
Voortbestaan van mythen
Claes wordt op de kafttekst door de uitgever gepresenteerd als "romanschrijver, dichter, essayist, vertaler én classicus", alsof dat laatste een aardig maar bijkomstig detail zou zijn. Zijn romans, gedichten en essays zijn echter in hoge mate bepaald door zijn grondige kennis van de klassieken. ...

Eerherstel voor de scholastiek
Als het aan dr. W. J. van Asselt en enkele student-onderzoekers aan de Utrechtse faculteit der godgeleerdheid ligt, behoort dit gekleurde en misvormde beeld nu voorgoed tot het verleden. Strikt genomen heeft het geen zin om een historisch verschijnsel aan te vallen of te verdedigen; de feiten ve ...

De paradox van "Er was eens..."
Vanuit verschillende invalshoeken benadert Verhoeven de vraag of men wel iets wat niet bestaat kan nadoen, iets wat zich niet in de concrete werkelijkheid voordoet. Die vraag is van groter belang dan op het eerste gezicht lijkt. Nadoen, imiteren, navolgen - het zijn aanduidingen voor een handelw ...

Actuele variant van aloude disputaties
Deze bijzondere status heeft Aza Goudriaan zich verworven met zijn op 12 november 1999 aan de Universiteit Leiden verdedigde dissertatie over het thema van de wijsgerige Godskennis bij Suárez en Descartes, bezien in samenhang met de Nederlandse gereformeerde theologie en filosofie van de 17e eeu ...

Ironie houdt hofdichten leesbaar
Letterlijk en figuurlijk centraal in het boek "Wandeling en verhandeling" staat het gedicht "Vitaulium - Hofwyck", dat Constantijn Huygens in 1653 aan zijn hofstede Hofwijck in Voorburg wijdde. Daarin maakt de dichter van een wandeling over dit buitenverblijf een verhandeling die het nodige verm ...

De toestand in het koninkrijk
Die reisgenoot was Jacob van Lennep, de zoon van de Amsterdamse hoogleraar David Jacob van Lennep, en de actie tegen het Drentse adderengebroed werd ondernomen door Dirk van Hogendorp, de zoon van Gijsbert Karel van Hogendorp, die als lid van het roemruchte Driemanschap aan de wieg van het Konin ...

Beste spreken is sprakeloos aanbidden
Dichters liegen de waarheid. Dat moeten ze wel, want hun woorden verwijzen in verreweg de meeste gevallen niet naar zichzelf. Wezenlijk voor de scheppingsgave die de mens onderscheidt van de dieren, is immers dat in taal die aan zichzelf ontstijgt de grote werken Gods geduid kunnen worden. Niet ...

Maerlants protest tegen genotzucht
De diepste lagen van de heersende levensbeschouwing komen soms in ogenschijnlijk toevallige gebeurtenissen en uitspraken aan de oppervlakte. In de laatste week van juli stortte een vliegtuig bij Parijs neer, waardoor meer dan honderd mensen in een zee van vlammen omkwamen. Dagenlang vormde de ra ...

Een handvol stof brengt bijen tot stilte
Het zicht op de eerste jaren van de zeventiende eeuw wordt onder ons in hoge mate bepaald door de destijds hooglopende twist over de leer van de uitverkiezing. Maar niet alleen op het terrein van kerk en staat deden zich toen ingrijpende veranderingen voor. In dezelfde tijd geraakte het letterku ...

Platgewalst door Bilderdijks taalgeweld
Laten we nu eens niet een zeventiende- of een twintigste-eeuwer onder de aandacht brengen, dacht ik. Het is ook wel eens aardig in deze rubriek een stem uit de tussenliggende eeuwen te vernemen, tenslotte. Bovendien gaat het in de huidige Boekenweek om de klassieken. Welnu, daarvan bestaan versc ...