Zingeving of zinvinding?

Veel kerkgebouwen zijn daardoor overbodig geworden. Het onderhoud daarvan vormt een finan- ciële last die haast niet meer is op te brengen. Vaak zit er niet veel anders op dan slopen, verbouwen of inrichten voor andere doeleinden. Vooral bij monumen- tale kerken gaat dat allemaal niet zo gemakkelijk. En juist in de grote steden waar de kerkelijke terugloop het grootst is, staan allerlei kerken die een monu- mentale of in ieder geval beeldbepalende functie hebben.

Twee procent

In de grote steden is zo ongeveer de helft van de bevolking van allochtone afkomst. Deels moslims maar ook rooms-katholieken die vaak aansluiting zoeken bij een parochie waarin in hun eigen taal wordt gepreekt. Allochtone protestanten kom je meestal tegen in afzonderlijke gemeenten van evangelische of charismatische signatuur. De autochtone stadsbevolking is tegen- woordig in hoge mate onkerkelijk. In een stad als Amsterdam behoort nog maar twee procent van de bevolking tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en voor het grootste deel zijn dat dan ook nog randkerkelijken. Dat is niet altijd zo geweest. Aan het eind van de negentiende eeuw was Amsterdam het centrum van Kuypers Doleantiebeweging. Daar is nu niets meer van overgebleven.

Voedselbank

Toch besloot de Protestantse Kerk Amsterdam twee jaar geleden om geen lege kerken meer te slopen, maar op zoek te gaan naar alternatieve bestemmingen. Daarbij denkt men aan een voedselbank, een sociale kruidenier of iets met het oog op de toeristen. Kerkgebouwen functione- ren dan als rustpunt en verbindingsplek in de stad, zo meent men. Maar hoe is dan de relatie met de taak en roeping van de kerk? Dat de kerk een dia- conale taak heeft, zal duidelijk zijn. Die is primair voor de eigen leden, maar daarnaast ook voor anderen. Ook in een welva- rende maatschappij zijn er altijd mensen die in de knel zitten. Soms door eigen toedoen, soms door de omstandigheden of als gevolg van bepaalde psychische of lichamelijke beperkingen. Maar mensen hebben niet alleen een lichaam maar ook een ziel. Die is zelfs het belangrijkste. ‘Vreest niet voor degenen die het lichaam doden’ (Matth. 10:28).

De sociale taak van de kerk mag daarom niet de overhand krijgen.

Als het goed is, plaatst de kerk het leven van mensen in het licht van de eeuwigheid. De Bijbel weet van de twee wegen. Deze boodschap moet de kerk uitdragen. Naar haar eigen leden en naar buiten.

Zoektocht

Uit een onderzoek bleek onlangs dat zowel kerkelijke als niet-kerkelijke Amsterdammers van mening zijn dat de kerk mensen kan helpen bij de zoektocht naar hun persoonlijke identiteit. Mensen zijn op allerlei manieren op zoek naar zin- geving, aldus de directeur van het kerkelijk bureau van de Protestantse Kerk Amster- dam. De kerk wil hen daarbij helpen. Is dat niet veel te vriendelijk gezegd? Moet er niet meer gezegd worden? Houden we zodoende wel rekening met het Bijbelwoord dat het Evangelie ‘niet is naar de mens’? (Gal. 1:11).

De vraag naar de zin van het leven is onge- twijfeld van wezenlijke betekenis. Tal van mensen houden zich daar maar weinig mee bezig. Maar daarbij moeten we wel bedenken dat de mens zelf niet in staat is om het leven zin te geven. Door de zonde- val is het menselijk verstand verduisterd. Zonder het levendmakende werk van Gods Geest zal iedere zoektocht naar de zin van het leven een dwaaltocht zijn die op niets uitloopt. Wat een mens op dat ter- rein meent gevonden te hebben en waar hij zich gelukkig bij voelt, kan voor God niet bestaan.

Autonome menselijke zingeving staat hier tegenover Bijbelse zinvinding. Het gaat niet om onze zelfbedachte zingeving, maar het gaat om de vraag of wij de zin van het leven gevonden hebben aan de voet van het kruis.

Als de kerk haar taak verstaat, zal zij daar de mensen voortdurend op wijzen. Ook al roept dat in de moderne samenleving verzet op. Ook al wordt dat als bevoog- dend beschouwd. Het Evangelie botst met hetgeen mensen in hun zoektocht naar zingeving gevonden hebben. Het is immers de Joden een ergernis en de Grieken een dwaasheid (1 Kor. 1:23).

Ongetwijfeld kan de kerk aanknopen bij de zoektocht naar zingeving. Onder Gods onmisbare zegen is dat zelfs een heel zin- volle benadering. Waartoe is de mens op aarde? Waar loopt ons leven op uit? Maar tegelijkertijd zal zij daarbij ook een heel andere weg moeten wijzen dan waarop de mens van nature de zin van zijn leven zoekt. ‘Onrustig is ons hart, totdat het rust vindt in God’.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen