”Onderwijs in de enige troost”
De afgevaardigden van de Nationale Synode van Dordrecht (1618-1619) zagen de noodzaak in van een regelmatige catechismusprediking om de kerk te funderen in de leer der waarheid. Daarom bepaalde deze kerkelijke vergadering dat er iedere zondag uit de Heidelbergse Catechismus gepreekt zou worden. Men gaf aan om elk jaar het hele leerboek te behandelen volgens de orde van de 52 zondagsafdelingen.
De gewoonte van de geregelde catechismusprediking is onder ons gelukkig nog steeds in gebruik. Veel Zeeuwse gemeenten houden zelfs nog altijd stipt de ‘Dordtse cyclus’ aan. Ieder kalenderjaar preekt men de hele Catechismus door, van begin tot eind.
De tijd dat de ouderlingen voor de leerdienst konden kiezen uit slechts enkele verklaringen ligt inmiddels ver achter ons. Het kwam wel voor dat men een jaar oudvader Smijtegelt las, het volgende jaar ds. G. van Reenen, het derde jaar ds. G.H. Kersten. Vervolgens begon men dan weer opnieuw.
Woordverkondiging
Aan de rij catechismusverklaringen van predikanten uit onze gemeenten is onlangs die van ds. B. Labee toegevoegd. Bij zijn vele werkzaamheden vond hij gelegenheid om deze preken met hulp van anderen persklaar te maken.
Het bijzondere van deze verklaring is dat onze ambtsbroeder een tekst als uitgangspunt neemt die past bij de betreffende zondag. Vervolgens behandelt hij deze tekst en het Schriftgedeelte, waarbij hij de kern van de zondagsafdeling als het ware door de preek heen vlecht. Op deze manier komt duidelijk naar voren dat catechismusprediking voluit Woordverkondiging is. Tevens is begrijpelijk dat er dan niet direct een letterlijke, maar meer een zakelijke verklaring van de Catechismus geboden wordt, zoals de schrijver aangeeft in zijn ‘Ten geleide’.
We geven uit elk van de ‘drie stukken’ een voorbeeld van een preek ter illustratie:
Bij Zondag 4 wordt Nahum 1:2-3 als tekst gekozen, met als thema: ‘Een Wreker is de Heere’. Aan de hand van de punten waarom de Heere mag, wil en moet wreken, wordt dit gedeelte van Nahums ingrijpende profetie uitgelegd. Bij ieder punt wordt de lijn naar een vraag van deze catechismuszondag getrokken.
Zondag 22 wordt behandeld naar aanleiding van 2 Korinthe 5:1. Paulus spreekt daar over drieërlei huis: een aards huis, een hemels huis en een eeuwig huis. De woorden van de onderwijzer krijgen hun plaats in de uitleg van het Schriftwoord van de apostel.
De preek over Zondag 41 gaat over Jozef in Potifars huis. Hij wordt daar gezegend, verzocht en bewaard. Vanuit deze geschiedenis worden de zaken rondom het zevende gebod teer en concreet verwoord, zoals ze in deze zondagsafdeling naar voren komen.
Ernst en bewogenheid
Al lezend horen we onze geliefde vriend en broeder preken. Met ernst en bewogenheid legt hij de zaken die ‘nodig zijn te weten’ aan het hart van de hoorders. Er ligt veel Schriftuurlijk onderwijs in de preken, waardoor er leiding gegeven wordt aan het geestelijk leven van Gods kinderen. Eerlijk en duidelijk wordt het ‘zijn’ van het ‘schijn’ onderscheiden. Met talrijke voorbeelden uit de Bijbel en het alledaagse leven probeert de predikant van Veenendaal de boodschap dicht bij de (jonge) kerkganger te brengen. Om het gehoorde in te scherpen zijn na iedere preek tien vragen opgenomen, bijzonder bedoeld voor kinderen en jongeren.
We hopen dat deze catechismusverklaring een goede ingang krijgt, voor eigen gebruik en voor de leesdiensten. Tot persoonlijke fundering in de enige troost, zoals ds. Labee dit aan het slot van Zondag 1 benadrukt: ‘Kom, wat is uw, wat is jouw enige troost beide in het leven en in het sterven? De Heere geve dat we door genade mogen zeggen: ‘Hetzij dat wij leven, hetzij dat wij sterven, wij… ík ben des Heeren!’’
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 augustus 2023
De Saambinder | 16 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 augustus 2023
De Saambinder | 16 Pagina's