Klimaat als levensbeschouwing

De Vrije Universiteit (VU) heeft een antwoord gevonden, en wel door het opleiden van geestelijk verzorgers die zich zouden gaan ontfermen over mensen die te kampen hebben met klimaatangst, of zelfs klimaatdepressie.

De vraag is of je geestelijk verzorgers nodig hebt bij een depressie die het gevolg is van zorgen over het klimaat. De term geestelijk verzorger is wel breed inzetbaar, maar is vanouds vooral gericht op godsdienst en levensbeschouwing, terwijl je toch zou denken dat het bij angst en depressie meer gaat om een psychisch of psychologisch probleem.

Op dit terrein is er al best veel aandacht voor deze vorm van depressie, maar nu kiest de VU toch voor een ander spoor door te kiezen voor de route ‘geestelijke zorg en planetaire gezondheid’. Van die laatste term had ik nog nooit gehoord, maar gelukkig biedt internet uitkomst: Planetaire gezondheid gaat ervan uit dat de gezondheid van de planeet nauw samenhangt met de gezondheid van mensen.

Menselijke waarde

Dit alles geeft wel te denken. Als de gezondheid van de planeet in relatie gebracht wordt met de menselijke gezondheid, dan wordt de planeet bijna als menselijk benaderd. Natuurlijk haast ik me te zeggen dat we de veranderingen in het klimaat niet moeten onderschatten. En uiteraard vind ik ook dat we als goede rentmeesters onze opdracht om de aarde te bouwen en te bewaren zo goed mogelijk moeten uitvoeren. Helaas moet ik toegeven dat we nogal gemakkelijk zijn omgesprongen met de natuur, met de rijkdommen die door de Schepper aller dingen daarin zijn gelegd. Maar om de planeet nu menselijke waarden toe te kennen zoals gezondheid, dat gaat toch wel ver. Toch kiest de VU voor deze route, door geestelijk verzorgers naast de basisvakken een programma te bieden dat ingaat op de ecologische vraagstukken.

Rebellie

Overigens is deze uitingsvorm te prefereren boven die andere, die zich steeds sterker manifesteert, namelijk de route van de rebellie. De organisatie Extinction Rebellion komt steeds vaker in het nieuws. Deze organisatie meent dat honderden jaren van uitbuiting en vernietiging ons naar de afgrond hebben gebracht, dat we nog maar een paar jaar hebben om de ergste gevolgen van de klimaatcrisis af te wenden, als we al niet te laat zijn. De diepe zorg over het leven op Aarde (met een hoofdletter) is de reden dat zij strijden voor een leefbare en rechtvaardige planeet. Daarbij schuwt deze organisatie geen middelen die strijdig zijn met de rechtsstaat. Denk aan de demonstraties die regelmatig uitgevoerd worden op plaatsen waar dat niet mag, zoals op de snelwegen.

Opdracht

Zodra je het klimaat gaat verheffen tot een levensbeschouwing, dan loop je het risico dat je verdwaalt in angst of in woede. Als de angst overheerst, dan heb je hulp nodig. Of een geestelijk verzorger dan de juiste persoon is om je daarin te begeleiden, is de vraag. Dan bevestig je immers het levensbeschouwelijke element dat aan klimaat wordt toegeschreven.

Als de woede overheerst loop je het risico te verdwalen in opstand en rebellie. Dan kies je niet voor de hulproute, maar voor de uitleving van je frustratie. Daarbij is demonstreren geoorloofd, maar niet tegen elke prijs. Als de woede wordt omgezet in rebellie tegen het recht is ingrijpen van politie en justitie geoorloofd en noodzakelijk. Dat hoort ook bij de rechtsstaat.

Zeker, de problemen met het klimaat mogen we niet onderschatten. We moeten ze wel in het juiste perspectief plaatsen. En dan komen we terug bij onze opdracht, te lezen in Genesis 2, namelijk om de aarde te bouwen en te bewaren. Die opdracht is, ook na Genesis 3, nog steeds geldend.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen