VGS 1921-2021

De e oprichting van de VGS was het gevolg van nieuwe wetgeving en financiële gelijkstelling tussen het openbaar en bijzonder onderwijs.

Met de oprichting van de VGS wilde ds. Kersten de verschillende bestaande schoolverenigingen aan elkaar verbinden. Daarom was de naam ‘Scholenbond’ - zoals de VGS eerst genoemd werd - een begrijpelijke naam.

Dit jaar wordt ruim aandacht besteed aan het honderdjarig bestaan van de VGS. Ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de VGS in 1996 verscheen het boek ”Om identiteit en kwaliteit”. Het bevat veel historische gegevens en is vanwege een gedegen beschrijving van de wortels en de beginselen van onze reformatorische scholen nog steeds het bestuderen waard.

Bij het honderdjarig bestaan van de VGS mogen we ons nu wel afvragen waarom er eigen scholen opgericht werden. Ook stellen we de vraag waaróm we eigen scholen hebben. Ten slotte is het de vraag of we deze scholen kunnen behouden. Die vragen zullen dit jaar zeker centraal staan: verleden - heden - toekomst.

Waarden en normen

In de loop van de afgelopen honderd jaar is er in de maatschappij veel veranderd. Het bestaansrecht van onze scholen wordt steeds openlijker bestreden. Dat kan niemand ontgaan zijn. De scholen worden meer en meer ingeperkt, wanneer ze invul- ling willen geven aan Bijbelse waarden en normen. Hoe zal zich dat gaan ontwikke- len? Blijft vorming op grond van de Bijbel de komende jaren door wetgeving alleen nog over voor onze gezinnen en kerken?

Vragen waarop vanuit de VGS richting en sturing verwacht mag worden, met nog altijd hetzelfde ideaal als destijds: ‘als scholenbond in gezamenlijkheid met de kerken’.

Ook binnen de kring van de VGS is het nodige veranderd. Het kleine begin is uit- gegroeid tot een grote vereniging waarbij veel scholen en kerkenraden zich aange- sloten hebben. In het begin werd het werk door vrijwilligers gedaan. Later werd er personeel benoemd. In 1976 was J.J. Verha- ge het eerste fulltime personeelslid. Vele ouderen kunnen zich hem nog wel herinneren. In zijn periode werden veel reformato- rische scholen opgericht. Bij opening van die scholen werd vaak gehoord: de Heere heeft onze gebeden in kerken en in gezin- nen verhoord!

Het ging de ambtsdragers van het eerste uur om uiterst principiële zaken. Op de scholen moest gehoord worden wat in de kerken werd geleerd, passend bij het jawoord dat de ouders bij de doop van hun kinderen gegeven hadden.

Een van de doelstellingen van de VGS in 1921 was: ‘De kerkenraden zullen alomme toezien, dat er goede schoolmeesters zijn’. Het is dus begrijpelijk dat het initiatief van het oprichten van scholen vaak van ker- kenraden afkomstig was. In de beginjaren betrof dat alleen de Gereformeerde Gemeenten. Later werd de VGS interkerkelij- ker en inmiddels bedient de vereniging de hele gereformeerde gezindte.

Anno 2021

De kerken hebben anno 2021 nog steeds een relatie met de scholen. De relatie gezin-kerk-school is echter wel behoorlijk veranderd. Slechts in een enkele situatie is er nog sprake van een rechtstreekse band met een kerkenraad (of kerkenra- den). De scheiding tussen het besturen van de school en het toezichthouden op het besturen heeft de band tussen kerk en school verminderd. Helaas moeten we constateren dat het in de relatie tussen kerk en school niet altijd goed is gegaan. Onderlinge conflicten hebben ook geleid tot onderlinge afstand.

Laat juist dit thema in het jubileumjaar wel het onderwerp zijn waaraan de VGS - naast alle maatschappelijk actuele the- ma’s - aandacht besteedt. De principiële relatie, die ten grondslag lag aan de start van de VGS, mogen we niet uit het oog ver- liezen. Laat enerzijds de ontwikkeling in het protestants-christelijk onderwijs een baken in zee zijn! Anderzijds zijn ook de kerken in een heel andere situatie beland: kerken hebben er meer taken bijgekregen. Is er nog tijd en voldoende professionali- teit om de school mee te besturen?

Identiteit en kwaliteit

Honderd jaar VGS: in al die jaren ging het om identiteit en kwaliteit. Dat is het gedenken waard. Het jaar 2021 vraagt om vernieuwde aandacht voor de relatie gezin-kerk-school, niet alleen vanwege de inperking van de vrijheid van onderwijs, maar om de eenheid voor de opvoeding van en onderwijs aan onze kinderen inhoud te geven.

Bij het herdenken valt niet te roemen op eigen verdiensten, want: Die roemt, roeme in de Heere! We mogen dankbaar zijn voor hetgeen ons in de VGS gegeven is en bid- den om wijsheid en standvastigheid voor de toekomst.

Reactie naar p.kieviet@versluijsschool.nl

Werkgroep Onderwijs van het deputaatschap KGJO

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen