Boekbesprekingen

Veel gezinnen hadden vroeger ’De wonderen des Allerhoogsten’ van ds. Abraham van de Velde (1614-1677) in de boekenkast. In de loop der tijd zijn ca. vijftien drukken op de markt gebracht. Onlangs is een op de uitgave van 1677 (3e druk) gebaseerde hertaling verschenen. Mede door het aanbrengen van tussenkopjes, het relatief groot aantal portretten en foto’s en het toelichten in voetnoten van in de tekst voorkomende perso-nen, plaatsen en gebeurtenissen, is het lezen zeer aantrekkelijk geworden.

Ds. Van de Velde is ervan overtuigd dat ’de ware gereformeerde godsdienst de grondslag van deze staat (Nederland; wv) en ook een oorzaak van de opkomst en bloei ervan is. (…) En dat de Heere ook, nadat Hij daardoor onder ons gewoond heeft, ons met grote en onbegrijpelijke weldaden, die Hij niet alle volken geschonken heeft, heeft gezegend’ (p. 73). Dit boek bevat geen chronologische beschrijving van de opkomst van ons land. De auteur laat thematisch de leiding des Heeren in de geschiedenis zien en hoe Hij op verschillende manieren grote wonderen heeft verricht. Zo worden er bijvoorbeeld verschillende voorbeelden (onder andere het ontzet van Leiden, de Armada) gegeven, hoe de Heere voor ons streed met weer en wind.

Gelet op het uitgangspunt van ds. Van de Velde dat het fundament en vastheid van ons land de ware godsdienst is, is het niet verwonderlijk dat hij veel aandacht besteedt aan het weerleggen van (opkomende) dwalingen en de rol van de predikanten. ’Wat zullen hier de leraren doen? Als zij willen tonen dat zij over de hun toebetrouwde kudde waken, dan mogen zij niet nalaten, hetzij mondeling of schriftelijk of ook op beide manieren, om de dwalingen te weerleggen’ (p. 75). Hierin past ook dat de overheden in godzaligheid moeten voorgaan: ’….. behoort ook dat de overheden de godsdienst in alles op de eerste plaats stellen en de verbreiding daarvan nastreven’ (p. 722). Bovendien zijn ze duur verplicht dwalingen te weren (p. 683). Ook ouders moeten hun kinderen in godsvrucht voorleven en daartoe opwekken. ’Welnu, zoals in het grote algemene huis van de Republiek de overheden – zal het ons wel gaan – de godzaligheid bevorderen en in de heilige leer hun eer moeten stellen, zo moeten de vaders dit in hun gezinnen doen. Zij moeten trachten de heilige leer aanzien te geven, enz.’ (p. 734).

Ca. 350 jaar geleden kwam de auteur al tot de volgende ontboezeming. ’Dit betoog van de wonderen des Heeren is al enige jaren geleden door ons opgesteld. De oorzaak die ons bewogen heeft om het in deze tijd in het licht te geven, is – behalve hetgeen al gezegd is – het groot verval dat men steeds meer van alle zijden verneemt, zodat de mensen – de goeden niet te na gesproken – God laten varen Die hen gemaakt heeft, en de Rotssteen vergeten Die ons gegenereerd heeft en die ons ook in benauwde tijden tot heil is geweest’ (p. 81). Woorden ontbreken om weer te geven hoe het anno 2022 gesteld is. Hopelijk wijzen we niet naar de overheid, maar vragen we onszelf af: Hebben wij het land behoudenis aangebracht? (vgl. Jes. 26: 18b). Het boek bevat een interessante levensbeschrijving van ds. Van de Velde als ’De historicus onder de nadere reformatoren’ van de hand van prof. dr. W.J. op ’t Hof.

’De wonderen des Allerhoogsten’ is een zeer lezenswaardig, fraai uitgevoerd boek dat ook nu in geen gezin zou mogen ontbreken. De donateurs van de ’Landelijke Stichting’ hebben het al gratis gekregen. De prijs van dit kloeke boek (896 blz.) is slechts € 25,-.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen