Filteren
van 3
Vrouwen in de Reformatietijd
Vrouwengeschiedenis is een relatief jonge tak van de wetenschap, die opkwam na de tweede feministische golf. In de eerste drie decennia was ze vooral de stiel van onbesuisde dolle Mina's. Hun ideologische agenda was duidelijk: "Wij strijden voor de bevrijding van de vrouw." In de theologie kwam ...
Fiere helden, rondborstig en zonder bedrog
Volgens de Reformatie moest de rituele kalender op de helling. Geen heiligenverering, geen missen, geen beelden in de kerk, geen uiterlijke pracht en praal, geen gebeden voor de doden meer. Het vagevuur werd afgeschaft. De mens werd in z'n eentje voor Gods aangezicht gesteld. Maar niet alle "sup ...
Doofpotten en de straten van Askelon
Vertelt de kerkgeschiedenis Gods grote daden? Soms wel, maar vaak ook niet. Twist en tweedracht, overspel en bedrog, haat en nijd, scheuring en verkettering, dat alles geeft de kerkgeschiedenis te aanschouwen. Geen verheffend toneel dus. Dat kan ook moeilijk anders, omdat de natuurlijke mens -di ...
Een kruisteken deed wonderen
Eén van de vroegste aanwijzingen over de cultus van het kruis treffen we aan bij Tertullianus. Hij schreef dat "bij elke stap of beweging voorwaarts, bij elk in- en uitgaan, bij alle gewone activiteiten van het dagelijkse leven wij op ons voorhoofd een kruisteken maken." Al vroeg in de n ...
"Een vertederende obsessie"
Calvijn is vaak omschreven als de paus van Genève, het protestantse Rome waar hij een theocratisch schrikbewind voerde en Servet liet ombrengen. De magere bleke man was een fanatieke drijver die de dubbele predestinatie uitgevonden heeft. Dit soort oordeelvellingen kom je niet slechts in populai ...
Een verfrommeld portret van Kohlbrugge
De Zwitserse theoloog Karl Barth gaf Kohlbrugge een plaats in zijn boek "Die protestantische Theologie im 19. Jahrhundert" (1947). Hij figureert daar tussen theologische smaakmakers van Schleiermacher tot Ritschl. Dat is opmerkelijk. Want zoals Barth zelf aangaf, ontbrak de naam Kohlbrugge in de ...
Arndts gebedenboekje: vuurvast en waterproof
In de zeventiende en de achttiende eeuw waren er verschillende versies van dit wonderverhaal in omloop. Er is ook een aantal exemplaren overgeleverd dat vuurvast dan wel waterproof is gebleken. Een daarvan berust in Halle, een ander in de Herzog August Bibliothek in Wolfenbüttel. Het "Pa ...
"Je bent mij komen wegen"
"De predikant moet in zijn consciëntie overtuigd zijn dat God hem tot een andere gemeente roept", meent ds. K. de Gier in zijn toelichting op artikel 10 van de Dordtse kerkorde. "Hij moet het beroep brengen voor het aangezicht des Heeren, om van Hém licht en wijsheid te bidden om een rechte keuz ...
Een waarschuwing van Lodenstein
Een anonieme student theologie in Kampen halverwege de twintigste eeuw zou het in elk geval niet met dr. Klink eens geweest zijn. De anonymus studeerde aan de universiteit van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, die in 1944 onder leiding van Klaas Schilder ontstonden als afsplitsing van de Gere ...
Protestanten hebben zo hun eigen beelden
Zo wil het de populaire voorstelling. Maar was dat wel zo? Luther en Calvijn schaften de heiligenverering niet geheel af; zij keerden zich slechts tegen hun bemiddeling tussen hemel en aarde. In Genève gingen de beelden en de afbeeldingen de kerk uit; die behoorden niet aanbeden te worden. Maar ...
van 3
