Baldadig of misdadig

‘Wat voor samenleving willen we eigenlijk?’, zo vroeg de koning aan ons in zijn kersttoespraak. Kijk om je heen en je ziet (een deel van) het antwoord. Kennelijk willen we een samenleving die voldoet aan onze eigen wensen. Een samenleving die zo ik-gericht is dat de normen van fatsoen ver overschreden worden, soms zonder dat iemand ingrijpt. Dan zie je een gewelddadige knul die in de tram een oude vrouw wegjaagt van de plek waar hij wil zitten. En niemand grijpt in. Dan zie je een dwaas die achter het stuur zijn middelvinger opsteekt als je naar zijn idee te langzaam terugwijkt naar de rechterbaan.

Jaarwisseling

‘Wat voor samenleving willen we eigenlijk?’, zo vroeg de koning. Nog geen week later, rond de jaarwisseling, kreeg hij antwoord. Hij kreeg een deel van het antwoord van de buurt die een vreugdevuur aanstak, terwijl er een vuurwerkverbod was in verband met de harde wind en vanwege de gevaren die een groot vuur met zich meebrengen. Hij kreeg antwoord vanuit twaalf gemeenten waar een vuurwerkverbod was uitgevaardigd, maar waarvan niets te merken was. In de nacht van oud naar nieuw waren er berichten over één dode, tientallen ernstig gewonden, meerdere branden. ‘Wat voor een samenleving willen we eigenlijk?’, vroeg de koning. Onze hulpverleners kunnen het antwoord geven op deze vraag. In de nacht van oud op nieuw kreeg de brandweer 3833 meldingen binnen. Maar brandweerlieden zijn blijkbaar vogelvrij. Terwijl ze hun bluswerk verrichtten, werd er vuurwerk naar hen gegooid. Ambulancepersoneel werd bekogeld. Politiemensen werden belaagd en ingesloten. Ze moesten worden ontzet uit hun benarde positie. Terwijl ze geen kant op konden, gooide men gevaarlijk vuurwerk naar hen toe.

Baldadig

Nou, laten we nu eens proberen om ons te verplaatsen in een groep mensen, jongeren én ouderen, die er een gezellig avondje van wilden maken, of die een feestje wilden bouwen. En ja, dan wordt er een stapeltje vuurwerk neergelegd, en in één keer aangestoken. Tja, en dan liggen de restanten daar te smeulen. Dan kun je er net zo goed nog iets brandbaars opgooien. En die auto, die in de weg staat, die is mooi meegenomen. Zo gaat het van kwaad tot erger.

Wát je er ook van vindt, je zou met een beetje goede wil nog kunnen zeggen dat dit voortkomt uit baldadigheid. Baldadig, dat betekent zoiets als: ondeugend, kwajongensachtig, overmoedig, roekeloos, brooddronken, brutaal, agressief. Niet voor niets heb ik deze woorden in een soort oplopende reeks gezet. Want baldadigheid mondt gemakkelijk uit in misdadigheid.

Misdadig

Misdadigheid. Een ander woord heb ik er niet voor. Als je mensen belaagt die hun werkzame leven of hun vrije tijd geven ten dienste van onze veiligheid, dan is dat gewoon misdadig te noemen. Die mensen proberen veiligheid te bieden aan de maatschappij, aan onze samenleving, aan die samenleving waar de koning op doelde.

En natuurlijk, de vraag van de koning had nog een andere bedoeling, gericht op het vasthouden aan onze waarden. Hij noemde daarbij de waarden van vrijheid, gelijkwaardigheid en sociale rechtvaardigheid. Er zijn nog waarden aan toe te voegen die daar bovenuit gaan. De waarden van de Tien Geboden, die alles verbieden wat onze naaste kwaad zou doen. Zondag 40 van de Heidelbergse Catechismus spreekt heldere taal: ‘Dat ik mijn naaste noch met gedachten, noch met woorden of enig gebaar, veel minder met de daad, door mijzelf of door anderen ontere, hate, kwetse of dode’.

Verplicht

Als we vanuit die waarden van Gods heilzame geboden zouden leven, zouden we gehoorzamen aan Zijn eis, om God lief te hebben boven alles en onze naaste als onszelf. Vanuit die liefde zal dat ook in de samenleving te merken zijn, ook door degenen die nu belaagd werden. Dat zijn we verplicht aan hen die hun werk van dienstbetoon en barmhartigheid uitoefenen. Zij verdienen geen geweld, maar hulde! Dat zijn we verplicht aan hun thuisfront: deze mensen hebben wellicht gezinnen, familie en vrienden, die op bijzondere momenten alleen thuis zitten, misschien wel in spanning en zorg over hun geliefde.

Als de grenzen van het fatsoen niet in acht worden genomen, als je lolletje uitloopt op een schanddaad, dan is het klaar! Dan wordt het hoog tijd om daar paal en perk aan te stellen. Want zo’n maatschappij willen wij niet! ♦

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen