Filteren
van 3
Fiere helden, rondborstig en zonder bedrog
Volgens de Reformatie moest de rituele kalender op de helling. Geen heiligenverering, geen missen, geen beelden in de kerk, geen uiterlijke pracht en praal, geen gebeden voor de doden meer. Het vagevuur werd afgeschaft. De mens werd in z'n eentje voor Gods aangezicht gesteld. Maar niet alle "sup ...
De zegetocht van stemmig blauw
Maar kleuren hebben ook een geschiedenis, zo blijkt uit de jongste pennenvrucht van Herman Pleij, "Van karmijn, purper en blauw. Over kleuren van de Middeleeuwen en daarna". Hun betekenis is niet statisch. Een witte gelaatskleur was tot de achttiende eeuw bijvoorbeeld een teken van standing. Arb ...
Doofpotten en de straten van Askelon
Vertelt de kerkgeschiedenis Gods grote daden? Soms wel, maar vaak ook niet. Twist en tweedracht, overspel en bedrog, haat en nijd, scheuring en verkettering, dat alles geeft de kerkgeschiedenis te aanschouwen. Geen verheffend toneel dus. Dat kan ook moeilijk anders, omdat de natuurlijke mens -di ...
Arndts gebedenboekje: vuurvast en waterproof
In de zeventiende en de achttiende eeuw waren er verschillende versies van dit wonderverhaal in omloop. Er is ook een aantal exemplaren overgeleverd dat vuurvast dan wel waterproof is gebleken. Een daarvan berust in Halle, een ander in de Herzog August Bibliothek in Wolfenbüttel. Het "Pa ...
Vrouwen in de Reformatietijd
Vrouwengeschiedenis is een relatief jonge tak van de wetenschap, die opkwam na de tweede feministische golf. In de eerste drie decennia was ze vooral de stiel van onbesuisde dolle Mina's. Hun ideologische agenda was duidelijk: "Wij strijden voor de bevrijding van de vrouw." In de theologie kwam ...
Een dansende hond in de kerkbank
Dieren in de kerk zorgen heden ten dage voor hilariteit en afleiding. Ik herinner mij alleen katten, vlinders en vliegen. De kat die ooit bij ons de kerk binnenwandelde -voor de dienst- werd er onverbiddelijk weer uitgezet. Hij kwam daarna nog tweemaal terug, maar toen ging de deur dicht. Fladde ...
De verslonden dood
Het sterfbed heeft in de West-Europese cultuur grote en vaak doorslaggevende betekenis. Het wordt nog altijd bezien als een kosmische strijd tussen de tegenstrijdige machten die het leven hebben beheerst. De Reformatie heeft dat beeld haars ondanks niet uit kunnen bannen. En wat meer is: de besc ...
"Je bent mij komen wegen"
"De predikant moet in zijn consciëntie overtuigd zijn dat God hem tot een andere gemeente roept", meent ds. K. de Gier in zijn toelichting op artikel 10 van de Dordtse kerkorde. "Hij moet het beroep brengen voor het aangezicht des Heeren, om van Hém licht en wijsheid te bidden om een rechte keuz ...
"Een regte Eunice, een Monica, een Dorcas"
De scheiding tussen wonen en werken zoals wij die kennen is een erfenis van de burgerlijke negentiende eeuw. In de voorafgaande periode had de vrouw heel vaak een belangrijk aandeel in de huiselijke economie. Wat we in die voorafgaande eeuwen wel aantreffen, is een patriarchale ideologie. De man ...
De geest van Jan Salie en de beeldenstorm
Na veel strijd en lijden, door onze martelaars met hun bloed bezegeld, brak de Gouden Eeuw aan. Economische voorspoed ging gepaard met een bloei van de gereformeerde religie. De rechtzinnigheid vierde na de uitbanning van het remonstrantisme hoogtij. Maar nauwelijks brak het jaar 1700 aa ...
van 3
