Boekbesprekingen

R. Hoogerwerf-Holleman, Niets bij geval, Rina Heijboer en de watersnood in Sirjansland, De Ramshoorn – Goes, 2024, 3 e druk, 147 blz., € 16,95

Zeer ingrijpend is de watersnoodramp in Zuidwest Nederland op 1 februari 1953 geweest; 1836 slachtoffers waren er te betreuren. De van hem zwanger zijnde moeder van ds. A. Geuze met haar man en dochtertje konden ternauwernood gered worden.

Dit boek beschrijft het aangrijpende verhaal van Rina Heijboer uit Sirjansland. Ze verloor haar beide ouders, een zus en een broertje. Het lichaam van haar vader is nooit gevonden. Degenen die werden gered kregen tijdelijk onderdak op de touwzolder van een zeilmaker in het nabijgelegen Bruinisse. De jonge ds. F. Mallan heeft deze mensen bezocht en Psalm 107 (erboven staat: lofzang na verlossing uit allerlei nood) met hen gelezen. Dit zal de reden zijn dat ds. Mallan bij de eerste druk (2005) het boek van een voorwoord heeft voorzien. Het bevat ook een terugblik van ds. J. Mijnders die tijdens de evacuatie van de kinderen Heijboer in Den Haag hen destijds als ouderling heeft bezocht. Naast verschillende foto’s is als bijlage een lezenswaardige brief van A. Rentier aan L. van Klinken te Nieuwerkerk opgenomen. Deze man had zijn vrouw en vijf kinderen verloren. Van harte bevelen we dit boek over ‘de ramp’ aan.

Ralph Erskine, Tot u is het woord der zaligheid gezonden, Het hart van het christelijk geloof, Den Hertog - Houten, 2024, 271 blz., € 29,90

Dit boek bevat een zestal preken van de Schotse predikant Ralph Erskine (1680-1754) waarvan er vijf ook in ‘de Schatkamer’ staan. Ze zijn opnieuw in het Nederlands vertaald wat de leesbaarheid, naast het toevoegen van tussenkopjes, ten goede komt.

Volgens de vertaler, dhr. P.J. Valk, geeft deze selectie van preken een duidelijk beeld van de prediking van deze Schotse predikant. ‘De zes door mij gekozen preken handelen alle over het hart van de christelijke leer, namelijk over de Persoon Christus, Zijn lijden en sterven, de aanbieding van Christus aan alle hoorders van het Evangelie, de val, de verdorvenheid en onmacht van de mens, het geloof en de bekering’ (p. 8).

Bij sommigen roept de naam Erskine misschien enige reserves op. Bij goed lezen van deze preken zal blijken dat dit onterecht is. Inderdaad lijken sommige gedeelten in de preken erg ‘ruim’. Erskine ‘spreekt echter altijd met twee woorden’. Als voorbeeld enkele gedeelten uit de toepassing van de preek over het gescheurde voorhangsel (Matth. 27:51). ‘Wilt u langs deze weg naar de hemel gaan, man, vrouw? De deur staat voor u open, het voorhangsel is voor u gescheurd. (…) Wie mij ook hoort, voor u is de weg naar het heiligdom toegankelijk gemaakt!’ (p. 124). Kort hierna wordt uitgebreid ingegaan op zelfonderzoek. ‘Als u werkelijk een gelovige bent, in wie het voorhangsel zaligmakend is gescheurd, dan hebt u een vernederend gezicht en gevoel ontvangen van het voorhangsel dat tussen God en u gesteld was, en hebt u uzelf gezien buiten het voorhangsel. Hebt u ooit zo’n voorhangsel van toorn aan Gods kant gezien, en zo’n voorhangsel van schuld aan uw kant? Zo’n voorhangsel van een verbroken wet, van een vertoornde rechtvaardigheid en een geschonden heiligheid aan de ene kant, en zo’n voorhangsel van zonde, duisternis, ongeloof en vijandschap aan de andere kant, zodat het u eraan heeft doen wanhopen dat het voorhangsel ooit door u of door een ander schepsel in de hemel en op aarde gescheurd kon worden? Heeft dat u doen zien dat u verloren bent in uzelf, en hebt u uitgeroepen: ‘Wat zullen wij doen om zalig te worden, mannenbroeders?’ (…) Als het voorhangsel in u krachtdadig gescheurd is, dan hebt u de heerlijkheid gezien van Hem Die het voorhangsel scheurde, en Gods heerlijkheid door het gescheurde voorhangsel, iets van Gods heerlijkheid in Christus’ (p. 127-128). De ruimte laat niet toe dit met voorbeelden uit andere preken uit te breiden.

Deze preken zijn Schriftuurlijk-bevindelijk met Christus en Zijn verlossingswerk voor verdoemelijke zondaren als het centrale thema. Het separerend element ontbreekt niet. ‘Zij hebben soms tranen gestort bij de godsdienstige plechtigheden, en overvloedig geweend. Mogen zij daarom niet verwachten dat dit hun goed zal doen en hen aangenamer zal maken voor God? Nee, mens, wat een zwak twijgje is dat waarop u vertrouwt!’ (p. 264; preek Luk. 19:5). De vreselijke staat van een natuurlijk mens wordt geschilderd. ‘Het zwaard van Goddelijke rechtvaardigheid, het zwaard van Gods toorn, hangt boven het hoofd van al degenen die niet komen onder de bedekking van het bloed van Christus dat door dit geduchte zwaard is uitgestort’ (p. 59; preek Zach. 13:7). Anderzijds, hoe gelukkig is de staat van de gelovigen in Christus. ‘De gelovige kan niet anders dan veilig en gelukkig zijn, omdat de slag van het zwaard der gerechtigheid op Zijn Borg en Herder gevallen is, in plaats van op hem’ (p. 61). ‘Hier zien wij Christus maar in het voorbijgaan, als een reizende man, die maar voor een nacht blijft, ja nauwelijks voor een nacht. (…) De genietingen die nu ten dele zijn, zullen plaatsmaken voor eeuwige, volkomen genietingen’ (p. 140; preek Matth. 27:51).

Met bijzondere stichting hebben we deze preken gelezen. Van harte bevelen we dit boek aan. Tolle lege – Neem en lees. Voor gebruik in de leesdiensten moeten de meeste preken wat ingekort worden. Een deel van de preek over het gescheurde voorhangsel hebben we eens op Goede Vrijdag in de kerk gelezen. Een kleine opmerking: In de inhoudsopgave wordt van elke preek het thema en de onderverdeling gegeven maar ontbreekt de tekst.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen