De heilige oorlog (103)

Nieuwe dienstknechten

Het voorstel van Bedrog om enkele mannen zich als dienstknechten aan te laten bieden aan de inwoners van Mensziel wordt direct en zonder tegenspreken aangenomen. Gelijk komen allemaal Diábolisten naar voren om deze gewaagde onderneming uit te voeren. Maar omdat het niet verstandig lijkt dat ze allemaal aan de slag gaan, worden er drie aangewezen: de heren Hebzucht, Verleidelijk en Nijdig. Hebzucht noemt zich Spaarzaam, Verleidelijk heet voortaan Geoorloofd-vermaak en Nijdig geeft zichzelf de naam Vurig. Het plan wordt uitgevoerd op een marktdag. De drie mannen zien er gezond uit en zijn gekleed in een schaapsvacht, net zo wit als de mantels van de inwoners van Mensziel. Ook spreken ze de taal van Mensziel goed. Omdat ze daarnaast maar weinig loon vragen en veel beloven aan hun nieuwe meesters, duurt het niet lang nadat ze zich op de markt vertonen, of ze worden aangenomen. Spaarzaam wordt ingehuurd door de heer Geheugen en de heer Godsvreze kiest Vurig als dienstknecht. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Geoorloofd-vermaak nog een tijdje rondhangt voordat hij een meester krijgt. Het is immers vastentijd in Mensziel. Maar na enige tijd, tegen het einde van de vastentijd, neemt de heer Vastewil hem in dienst. Zo hebben ze alle drie een meester gevonden.

Het gedrag van de dienstknechten

Nu het ze is gelukt om de huizen binnen te dringen, beginnen ze al gauw veel kwaad te doen. Ze komen vrolijk over en doordat ze zich onzedelijk gedragen en heel gewiekst zijn, duurt het niet lang of ze bederven de huisgezinnen die ze dienen. Ze besmetten ook hun meesters met hun gedrag, vooral Spaarzaam en Geoorloofd-vermaak. Vurig, die onder de hoede van Godsvreze staat, is niet zo geliefd bij zijn meester. Die komt er al gauw achter dat Vurig een valse schurk is. Als Vurig dat bemerkt gaat hij er haastig vandoor, omdat hij anders opgehangen zal worden door Godsvreze.

Het beste tijdstip

Tot zover lukt het deze schurken hun plan uit te voeren. Ze hebben de stad zoveel verontreinigd als ze maar kunnen. Vervolgens bedenken ze wat het beste tijdstip is voor Diábolus buiten de stad en henzelf in de stad om een poging te doen de stad te veroveren. Daarvoor lijkt de marktdag heel geschikt, omdat de stadsbewoners het dan druk hebben. En het is een bekende regel dat als mensen het drukst zijn met hun wereldse bezigheden, ze dan het minst vrezen voor een aanval. ‘Ook zullen we ons’, zeggen ze, ‘met minder argwaan kunnen verzamelen voor dit werk van onze vrienden en heren. En als onze plannen mislukken en ze willen ons wegjagen, dan kunnen we ons makkelijker tussen de menigte verstoppen en ontsnappen.’

Wolven in schaapskleren

Bunyan laat zien hoe listig de duivel tewerk gaat, zodat zelfs een gezaligde zondaar besmet kan worden door vuile zonden. Hebzucht, verleidelijke zonden en een hart wat vervuld is met nijdigheid krijgen vat op Gods volk. Daarvoor gebruikt de satan wolven in schaapskleren.

Vermomd

De Heere Jezus heeft erop aangedrongen om in te gaan door de enge poort en de nauwe weg te bewandelen; die leiden tot het leven (Matth. 7:13 en 14). Die weg is onder andere nauw omdat de Zijnen te maken krijgen met verleiders en zielenmoordenaars. Maar wacht u van de valse profeten, dewelke in schaapsklederen tot u komen, maar vanbinnen zijn zij grijpende wolven (vs. 15). Ze komen als schapen, maar ze zijn wolven. Schapen zijn zachtmoedig, wolven zijn verscheurende roofdieren. Een wolvenvacht is donkergekleurd, maar een schapenvacht is wit. De verleiders komen ‘in een uiterlijk schone schijn’ (kantt. 8). Ze doen zich anders en beter voor dan dat ze in werkelijkheid zijn. In dat geval wordt gesproken van een schijnvertoning. De werkelijkheid zit verborgen achter een masker. Maar schijn bedriegt.

Niet gierig, maar spaarzaam…

Een hebzuchtig en gierig mens noemt zichzelf spaarzaam, zuinig. Dat klinkt mooi. Spaarzaam zijn is een goede eigenschap. Het heeft te maken met matigheid en soberheid. Iemand denkt eerst na voordat er geld wordt uitgegeven. Er wordt geen geld over de balk gesmeten. Maar hebzucht is het gevolg van een sterke begeerte tot rijkdom en uit zich meestal in gierigheid. Gierigheid is een ‘wortelzonde’: Want de geldgierigheid is een wortel van alle kwaad, tot welke sommigen lust hebbende zijn afgedwaald van het geloof, en hebben zichzelven met vele smarten doorstoken (1 Tim. 6:10).

Niet verleidelijk, maar geoorloofd vermaak …

Met verleidelijke zonden worden meestal de zonden tegen het zevende gebod bedoeld. Er wordt dan ook wel gesproken over wellustigheid, onreinheid. Gods Woord is duidelijk: dat is ongeoorloofd. Maar als de duivel zijn verzoekende werk doet, dan stelt hij zulke zaken voor alsof ze geoorloofd zijn. Je kunt toch wel je eigen vrouw liefhebben, terwijl je ondertussen ook eens een keer omgang hebt met een andere vrouw? De meeste seculiere ‘dating sites’ zijn bedoeld om mannen en vrouwen met elkaar in contact te brengen die een romantische ‘date’ zoeken, een afspraak willen maken. Niet voor niets trekt de SGP ten strijde tegen sites als ‘Second Love’, waar ‘vreemdgaan’ niet als een ongeoorloofd, maar als een spannend avontuur wordt afgeschilderd. De duivel weet wel wat de zwakste plekken van de mens zijn! Ja, de satan kan het zelfs in het hart fluitsteren: David en Salomo zijn toch ook ‘vreemd gegaan’, maar ze zijn nu in de hemel … Maar toen David en later zijn zoon Salomo in die zonde vielen, had dat ontzaglijke gevolgen voor de geestelijke toestand van hun ziel en hun omgang met God.

Niet nijdig, maar vurig …

Nijd heeft te maken met benijden, met jaloers zijn. Het past niet bij een zuiver, eerlijk hart. Nijd staat in dezelfde rij als oneerlijkheid, dronkenschap en ontucht: Laat ons, als in den dag, eerlijk wandelen, niet in brasserijen en dronkenschappen, niet in slaapkamers en ontuchtigheden, niet in twist en nijdigheid (Rom. 13:13). Nijdigheid is het tegenovergestelde van een gezond hart (een hart zonder verkeerde, jaloerse gedachten en gevoelens over zijn naaste), zegt de spreukendichter Salomo: Een gezond hart is het leven des vleses, maar nijd is verrotting der beenderen (Spr. 14:30). Nijd werkt dus verrottend, bedervend. Nijd werkt als een vuur. Maar de vorst der duisternis maakt er vurigheid van. Dat klinkt positief. Hij wil de verdorven geest van de mens vermengen met het werk van de Geest. Daartegen heeft Jakobus ernstig gewaarschuwd: Want dat is niet het werk van de Geest: De Geest, Die in ons woont, heeft Die lust tot nijdigheid? (Jak. 4:5b).

Hoe raak beschrijft Bunyan overigens, dat Godsvreze al snel het verkeerde karakter van Vurig opmerkt. Die moet er snel vandoor gaan, anders wordt hij opgehangen. Godsvreze en nijdigheid gaan niet samen!

Bederf

Het is aangrijpend om te lezen hoe snel enkele mannen in Mensziel hun verderfelijke werk kunnen doen. Het is als met een dode vlieg in de zalf. Het is maar een klein beestje, maar Salomo heeft het moeten ervaren in zijn leven: Een dode vlieg doet de zalf des apothekers stinken en opwellen; alzo een weinig dwaasheid een man die kostelijk is van wijsheid en van eer (Pred. 10:1). Het roept ons toe om te letten op de minste opleving van de zonde! Als deze niet direct met wortel en tak uitgeroeid wordt, zal de zonde kunnen wortelen en vrucht dragen (naar 2 Kon. 19:30).

De Heere verlevendige het gebed om bewaring in de geestelijke strijd. Bewaar mij voor het geweld des striks dien zij mij gelegd hebben, en voor de valstrikken der werkers der ongerechtigheid! (Ps. 141:9).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen