Prikkels in het klaslokaal? Scholen zetten succesvol in op goede aanpak

‘Prikkelverwerking op school’ is een project van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs op Goeree-Overflakkee. In deze organisatie werken alle scholen op het eiland samen om het onderwijs passend te maken voor leerlingen die ondersteuning nodig hebben. De behoefte aan ondersteuning komt voor bij 8 tot 10 procent van het totaalaantal leerlingen, terwijl nog eens 4 procent baat heeft bij een gespecialiseerde setting, zoals speciaal onderwijs. In perspectief: Goeree-Overflakkee telt in totaal ongeveer 4500 basisschoolleerlingen en 3300 leerlingen in het voortgezet onderwijs.

Kennis en materialen

Om het project ‘Prikkelverwerking op school’ vorm te geven, werkte Hanke Kieviet, projectleider voor het Samenwerkingsverband, samen met Ilja Koole en Corine Snoek van De Kinderfysio Goeree-Overflakkee (gespecialiseerd in prikkelverwerking) en Rico Idelenburg van EvenKijken Projectinrichting.

Het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs stelde het benodigde budget beschikbaar. “Dit omdat er veel worsteling is op het gebied van prikkelverwerking in de klas”, zegt Hanke Kieviet. “Het ontbrak aan voldoende kennis en materialen, en daar wilden we wat aan doen.”

Zo kregen alle scholen op Goeree-Overflakkee in de afgelopen twee jaar te maken met het project ‘Prikkelverwerking in de klas’. Eerst de scholen voor voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs, vervolgens alle 29 eilandelijke basisscholen.

Op alle scholen gaven Ilja Koole en Corine Snoek een workshop op het gebied van sensorische informatieverwerking, de wetenschappelijke term voor prikkelverwerking. “Hoe komt informatie via je zintuigen in je hersenen? Hoe vertaalt zich dat in je gedrag in de klas? Hoe kun je daarop inspelen?” noemt Corine Snoek een aantal invalshoeken die daarbij aan de orde kwamen.

Stiltecabines en fietskrukken

Maar naast kennis ontbrak het dus ook aan materialen op veel scholen. En ook op dat gebied is het nodige verbeterd via het project. Op elke school is een plan op maat gemaakt en uitgewerkt. In sommige gevallen is de inrichting van de gangen en de aula aangepast. Of het schoolplein.

Daarnaast zijn er ruimtes – of zelfs een heel lokaal, zoals op de Bosseschool – ingericht die het reguleren van prikkels vergemakkelijken. Ook zijn er materialen en meubels in de klassen geplaatst als wiebelkrukken, friemelmateriaal, fietskrukken – waarop je al trappend op de pedalen je werk kunt doen – en stiltecabines, evenals geluiddempende werkplekken en zitzakken met rustgevende verzwaringsvlakken.

Corine Snoek: “Ben je onrustig en kun je niet stilzitten, dan kan bijvoorbeeld werken aan een tafel met een fietskruk een uitkomst zijn. Dat is veel aangenamer voor de leerling, de klas en de docent omdat je rust creëert. Op elke school zijn nu plekken waar leerlingen zich kunnen terugtrekken om even tot zichzelf te komen. Soms maakt het personeel ook gebruik van die stilteplekken…”

Een eyeopener

Het project ‘Prikkelverwerking op school’, heeft wat teweeggebracht op Goeree-Overflakkee. “We krijgen veel positieve reacties van leerkrachten en zeker ook van leerlingen”, zegt Hanke Kieviet. “Voor veel leerkrachten was de workshop een eyeopener. Ze zeggen dat ze anders naar het gedrag van hun leerlingen kijken. Trouwens, het project is inmiddels buiten de regio ook bekend en daar is veel belangstelling voor wat er op onze scholen op dit gebied is gebeurd.”

‘Ruimte voor jezelf’

Leerlingen aan het woord:

- “In de stiltecabine kan je rustig werken en de lichten bedienen zoals je zelf wilt.”

- “Fijn om te mogen kiezen: gewoon waar ik zin in heb; ben ik druk dan op een fiets of wiebelkruk, en anders gewoon lekker op een stoel.”

- “Tijdens het stillezen zet ik vaak een koptelefoon op en ga ik in het stiltehuisje zitten, dan kan ik me goed concentreren.”

- “Blij dat ik muziek mag luisteren als ik aan het werk ben. Daardoor kan ik mij beter concentreren.”

- “Ik kan rustiger werken met de verzwaringsslang op mijn schouders. Ik zit steviger op mijn stoel en wiebel minder.”

En leerkracht Els Hartog van de Bosseschool:

“Het project met prikkelregulerende werkplekken heeft in onze school gezorgd voor meer expertise, middelen en een prachtig ingerichte ruimte. Dankzij het project hebben wij dit schooljaar op de Bosseschool onze nieuwe groep Octo kunnen openen. Vanuit deze prachtig ingerichte ruimte delen we expertise en middelen, maar bedienen we ook een steeds grotere groep leerlingen met specifieke onderwijsbehoefte op gebied van prikkelverwerking. Hiermee komen we tegemoet aan onze missie om iedere leerling tot bloei te laten komen.”

Piet Diepenhorst, directeur van ZML De Ark:

“Bij de collega’s is er een bewustwording ontstaan over de problematiek rond de prikkelverwerking. We hebben geleerd stoornissen in de prikkelverwerking te herkennen in de groep. En we hebben nu meer inzicht en begrip voor het gedrag van leerlingen, als gevolg van onder- of overprikkeling (onrust, frustratie, etc.). Door de inzet van SI-materialen (SI = sensorische informatieverwerking, red.) lukt het leerlingen beter te ontspannen, maar ook beter te concentreren.”

Mariëlle van den Berg, docent Praktijkonderwijs:

“De aandacht voor prikkelverwerking bij ons op school heeft ons nog bewuster gemaakt van wat leerlingen nodig hebben en dat de behoefte per leerling ook heel verschillend is. De materialen die we hebben kunnen aanschaffen stimuleren onze leerlingen en helpen hen om de concentratie langer vast te houden. Onze leerlingen met prikkelverwerkingsproblemen kunnen we nu meer rust bieden door ze te laten werken in de prikkelarme cabines, een uitkomst voor veel leerlingen!”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen