Naar het hof

Dan wordt het zaad van de gewenste groentesoorten uitgekozen en, zoals het een echte hovenier betaamt, worden ook enige bloemzaden besteld. In een verloren hoekje zaait men veelal strobloemen en een bed asters siert al even vaak de groentetuin. Het wachten is nu op het voorjaar. Wat is het een bedrijvigheid als de mannen met het in onze streek „kweekhaek" genoemde gereedschap, de verse aarde verkruimelen, tot een goed zaaibed is verkregen. Kleine kinderen mogen helpen. In speciaal daarvoor getrokken geultjes, mogen zij de eerste erwtjes zaaien. Later lopen ze, in een onbewaakt ogenblik, soms over een zojuist met zorg ingezaaid bed spinazie. Kinderen mogen ook veel helpen bij het aanreiken van sla- of koolplanten.

Op die manier is het hele gezin er bij betrokken. Zonder over recreatie te praten, constateren we dat dit zo al eeuwenlang rondom onze dorpen gebeurt. Tijdens de groeiperiode, die na het zaaien volgt, genieten de mensen werkelijk als zij in hun vrije tijd een kniertje naar de hof gaan maken om te zien of het gezaaide goed is opgekomen. Nog meer genieten zij, wanneer het na een milde dag zo hard gegroeid is, dat men reeds aan oogsten kan gaan denken.

Tuinkers en radijsjes kunnen van de koude grond al heel vroeg worden gesneden en geplukt. Het ziet er dan op tafel feestelijk uit als het fijn geknipte blad van de tuinkers schoon gewassen in een schaal staat opgediend, naast een schaaltje met die heerlijke radijsjes, de rode witpunt niet te vergeten. Zo gaat dat het hele jaar door want tussen de allerlaatste groente uit de hof, zoals boerenkool, spruiten of z.g.n. koud gewonnen witlof en de allereerste sla of spinazie ligt niet zoveel tijd, waarin er niets geoogst kan worden. De hovenier moet daarom voortdurend letten op de tijd om al die groentegewassen in te zaaien of later te verspenen. Iets vergeten kan overigens bijna niet, want de buurman geeft meestal het

Iets vergeten kan overigens bijna niet, want de buurman geeft meestal het goede voorbeeld, ja sommige „gedreven tuinders" willen perse de eerste zijn. Ongemerkt houden zij op die manier een competitie. Het is ondoenlijk alle soorten groente in de hof te telen. Het aanbod is te gevarieerd waarbij dan nog de jaarlijkse „nieuwste aanwinst" gerekend moet worden waarvoor, door experimenteel aangelegde hoveniers, een plekje van het hofland gereserveerd dient te worden.

Verder moet men niet vergeten dat elk groenteras zijn variëteiten kent. Men spreekt dan van soorten en elke soort heeft zo zijn eigen kenmerk. Dan wordt het een kwestie van smaak en daarover valt niet te twisten. Zo houdt de een van de zeer malse, Amerikaanse roodgerande pluksla en de ander van de echte kropsla, genaamd Meikoningin. Voorbeelden te over. De laatste jaren zijn daar ook nog teelten bij gekomen van tomaten en

De laatste jaren zijn daar ook nog teelten bij gekomen van tomaten en paprika's e.a. tuinlekkemijen.

Kijk het nieuwe zaadboekje binnenkort maar in. In de oorlogsjaren verbouwde men zelfs tabaksplanten, Virginia-soorten met de smallere en lichter gekleurde bladeren en de Amersfoortse met donkere, meer ovaalvormige bladeren. Wanneer de tijd was aangebroken om de rijpe tabaksbladeren te oogsten, dan

Wanneer de tijd was aangebroken om de rijpe tabaksbladeren te oogsten, dan gaf dat weer andere werkzaamheden, want de bladeren moesten niet alleen worden geplukt maar ook worden gedroogd en gesneden. Sommige telers fermenteerden ook hun tabak. Trots toonde de teler het eindprodukt, tabak, op zijn hand. Het was en heette ook „Eigen Teelt!" Deze tabak ging op in ware wolken van genot.... Maar wat er ook in al die hoven werd geteeld en, naar ik hoop, nog zal worden geteeld, altijd is het, ik zou haast zeggen een gezellige boel in en rondom de hoQes.

En doordat verreweg de meeste hoven dicht bij de dorpen liggen, kan vrijwel iedere voorbijganger, of hij nu een hof bezit of niet, er het hele jaar door van genieten. Kunstschilders als S. J. J. van Os, A. Renoir, V. van Gogh en met te vergeten

Kunstschilders als S. J. J. van Os, A. Renoir, V. van Gogh en met te vergeten de Slatuintjes bij Den Haag van J. Maris, hebben het hofland en de er uit voortgebrachte produkten sfeervol weergegeven. Dit deed eveneens amateurschilder A. Vogelaar uit Middelhamis, zoals u hierbij kunt zien. Helaas zijn er ook wel teleurstellingen in het leven van de groenteteler.

Gedurende een schraal en koud voorjaar blijft de groei lang uit, waardoor het geduld van de teler op de proef wordt gesteld. Teelt men vroege aardappelen dan valt er bij laat optredende nachtvorst, schade te verwachten.

Elk wezen in de natuur heeft bovendien zijn belager! Mussen zijn verzot op pas gekiemde erwten en wee je gebeente, als de eerste bovengrondse plantedelen zichtbaar worden, dan krijgen ze er letterlijk de pik op! De tuinder kan dit voorkomen door draadjes over het met erwten ingezaaide deel te spannen.

Bij de teelt van bloemkool treden vaak grote teleurstellingen op doordat de koolgalmug aan de voet van de koolplant in een vroeg levensstadium haar eitjes heeft afgezet De daaruit komende larfjes zijn nou niet bepaald tuinderslievelingen.

Later zetten vrolijk dartelende koolwitjes aan de onderkant van de jonge bladeren hun eitjes af Wie kent niet de vraatzuchtige koolrupsen, welke in grote aantallen de koolbladeren tot op de hoofdnerven afvreten? Daartegen zijn wel maatregelen te treff'en, maar de ethiek van de tuinder weerhoudt hem er vaak van dit te doen. Dan moet hij immers naar het vergif grijpen....

Gelukkig zijn er op biologisch verantwoorde wijze, bepaalde bestrijdingsmethoden toe te passen. Een manchet om de voet van de koolplant beschermt deze tegen de aanval van de koolgalmug. Gelegde eitjes van de vlinder kan men gemakkelijk met de duim vernietigen. Men dient dan om de paar dagen de onderzijde van de bladeren te controleren op de aanwezigheid van deze eitjes.

Er zijn volkstuinders die om die reden geen bloemkool telen, maar deze groente dan wel bij de groenteman kopen, waar het produkt oorspronkelijk bij de tuinder gegarandeerd met bespuitingsmiddelen tot wasdom is gegroeid.... Een beetje hypocriet is dat wel. Toch is ook voor deze situatie een oplossing gevonden, kijk maar naar de speciaalzaak „de Dreef' in de Oranjestraat te Sommelsdijk.

Teleurstellingen zijn er ook bij de teelt van hofpeentjes te verwachten. De z.g.n. wurm kan de peentjes waardeloos maken. In natte zomers heeft men last van schimmel optreding. De valse meeldauw kan heel wat schade veroorzaken bij de teelt van viooltjes en veldsla. Terugkerende naar die heerlijke hofpeentjes en dan liefst zonder wurm. Het kan gebeuren dat de groenteteler zijn bed peen wanordelijk terug vindt. Half afgetrokken penen liggen dan met het slappe loof langs of op het bed zelf Een duidelijk teken van kinderwerk, nou ja, omdat ze zo lekker zijn. Meestal vertrappen kinderen de boel meer dan dat ze iets uit de hof meenemen, want dat laatste moet, om onopgemerkt te blijven, zo snel mogelijk gebeuren. Er zijn echter meer kapers op de kust.

Er zijn echter meer kapers op de kust. Maar dat zijn volwassenen en die zoeken b. v. de beste kolen op en nemen ze gratis mee....

Dat is voor de tuinder wel het meest onplezienge kantje van de eigen groenteteelt.

Gerekend echter over het hele groeiseizoen, zal de volkstuinder in het algemeen wel dankbaar zijn. En „dankbaarheid is een bloemke dat in weinig hoven groeit" zo schreef Guido Gezelle.

Met veel dank aan de redaktie en de heer A. Vogelaar.

Sommelsdijk D. Hoogzand

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen