De heilige oorlog (98)

Valse gerustheid

Bunyan beschrijft hoe Vleselijke Gerustheid, een van de volgelingen van de helse Diábolus, de inwoners van Mensziel het gevoel geeft dat ze geen gevaar hebben te vrezen. Hij is een zoon van de heer Verwaand en diens vrouw Zonder Vrees. Hij wil wereld en godsdienst met elkaar vermengen. Zijn handelswijze is geniepig: Hun tong is een moordpijl, zij spreekt bedrog; eenieder spreekt met zijn naaste van vrede met zijn mond, maar in zijn binnenste legt hij zijn lagen (Jer. 9:8).

Verwijdering

Het is echter onmogelijk twee heren te dienen, de Heere én de zonde (Matth. 6:24). Het hartelijk liefhebben zakt weg, het gebed verflauwt, de liefde van Christus wordt van mindere waarde geacht en het vertrouwen in eigen kracht en wijsheid groeit. Het gaat als bij koning Salomo. Hoewel bijzonder gezegend met wijsheid, rijkdom en eer, kwam het toch zover dat hij zijn liefde gaf aan vele vreemde vrouwen. Stap voor stap wijkt hij verder van zijn Weldoener af: Want het geschiedde in den tijd van Sálomo’s ouderdom, dat zijn vrouwen zijn hart achter andere goden neigden; dat zijn hart niet volkomen met den HEERE zijn God was, gelijk het hart van zijn vader David (1 Kon. 11:4).

Het vertrek van Christus uit de ziel

Ondanks waarschuwingen gaat de ziel door en verachtert in de genade. Christus besluit Zich terug te trekken uit de ziel. Niet ineens, maar stap voor stap. Hij brengt de ziel minder vaak een bezoek, de omgang is minder vertrouwelijk, Hij vermindert het genietend leven en Hij zwijgt meer en meer. De liefde verandert in toorn. Daarom vertoornde Zich de HEERE tegen Sálomo, omdat hij zijn hart geneigd had van den HEERE, den God Israëls, Die hem tweemaal verschenen was (1 Kon. 11:9). De ziel trekt zich er echter niets van aan en gedraagt zich als een afdwalend schaap. Bijna onmerkbaar trekt Christus Zich terug. Het gaat zoals de profeet Ezechiël beschrijft in de hoofdstukken 10 en 11: eerst verlaat Christus de tempel, daarna de stad. Ook de Godsvreze verdwijnt uit het leven.

Godsvrucht en vals rust gaan niet samen

Satan doet vervolgens een poging om de vreze Gods uit te schakelen door die te bedwelmen door valse vrolijkheid of door deze in slaap te sussen. Hij weet dat waar de vreze Gods zijn kracht verliest, het gebed ophoudt. Elifaz beschuldigde Job: Ja, gij vernietigt de vreze, en neemt het gebed voor het aangezicht Gods weg (Job 15:4). De vreze Gods kan niet samengaan met de zonde (Ex. 20:20b). David heeft geleerd hoe belangrijk daarom een opvoeding tot de vreze des Heeren is: Komt, gij kinderen, hoort naar mij; ik zal u des HEEREN vreze leren (Ps. 34:12). De Heilige Geest doet beseffen dat Christus Zich teruggetrokken heeft.

Het geweten gaat spreken

De bestraffingen in de ziel treffen doel. Het geweten ontwaakt weer en laat zijn stem horen. Het besef breekt meer en meer door dat het al enige tijd geleden is dat de ziel omgang heeft gehad met Christus. De dood wordt voor ogen gezien. Jobs klacht blijf niet onbekend: Mijn aangezicht is gans bemodderd van wenen, en over mijn oogleden is des doods schaduw (Job 16:16). De wapens tegen de satan worden weer opgenomen en voor valse rust is geen plaats meer.

Geen gehoor

De zoektocht naar Christus neemt een aanvang. Maar dan komt de ziel tot een vreselijke ontdekking: Christus laat Zich niet vinden! Met de erkenning in het hart dat het eigen schuld is, zoekt ze hulp bij Gods Geest. Maar ook Die verbergt Zich. Het is niet, omdat Hij niet kan horen en verhoren. Integendeel: Zie, de hand des HEEREN is niet verkort, dat zij niet zou kunnen verlossen; en Zijn oor is niet zwaar geworden, dat het niet zou kunnen horen (Jes. 59:1). Maar de zonden maken scheiding, zoals Jesaja vervolgt: Maar uw ongerechtigheden maken een scheiding tussen ulieden en tussen uw God, en uw zonden verbergen het aangezicht van ulieden, dat Hij niet hoort. Het is het gevolg van het zwijgen van de ziel, toen de Heere liet waarschuwen. Waarom kwam Ik, en er was niemand? Waarom riep Ik, en niemand antwoordde? (Jes. 50:2a). Gods Woord klinkt voortdurend beschuldigend in het hart. Gods kinderen mogen ook niet zwijgen tegenover elkaar als ze zien dat de zonde gedaan wordt, indien nodig zelfs in het openbaar. Bestraf die zondigen, in tegen woordigheid van allen, opdat ook de anderen vrees mogen hebben (1 Tim. 5:20). Het geweten komt tot besef van eigen dwaasheid en daarmee ook van eigen onwaardigheid, instemmend met Job: Mijn vlees is met het gewormte en met het gruis des stofs bekleed; mijn huid is gekloofd en verachtelijk geworden (Job 7:5).

Een biddag zonder verhoring

De ziel gaat zich afzonderen om zijn nood te klagen. De gevallen zondaar wordt gewaar dat hij de aarde onnuttelijk beslaat. De helwaardigheid wordt ingeleefd: … alle boom dan die geen goede vrucht voortbrengt, wordt uitgehouwen en in het vuur geworpen (Matth. 3:10b). Zal het dan voor eeuwig verloren zijn, zoals Jezus waarschuwde: En ziende een vijgenboom aan den weg, ging Hij naar hem toe en vond niets aan denzelven dan alleenlijk bladeren, en zeide tot hem: Uit u worde geen vrucht meer in der eeuwigheid. En de vijgenboom verdorde terstond (Matth. 21:19). De scherpe wetsprediking doet zijn werk. Niet alleen in het stuk der ellende, maar ook in het stuk der dankbaarheid Het hele leven lang is nodig om de zondige aard hoe langer hoe meer te leren kennen, zodat de begeerte groter wordt om de vergeving der zonden en de gerechtigheid in Christus te zoeken. Dat zal er ook toe leiden om zonder ophouden God te bidden om de genade van de Heilige Geest (HC zondag 44, vr. en antw. 115). Dat laat Bunyan ook zien in zijn verhaal. De scherpe prediking brengt door Gods Geest op de knieën. In plaats van dat het gebed verflauwt omdat er geen gehoor lijkt te zijn, wordt het gebed des te vuriger. Het geloof in verhoring wordt echter op de proef gesteld. De ervaring en de klacht van de psalmdichter wordt de zijne: Zal dan de Heere in eeuwigheden verstoten, en voortaan niet meer goedgunstig zijn? (Ps. 77:8). Het gebed dringt niet door lucht en wolken heen. De waarschuwing van de afscheid nemende Mozes aan het volk wordt werkelijkheid: En uw hemel, die boven uw hoofd is, zal koper zijn, en de aarde, die onder u is, zal ijzer zijn (Deut. 28:23).

De hemel bestormd

Hoewel de hemelpoort gesloten blijft, wordt het gebed nog indringender. De nood is opgebonden. Van zwijgen kan geen sprake zijn. Het ene na het andere gebed stijgt uit het hart omhoog. Het Koninkrijk Gods wordt geweld aangedaan (Matth. 11:12). Het is als met Daniël, die met het volk in de schuld kwam en moest erkennen gezondigd te hebben: En ik stelde mijn aangezicht tot God den Heere, om Hem te zoeken met het gebed en smekingen, met vasten, en zak, en as (Dan. 9:3).

Bunyan laat het door Godsvreze zeggen, dat het de gewone wijze van de Heere is om niet direct te antwoorden, maar geduld te laten oefenen. Zo ontvangt de ziel niet alleen een biddende, maar ook een wachtende gestalte. Des morgens, HEERE, zult Gij mijn stem horen; des morgens zal ik mij tot U schikken en wachthouden (Ps. 5:4). Maar satan zit ook niet stil. Daar zal Bunyan in de twee volgende hoofdstukken bij stilstaan en de nodige lessen in geven.

In het gebed van de mens ligt geen verwachting, maar wel in het door de Heilige Geest gewerkte gebed: En desgelijks komt ook de Geest onze zwakheden mede te hulp; want wij weten niet wat wij bidden zullen gelijk het behoort, maar de Geest Zelf bidt voor ons met onuitsprekelijke zuchtingen (Rom. 8:26). Kennen we daar wat van? De Heere geve het ons!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen