Polderen in tijden van polarisatie
De laatste tijd wordt er hard gewerkt aan een landbouwakkoord. De minister is samen met boeren, natuurorganisaties en provincies aan het overleggen over stikstofmaatregelen waar zoveel mogelijk mensen het mee eens zijn. Deze manier van overleggen noemen we ook wel ‘polderen’. Als het over de Nederlandse politieke cultuur gaat, is ‘polderen’ een woord wat altijd terugkomt. Het gaat dan over het Nederlandse model van overleggen. Als er een groot probleem is – leraren willen bijvoorbeeld meer loon – gaan alle organisaties die hiermee te maken hebben samen rond de tafel en proberen dan tot een akkoord te komen waar iedereen mee kan leven.
Waarom polderen we?
We weten dat er in ons land al eeuwen wordt gevochten tegen het water. Als er geen dijken werden aangelegd, kwamen er overstromingen. En iedereen – of je nu edelman was of boer – kreeg bij een overstroming natte voeten. Daarom moesten alle groepen in de samenleving, hoe veel ze ook van elkaar verschilden, samenwerken in het aanleggen van dijken en het drooghouden van de polder. Dit gebeurde in de waterschappen, die in de middeleeuwen al bestonden.
In die tijd kenden we de woorden ‘polderen’ en ‘poldermodel’ nog niet. Dat kwam pas in de jaren 80 van de vorige eeuw. Toen begon men overleggen tussen werkgevers, werknemers en de overheid ‘polderen’ te noemen. Bij zulke overleggen moest men immers ook samenwerken tussen organisaties die het eigenlijk volledig met elkaar oneens waren.
Polarisatie
De laatste decennia zien we dat de politieke ontwikkelingen snel gaan. In de gloriedagen van het poldermodel waren er slechts enkele politieke partijen die echt een rol van betekenis hadden. Dat is nu totaal veranderd. De laatste jaren is er bijna elke verkiezing wel een politieke aardverschuiving. Denk aan de vorige twee verkiezingen voor de Provinciale Staten. In 2019 werd FvD uit het niets de grootste partij en bij de verkiezingen van afgelopen maart wist de BBB een nog grotere overwinning te behalen. Dit zijn de opvallendste verkiezingsuitslagen, maar we zien elke verkiezing wel dat veel kiezers van partijen wisselen. Ook zien we dat de middenpartijen steeds meer verliezen, terwijl uitgesproken rechtse en linkse partijen groeien. Dat maakt het polderen lastiger. Als partijen verder uit elkaar staan, gaan ze minder snel het gesprek met elkaar aan.
Daarbij is te merken dat de polarisatie, de verdeeldheid, tussen de verschillende groepen in ons land toeneemt. Neem bijvoorbeeld de stikstofcrisis. Linkse en rechtse partijen en organisaties staan in deze kwestie mijlenver van elkaar vandaan. Daarom lijkt polderen en het vinden van een goede uitkomst voor iedereen onmogelijk.
En nu?
Ondanks alle polarisatie is nuchterheid belangrijk. Het poldermodel is ontstaan omdat er veel verschillende groepen zijn die heel anders over dingen denken. Als iedereen hetzelfde denkt, is polderen natuurlijk niet nodig. En als er slechts twee partijen zijn, waarvan één partij de meerderheid heeft, is polderen ook niet nodig. Dan drukt de grootste partij gewoon haar zin door. Gelukkig is dit in Nederland niet het geval, zodat overleg tussen partijen zal blijven bestaan.
Zeker, een makkelijke oplossing voor polarisatie is er niet. Maar we hebben hierin wel een taak. De SGP staat in de Nederlandse politiek bekend als een constructieve partij, als een partij waar zowel rechts als links mee wil praten. Een partij die moties behandelt op de inhoud, en niet op de partijkleur van de namen van de Kamerleden die eronder staan. Dat is ook hoe het beeld van een christelijke partij moet zijn. Meegaan in vijandbeelden van politieke tegenstanders past een christen niet. Laten we daarom constructief blijven en zo het beste zoeken voor ons land!
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 juni 2023
De Banier | 32 Pagina's
