De betekenis van het innerlijke leven

Ook vandaag de dag mogen we het innerlijke leven niet vergeten. De zaken die ons in de Bijbel worden geleerd, moeten ook persoonlijk worden beleefd. Dat geldt zeker de boodschap van zonde en genade, wet en Evangelie, Adam en Christus. Wie nooit zondaar voor God is geworden kan ook niet spreken over genade. Verlossing betekent dat we de zonde per- soonlijk in ons leven zijn tegengekomen en ervan worden verlost. Wet en Evangelie zijn de twee zaken waarover het gaat in de Schrift, de prediking en het leven des geloofs.

Over het innerlijke leven is al veel strijd gevoerd. Tot op de dag van vandaag gaat dat voort. Laat ik slechts de uitersten benoemen. Sommigen zijn van oordeel dat het innerlijke leven er eigenlijk niet zo toe doet. Het komt dan aan op daden en daaruit zou dan blijken dat iemand een kind van God is. De ervaringen van geloof en bekering worden dan voor verdacht gehouden.

Aan de andere kant zijn er ook mensen die uitsluitend stilstaan bij ervaringen, belevingen, maar soms hebben die geen relatie met Gods Woord of met het leven van alle dag. Het is een beetje alsof christen-zijn alleen iets is voor de binnenkamer en het klooster. Uiteraard zijn dit uitersten, maar het is goed om deze dingen te benoemen. Wat is dan wel vandaag de dag de plaats van het inner- lijke leven?

Niet aangeboren

Laat ik beginnen met de fundamentele gedachte dat een oprecht innerlijk leven ons in de regel niet aangeboren is. Uiteraard zijn er uitzonderingen, denk aan Johannes de Doper die reeds bij zijn geboorte een gelovige was, maar dat is niet Gods gewone wijze van werken. We belijden dat een mens tussen wieg en graf opnieuw geboren moet worden. Het innerlijke leven is een geschenk van Gods Geest, dat wordt gewerkt in de wedergeboorte en waarvan wij het geheim niet volledig kunnen doorgronden. De Heere Jezus zegt dat de wind blaast waarheen hij wil. Zo ook is het met Gods genade in onze ziel.

Aan de andere kant is het ook weer niet zo dat genade aan ons innerlijke leven en onze ondervinding voorbijgaat. Inte- gendeel, het zet een diep stempel op ons leven. Ziel en lichaam, verstand en wil, innerlijk en uiterlijk worden door Gods Geest vernieuwd. De bron van dit innerlijke leven is Christus en Zijn gerechtigheid. Laten we dat ook helder onderstrepen. Uiteraard leren Gods kinderen hun ellende kennen. We leven los van God en buiten het paradijs. Die wetenschap maakt oot- moedig en verlegen. Die wetenschap geeft echter geen grond en brengt ook geen red- ding. Verlossing ligt in Christus, Die in het Evangelie wordt aangeboden. Het inner- lijke leven is een leven gericht op Christus en Zijn heil. Een ontwaakte ziel heeft Christus nodig. De Heilige Geest maakt plaats voor Christus. Het ware geloof eigent zich Christus toe en omhelst Hem. Laat niemand denken dat geestelijk leven zonder Christus en zonder het verlangen naar Hem ons kan troosten. We kunnen God alleen ontmoeten in en door Christus. Laten we dat niet vergeten. De bruid in het Hooglied verlangt naar de Bruidegom.

De Geest als werkmeester

De werkmeester van het innerlijke leven is de Heilige Geest. Gods Geest wederbaart zondaren en schenkt het geloof. Het ware geloof is een gave en een oefening. De Bijbel staat vol met oefeningen des geloofs. Gods kinderen hebben keer op keer onderwijs en leiding nodig. Het leven des geloofs is een wezenlijk onderdeel van het christelijke leven.

Het leven des geloofs is ook een gehoor- zaam leven. Het is gericht op Christus en op de eer van God. Hoe plant de Hei- lige Geest het geloof en hoe wordt het innerlijke leven gewekt? In onze Dordtse Leerregels wordt dan verwezen naar de genademiddelen. We kennen allemaal de uitdrukking: wie nat wil worden moet in de regen lopen. Zo ook rond het geestelijke leven. Daarvoor gebruikt Gods Geest middelen der genade. En zondaren worden geroepen om die middelen te gebruiken. Luther wees in dit verband op meditatie, gebed en aanvechting. Die zijn ook van- daag van grote betekenis.

Meditatie

Met meditatie wordt bedoeld de overden- king van Gods Woord en de toepassing ervan in eigen leven. De Schrift is het eerste middel dat ons gegeven is tot beke- ring en ook tot opbouw in het allerheiligst geloof. De kamerling, waarover we lezen in Handelingen 8, las op zijn wagen in de profeet Jesaja. Hij begeerde de dingen die hij las te verstaan. Zo ook is vandaag de Bijbel noodzakelijk. Het lezen ervan, maar ook de overdenking. In de prediking, die uitleg is van Gods Woord, komt God met Zijn boodschap tot zondaren. Die bood- schap mag en moet met ons meegaan. Let wel, het is niet de bedoeling dat we weten wie er gepreekt heeft, maar wat God gezegd heeft. Het zijn de woorden Gods die wijs kunnen maken tot zaligheid. Het is voor een predikant best ontroerend als je iemand tegenkomt die jaren later nog weet over welke tekst je vijftien jaar geleden hebt gepreekt. Kennelijk heeft dat Woord hem geraakt, innerlijk. Het is ook best schokkend als je in een kerkenraad vraagt: ‘Broeders, waar is zondag over gepreekt?’, en niemand dat nog precies weet. Dan heeft het Woord waarschijnlijk niets nagelaten. Het is gevallen bij de weg. Meditatie betekent de overdenking van Schriftwoorden als voedsel voor onze ziel.

Het gebed

Iets anders is het gebed als uiting van het innerlijke leven. Bidden is eerbiedig spreken met God. Door Zijn Woord komt God tot ons. Door het gebed mogen we aan God de dingen van ons leven voorleg- gen. Het is goed om een zekere opbouw te hebben in het gebed. Sommige dingen zullen we ook regelmatig in ons gebed noemen, maar het moet niet een lijstje dingen zijn die we afwerken.

Innerlijkheid betekent dat we eerlijk en open met de Heere spreken over de noden en zorgen in ons leven. Een moeder kan met de Heere spreken over de zorgen over haar kinderen. Misschien willen ze niet meer mee naar de kerk. Leg zulke dingen aan de Heere voor. En pleit op Gods Woord: Aanschouw het verbond, zo kunnen we lezen in Psalm 74. Bidden is ook God Zijn eigen Woord en beloften voorhouden. De grond voor ons bidden is Gods belofte.

De aanvechting

Tenslotte nog de aanvechting. Aanvech ting betekent dat de dingen die we innerlijk heel belangrijk vinden, bestreden worden. Onze oude mens, de zonde in ons en de duivel trekken alles van God en Zijn Woord in twijfel. Dat is een harde realiteit. Ook kan het zijn dat we moedeloos of wan- hopig worden over Gods weg in ons leven. Je zult maar een kind door een ongeluk verliezen. Het is een levenslange en diepe kerf in je ziel. In dit verband moeten we ook oppassen voor gemakkelijke antwoorden. Soms kunnen we geen woorden vinden voor ons verdriet en pijn. Dan is zuchten ook voldoende. Echt, de Heere weet wel waar het ons om begonnen is. Eén zucht in oprechtheid heeft voor God meer waarde dan een ellenlange reeks woorden.

Het innerlijke leven is heel erg belang- rijk. Laten we deze drie dingen dan niet vergeten: de meditatie, het gebed en de aanvechting. In de eerste plaats omdat wij zondige en schuldige mensen zijn en blijven. Dan past alleen maar ootmoed. In de tweede plaats omdat God Zijn Zoon in de wereld zond om zondaren te ver- lossen. Mensen hoeven niet verloren te gaan. Er kwam een Verlosser Die bereid is om zondaren te redden. Dat mensen niet gered worden, komt door hun onwil om deze Verlosser te omhelzen. Maar Christus is een volkomen en getrouw Zaligmaker. Dat is de diepste innerlijke emotie die Gods Geest wekt. We lezen in de Bijbel dat de discipelen niemand anders zagen dan Jezus alleen.

En laten we tenslotte nooit vergeten de noodzaak van het ware geloof. Dit geloof geeft ons een persoonlijk deel aan Christus en Zijn gerechtigheid. Door de oefening van het geloof wordt het innerlijke leven gevoed en gesterkt en krijgt God de eer van Zijn werk. Om Jezus’ wil.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen