Extra kosten?

Reageren op alles wat in de pers over universiteiten wordt gedebiteerd, is ondoenlijk, maar als verkeerde beelden via de rubriek Uit de pers van De Waarheidsvriend verder dreigen te worden verspreid, klim ik toch maar in de pen.

In De Waarheidsvriend van 14 maart worden uitlatingen van Fred van Lieburg in het ND aangehaald, waarin hij de suggestie wekt dat universiteiten grof geld verdienen aan academische promoties en dat kwaliteitsbewaking van proefschriften te wensen over laat. Laat ik beide aspecten wat mogen nuanceren. Voor de verdeling van de middelen die de overheid aan universiteiten toewijst, worden kengetallen gebruikt, zoals het aantal ingeschreven studenten en het aantal verleende bachelor-, masteren doctorsgraden. Aan elk van deze kengetallen wordt een standaardbedrag verbonden, gerelateerd aan een inschatting van de door de universiteit te leveren inspanning. Hiervan moeten ook de ‘indirecte kosten’ worden betaald, zoals (het onderhoud van) gebouwen, bibliotheken, beveiliging, IT-infrastructuur, ondersteunend personeel en bestuurlijke overhead. Dat slokt al snel 30 procent van het budget op.

Wat betreft de ‘directe’ kosten heeft iedere promovendus per jaar recht op 100 uur persoonlijke begeleiding van een hoogleraar of UHD. Een promotietraject duurt ten minste vier jaar, maar voor promovendi die niet fulltime aan hun promotie werken loopt dit vaak uit tot zes à acht jaar. Begeleiding van een promovendus vergt daarom al snel € 30.000 tot € 50.000 aan personeelscapaciteit. Daarnaast krijgen sommige promovendi een vierjarig dienstverband met een jaarsalaris van circa € 50.000. Voeg daarbij dat promovendi ook nog onderwijs volgen en dat helaas niet ieder gestart promotieproject tot een succesvolle afronding leidt, dan moge duidelijk zijn dat van de circa € 77.000 overheidsbekostiging voor een geslaagde promotie weinig ‘aan de strijkstok blijft hangen’.

Tegen de afronding van een promotieonderzoek wordt een commissie van vijf (inter)nationale experts op het betreffende vakgebied geformeerd (de beoogde promotor maakt daarvan geen deel uit), die moet beoordelen of het proefschrift verdedigbaar is. Pas na het groene licht van deze vijfkoppige commissie wordt de promovendus tot de verdediging toegelaten. Natuurlijk blijft op ieder succesvol verdedigd proefschrift achteraf kritiek mogelijk. Slechts vijf procent krijgt een cum laude. De andere 95 procent slaagt ook, want ook in het promotietraject is een zes voldoende.

Frank van der Duijn Schouten,

decaan faculteit Religie en Theologie van de Vrije Universiteit

Reactie

Ik wil prof. Van der Duijn Schouten bedanken voor zijn toelichting. Hoewel zijn reactie niet allereerst aan mij gericht was, wil ik er wel op reageren. Ondanks de verheldering op bepaalde punten, blijf ik mijn vragen houden. Wat Van der Duijn Schouten schrijft over indirecte kosten, is duidelijk; wat hij schrijft over de directe kosten, begrijp ik niet. Het begeleiden van een promovendus kost al gauw 30.000 à 40.000 euro per jaar, lees ik. Ik ben echter zo naïef om te denken dat deze begeleiding een van de kerntaken van een hoogleraar of UHD is. Daarvoor is die persoon aangesteld. Het is gewoon zijn werk en daarvoor wordt hij betaald. Wat kunnen dan de extra kosten zijn? Als buitenpromovendus zou ik de universiteit 77.000 euro hebben gekost? Ik kan dat moeilijk geloven. Bovendien: een proefschrift levert een bijdrage aan de wetenschap. Dat zou juist beloond moeten worden. Voor mij is het helder dat hier van een verdienmodel sprake is. Het Erasmus Magazine spreekt van een perverse prikkel (www.erasmusmagazine.nl/2019/05/10/).

Dr. A.A.A. Prosman, Amersfoort

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen