Met oud en nieuw in de kerk

Het ordelijk overdenken van de heilsfeiten is een nuttig gebruik voor Gods Kerk. Om vanaf de prille adventsverwach­ ting de gemeente te mogen ‘meenemen’ in de gang door de heilshistorie. Van belofte naar vervulling, van de schaduw naar de Persoon, van de eerste stralen naar het volle Licht, in het uitzien dat dit mag worden toegepast.

In de gang van de heilsgeschiedenis ligt veel onderwijs voor de heilsorde. Dat wil zeggen: voor de manier waarop de Heilige Geest de weldaden die in Christus Jezus zijn, toepast in het hart van een zondaar, in levendmaking en oefening. Waarbij we moeten bedenken dat wat niet bepreekt wordt ook niet beleefd wordt. Anders gezegd: onordelijkheid en oppervlakkig­ heid in de prediking heeft zijn weerslag op de geloofsbeleving in de gemeente.

Na Advent herdenken we het heilsfeit van Kerst. Na de jaar­ wisseling volgen we de gang binnen de evangeliën. Op 14 februari beginnen er zeven lijdenszondagen, die worden afge­ sloten met Goede Vrijdag. Daarna staan we op 4 april stil bij de glorie van de opstanding. Vervolgens komen de veertig dagen tussen Pasen en Hemelvaart en dan nog tien dagen tot het hoogtepunt van Pinksteren, op 23 mei. Na Pinksteren volgen we enkele weken ‘de praktijken van de apostelen’.

Hiermee is het kerkelijke jaar afgesloten. Dan is de tekstkeuze voor de predi­ kant en ouderling ongeveer een half jaar weer vrij. We moeten goede redenen hebben om van deze nuttige orde af te wijken. Zeker onze verwarde tijd vraagt samenhang en orde in het onderwijs uit de Schriften.

Onderbreking

Dit kerkelijk jaar wordt na de kerstda­ gen even ‘onderbroken’ door de beide diensten rond de jaarwisseling. Over deze diensten op oudejaarsavond en op nieuwjaarsmorgen willen we nu wat nadenken. Waarbij we bedenken dat de overgang van 2020 naar 2021 wel heel bijzonder is door de bedreigende maatschappelijke omstandigheden, met in­ grijpende gevolgen voor heel ons leven, in alle opzichten.

In de negentiende eeuw is de goede ge­ woonte ontstaan om het kalenderjaar in een bijzondere dienst te beëindigen. In deze dienst willen we met de gemeente terugblikken op het jaar dat voorbijging. De oudejaarsdienst zou zich nog wel­ eens meer in de belangstelling kunnen verheugen dan de dienst op de volgende morgen. Zou dit samenhangen met de oudejaarsviering, tot diep in de nacht?

Of met het geweten dat met oudjaar meer spreekt dan met nieuwjaar? Zou­ den op nieuwjaarsmorgen de ernst en de indrukken van de vorige avond alweer voorbij zijn?

Tussen beide diensten is voor de Alwetende geen verschil. De nieuwjaarsdienst is niet ‘minder’ dan die van oud­ jaar, ook al is onze stemming misschien anders. Het zijn beide erediensten waarin we samenkomen – of op afstand trouw meeleven. In beide diensten gaat het om het licht van het Woord over ons levenspad.

Oudjaarsdienst

Het karakter van de oudejaarsdienst is sterk terugziend. . Ieder ziet in eigen omstandigheden een jaar aan zich voor­ bijgaan. Daarom wil de prediking ons bepalen bij: ‘Mijn tijden zijn in Uw hand’.

Opmerkelijk dat Mozes zijn oudejaarspsalm 90 niet begint met onze vergan­ kelijkheid, maar met Gód Die boven alle wisselingen staat. Met Hem Die een Toevlucht is van geslacht tot geslacht en Die van eeuwigheid tot eeuwigheid Dezelfde blijft. Dit wordt in dit gebed beleden vóórdat onze vergankelijkheid wordt getekend. Boven de geschiedenis van de grote wereld en van het grote wereldgebeuren staat de eeuwige God. Wat worden wij dan nietig, met onze kleine-mensen-wereld, in de vloedgolf van de voortwenteling der eeuwen. Dan wordt het zo onbegrijpelijk dat die grote God Zich wil(de) inlaten met zo’n klein mensje uit het stof, dat op weg is om weer tot stof te worden. Ook al zijn er aangrijpende dingen in mijn leventje gebeurd, in het licht van de eeuwige Soevereine verbleekt het.

Het is goed om in de oudejaarsdienst de nadruk op deze grote God te laten vallen. Dat werkt verootmoedigend. Wij benaderen alles zo vanuit de méns en vanuit de aarde, maar we moeten boven beginnen. Want de gangen der eeuwen zijn Zijne! Alles wikkelt zich af naar Zijn wijze raad. Hem loopt niets uit de hand.

Daarom is het zo levensnoodzakelijk Hem te kennen en te vrezen.

Zijn doen is gericht op Zijn eer en op onze bekering. Zeker na een jaar als 2020. Daarbij geeft Hij geen rekenschap van Zijn daden. Onze hand moet op de mond. Onze plaats is alleen maar in het stof: Wie is Hij en wie ben ik daartegen­ over? Wat een afstand! Wie zal Zijn hand afslaan en zeggen: ‘Wat doet Gij?’ Wat ons past, is in ootmoed roepen om Zijn daden van herschepping en van verheer­ lijking van Zijn Christus.

Een oudejaarsdienst moet niet afdalen in actuele details of te veel emotie. Dat doet de Woordbediening geen recht.

Het Woord stelt Gód in het middelpunt, niet de mens en niet de aarde.

Nieuwjaarsdienst

De eerste dienst in het nieuwe jaar is meer toekomstgericht, vooruitziend dus. Er zijn veel onzekerheden en vra­ gen. Zeker nu kunnen we daar de hele dienst mee vullen. Maar het gaat om de dingen die onder ons volkomen zeker­ heid hebben (Luk. 1: 1), om de vastheid van de Godsregering, waarvan het troostboek de Openbaring in hoofdstuk 4 en 5 spreekt. Het gaat ook om de vastheid van de Godsopenbaring van geslacht tot geslacht, om de trouw aan Gods verbond van kind tot kind; om de zekerheid van de volvoering van het welbehagen door Christus‘ hand. Zullen we dat - zeker nu - laten door­

klinken? Alles van de mens ligt onder het oordeel en onder de vloek, maar er is een andere kant: God in Christus blijft Dezelfde! Hoe de tijdsomstandigheden zich ook ontwikkelen. Wat overblijft, ook in 2021 is: ‘Want Ik, de HEERE, word niet veranderd; daarom zijt gij, o kinderen Jakobs, niet verteerd’.

De Ladder van Jakob begint bóven.

De nieuwjaarsboodschap daarom ook.

v. A.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen