Tien Gouden stadsregels in Gouda

De veiligheidsproblematiek in Gouda was een van de motivaties voor het initiatief om tot 10 Gouden Stadsregels te komen. Is het nu veiliger in Gouda dan pakweg 15 jaar geleden?

Jazeker. Gouda had zo’n 15 jaar geleden echt een probleem. Gouda kreeg zelfs landelijke bekendheid toen buslijn 3 niet meer door de wijk Oosterwei wilde rijden, vanwege hinderlijk gedrag van de jongeren in die wijk. Wilders (PVV) wilde daar toen het leger op afsturen. Oosterwei was destijds berucht vanwege de sociale huurwoningen in flats met een eenzijdige samenstelling. Veel Marokkaanse bewoners waren niet voldoende geïntegreerd en hadden geen werk.

Sindsdien is er veel gebeurd. De wijk is compleet gerenoveerd. De flats zijn gesloopt en de bevolking is verspreid over de stad. Bij de bewoning van de wijk wordt gestreefd naar een diverse samenstelling, ook door verschillende woningtypes te bouwen.

Gouda is de laatste jaren sowieso veel veiliger geworden. Er is een top-60 aanpak geïntroduceerd waarbij de belangrijkste 60 veelplegers nauwkeurig door de politie werden gevolgd. Ook aan de ‘zachte’ kant is veel gebeurd door de inzet van een “stadsmarinier” en buurtvaders. De problematiek van de woninginbraken in Gouda is de laatste jaren ook drastisch afgenomen. Gouda is weer een stad om trots op te zijn!

In de jaren ’70 was burgerlijke ongehoorzaamheid populair en interessant. Maar daar zijn we na de eeuwwisseling blijkbaar op teruggekomen. Met tien Gouden stadsregels zet de Goudse overheid in op ‘burgerlijke gehoorzaamheid’. Hoe waardeer jij als SGP-fractievoorzitter deze wending? Zijn burgers tegenwoordig echt een stuk ‘braver’ geworden?

Ik denk dat er sprake is van een golfbeweging. De ‘vrijheid-blijheidgedachte’ van de jaren ’70 was een reactie op de jaren ’50. Na de aanslagen van 11 september 2001 en de moord op Pim Fortuyn kwam hernieuwde aandacht voor waarden en normen: ‘Fatsoen moet je doen’ van minister-president Balkenende. Daar sluiten de Goudse Stadsregels helemaal bij aan. Helaas kun je niet stellen dat de mensen ‘braver’ zijn geworden. De mens blijft geneigd tot het kwade. Toch kun je ook als gemeentebestuur een belangrijke rol vervullen en een voorbeeldfunctie hebben om wellevendheid en fatsoen te bevorderen.

Dankzij de 10 Gouden Stadsregels zullen niet alle veiligheidsproblemen als sneeuw voor de zon zijn opgelost, vermoed ik zomaar. Is er sprake van ‘flankerend beleid’? Wat is volgens de SGP-fractie naast deze regels nodig voor een goed veiligheidsklimaat, voor een leefbare stad?

Het begint natuurlijk bij de opvoeding. Ouders horen hun kinderen respect en fatsoen met de paplepel in te gieten. Ook scholen kunnen hieraan een belangrijke bijdrage leveren. En uiteraard hoort als sluitstuk ook handhaving en straffen door politie en BOA’s in het veiligheidspakket. Wanneer mensen beleefd zijn, elkaar vóór laten gaan in een rij, elkaar groeten en hun eigen rommel opruimen, dan verhoogt dat heel sterk het veiligheidsgevoel van mensen. Heel basaal, maar wel heel belangrijk.

Uit onderzoek kort na de introductie in 2002 bleek dat sommige van de tien stadsregels de Gouwenaars erg aanspraken, maar andere weer veel minder. Wat vind jij de twee of drie beste stadsregels?

De Stadsregels zijn destijds wel opgesteld met input van de bevolking. Uiteraard vinden mensen bepaalde regels belangrijker naarmate ze meer last van hebben van de overtredingen of misstanden die de regels willen tegengaan. De regel “Ruim zelf je afval op” is erg relevant en het niet naleven ervan leidt tot veel ergernis. Daarbij gaat het niet alleen om hondenpoep, maar ook dat mensen hun zak met plastic op donderdag al ophangen, terwijl het pas in de volgende week op woensdag wordt opgehaald. De door meeuwen kapotgepikte zak zorgt voor verloedering van het openbaar gebied.

“Ouders voeden zelf hun kinderen op” vind ik ook zeer belangrijk. Zoals gezegd, een goede opvoeding waarbij normen en waarden worden bijgebracht, is de basis voor een goed functionerende maatschappij.

En zou jij een of twee regels misschien willen vervangen door andere?

Omdat het hier gaat om basale fatsoensregels, ben ik er geen voorstander van om de regels bijvoorbeeld elke twee jaar te herzien. Wat mij betreft, zijn ze zondermeer allemaal nog heel actueel. De laatste regel “Agenten zijn er voor ons allemaal, respect graag”, zou wat mij betreft uitgebreid kunnen worden naar BOA’s en hulpverleners. En aangezien de regels 7 en 9 elkaar overlappen, zou ik die willen samenvoegen en een nieuwe regel willen toevoegen in de trant van: “Spreek beschaafde taal en vloek niet”.

Hebben BOA’s en wijkagenten sanctiemogelijkheden bij overtreding van de stadsregels, of vind je dat niet passend bij de aard van deze 10 Gouden Stadsregels? Hoe zit het dan met de handhaving?

Nee, de Stadsregels zijn niet bedoeld om deze zoals wetten en APV-bepalingen te handhaven. Wel om elkaar daarop aan te spreken. Voor de handhaving hebben we de wet- en regelgeving. Onlangs hebben we in de Goudse raad de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) herzien. Daarin staat wat wel en niet mag en dat is afdwingbaar met sancties. De set van tien Stadsregels is een fatsoensdocument.

Goed burgerschap gaat natuurlijk verder dan het strikt voldoen aan de regels. Spreken Gouwenaars elkaar aan op de tien stadsregels?

Het elkaar aanspreken op hufterig gedrag is voor veel mensen een brug te ver. Men is dan bang voor een grote mond of een intimiderende reactie. Daarom is het belangrijk om de Stadsregels telkens onder de aandacht te brengen: het kan mensen eraan herinneren wat eigenlijk ‘heel normaal’ is en hopelijk stimuleert dat ook om dat uit te dragen.

Wat is de rol van het maatschappelijk middenveld? Worden sportclubs en scholen ook ingeschakeld? En jeugdclubs van de kerken misschien ook? Wat is de betekenis van betrokkenheid door verenigingen en organisaties?

Ja, destijds in de jaren kort na de introductie wel. Er zijn toen vier campagnes uitgerold waar onderwijs en sport nadrukkelijk bij zijn betrokken. Uiteraard is er ook vanuit de kerken aandacht aan besteed. Uit de evaluatie die is gehouden, blijkt ook dat het maatschappelijk middenveld een duidelijke meerwaarde zag. “Het laat even een bel rinkelen bij iedereen”, was bijvoorbeeld het commentaar.

Dan nu de krenterige vraag over het geld: het ontwikkelen en introduceren van de 10 Gouden Stadsregels kostte indertijd ruim € 300.000. Was het deze investering waard?

Jazeker. Zoals gezegd was het veiligheidsgevoel in 2002 in Gouda echt niet goed. Daardoor hadden de tien stadsregels zeker een meerwaarde. In die tijd heeft Gouda hiermee veel positieve aandacht gekregen, ook in de landelijke media. Het kreeg ook navolging in andere plaatsen. Het is wel jammer dat de aandacht voor de Stadsregels in de jaren daarna is verslapt. Ik ben voorstander van blijvende aandacht hiervoor. Dat kost misschien wat, maar het hoeft jaarlijks niet om veel geld te gaan. En wanneer je zo vervuiling van de openbare ruimte en schade aan publieke eigendommen voorkomt, kan het ook tot wat kostenbesparing leiden.

Op welke manier zijn de tien Gouden stadsregels ‘vitaal’ gehouden? Krijgen ze nog steeds voldoende aandacht, zowel op straat als in de raad?

De campagne zoals destijds is gestart, is gestopt. Samen met de fractie van de ChristenUnie proberen we het thema wel telkens onder de aandacht te brengen van het college, zoals onlangs nog bij de Algemene Beschouwingen. We hebben toen (helaas zonder succes) voorgesteld om een “Eloquentieprijs” in te voeren, een prijs voor jongeren in welsprekendheid. Ook heb ik gevraagd aan onze burgemeester Pieter Verhoeve om de Stadsregels weer nieuw leven in te blazen. Als hij dat met enige regelmaat doet, gaat dat zeker effect hebben. Mijn streven is dat de tien Gouden Stadsregels net zo’n begrip worden als de Goudse kaarsen en de stroopwafels!

drs. J.A. Schippers Tien Gouden stadsregels in Gouda

Jan Schippers, directeur WI-SGP

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen