Vakantietijd in een onrustige wereld

Vakantietijd is ook een tijd om meer te kunnen lezen. Het boekje Infocratie, Digitalisering en de crisis van de democratie van de Koriaanse filosoof Byung-Chul Han lag al enige tijd op mijn bureau. De hoofdboodschap is dat de democratieën in de wereld onder spanning komen te staan. Daar wordt vanuit verschillende invalshoeken steeds meer over geschreven.

Informatieregime

Deze schrijver kiest zijn beginpunt bij de overweldigende informatiestroom, verspreid door de sociale digitale media. Dit verhindert het diepgaande politieke gesprek. Sterker nog: het wordt een nieuwe ‘heerschappij’ waarin informatie en de verwerking door middel van algoritmes en kunstmatige intelligentie op vérstrekkende wijze bepalend worden voor allerlei terreinen. Ook bij deze uitvinding geldt dat er goede, zelfs zegenrijke toepassingen zijn. De dokter, bijvoorbeeld, zal blij zijn dat een computerprogramma op grond van wereldwijde verzamelde informatie over een bepaalde ziekte hem tot een goed advies kan brengen. Dat kan een mens nooit nadoen. Maar bij politieke processen kan het wel gevaarlijk worden. Fakenieuws, een enkele tweet, in een paar seconden verspreid, trekt meer aandacht dan feitelijke doordachte en daardoor betrouwbare redeneringen.

Infocratie

In de oorspronkelijke democratie was het gesproken en geschreven woord het belangrijkst. Een toespraak van een presidentskandidaat van de VS in 1854 duurde drie uur! De opkomst van radio en tv leidden al meer tot politiek met entertainment. Korte spreektijd, veel aandacht voor de uitstraling van de kandidaat en ‘leuke’ dingen er omheen. In die tijd na de Tweede Wereldoorlog werd rond 1980 gesproken over de democratie als mediacratie. Wie de elektronische media beheerste kon een volk zelfs misleiden. De communisten waren en zijn er heel goed in.

Maar de overdosis aan digitale informatie die wij dagelijks over ons heen krijgen is veel indringender en dwingender. De democratie verwordt tot infocratie. Politici lijken door korte statements de politiek te leiden, aldus de schrijver. Overtuigingen of principes die in langere tijd ontwikkeld zijn, worden opgeofferd aan kortetermijndenken.

Vluchtigheid en oppervlakkigheid. Er lijkt weinig plaats meer te zijn voor het echte politieke gesprek. Een nieuwe prangende vraag dreigt te ontstaan: wat is de waarheid?

Waarheid

Over de waarheid heb ik ook gelezen. In het mooie net uitgegeven boek van de negentigjarige ds. C. Harinck, Het fundament van het christendom. De informatie in de Bijbel blijft in elke tijd altijd waar! God werkt in alle eeuwen in de harten van mensen door middel van het eenvoudig gesproken en gelezen woord. De schrijver beklemtoont dat de Bijbelse leer tot uiting moet komen in een nauwgezet christelijk leven en wijst op het voorbeeld van de eerste christenen. Ik zou graag meer willen citeren, maar geef als afsluiting de laatste zinnen mee: “We kunnen de zaak van Gods kerk en onze door ellende verscheurde wereld niet beter dienen dan door te blijven bij de leer van de apostelen en het leven van de eerste christenen.” 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen