk. En met de onderte ...

Venator: vrijzinnig en veelzijdig
In zijn jonge jaren woonde Adolf, geboren in 1569 of 1577, in de Duitse stad Duisburg. Dit was een van de bekende uitwijkplaatsen voor geloofsvluchtelingen. De stad ligt niet al te ver van de grens met de Nederlanden. In zijn jonge jaren ontwikkelde Adolf zijn voorliefde voor de klassieke talen. ...

Maarten Luther in 1518
De reformatorische beweging stond in 1518 nog in de kinderschoenen. Anders gezegd: het startschot had wel geklonken, maar hoe moest het verder na 31 oktober 1517? De volle ontplooiing van wat ”Reformatie” ging heten moest nog komen. Sommigen dachten al dat ...

Caspar Coolhaes wilde diversiteit
Evenals van meer tijdgenoten kan men van Caspar Janszoon Coolhaes niet exact vermelden wanneer hij het levenslicht zag. Vermoedelijk op 24 januari omstreeks het jaar 1535. Hij had rijke roomse ouders die in Keulen woonden. Caspar studeerde daar aan het gymnasium, waar rector Johannes Monheim zich ...

Vredestichter in woelige tijden
Het begon met de achternaam van Johannes’ vader. Die luidde Van den Kerckhove. Bij zijn inschrijving aan de Latijnse School in Gent wilde de rector hem een klassieke naam geven. Hij stelde voor om die uit het Grieks af te leiden en zo werd het Polyander, wat letterlijk ”begraafplaats” betekent. ...

Vrijbuiter Cornelius Wiggertsz
Over de jonge jaren van de omstreeks 1560 geboren Cornelius Wiggertsz is weinig bekend. Over de opleiding van de predikant heerst ook onduidelijkheid. Het kan zijn dat hij eerst pastoor was en na een toelatingsonderzoek direct als gereformeerd predikant in Bolsward diende, maar dat staat niet vas ...

Een ”groot licht” uit Groningen
De late middeleeuwen kende bijzondere mensen: niet alleen deze rijke vrouw, maar ook deze jongen uit een lager milieu. Hij heeft wegen gewezen die een betere route voor kerkherstel aangaven dan de meeste heren van de Rooms-Katholieke Kerk. Bij hem verneemt men hoe er snaren gaan trillen die later ...