De hand aan zichzelf slaan
Bij het advies tot zelfmoord van reus Wanhoop en zijn vrouw Ongeloof en de reactie van Hoop (in De Christenreis van Bunyan) ontbreekt elke verwijzing naar Gods Woord. Is er wel een verwijzing mogelijk?
Hand aan zichzelf
In De Christenreis van Bunyan (1628-1688) lezen we inderdaad die aangrijpende geschiedenis van Christen en Hoop in het kasteel Twijfel. De beide pelgrims op de smalle weg, Christen en Hoop, zijn van de weg geraakt. Het gewezen pad was oneffen en steen-achtig en ze kozen op raad van Christen een zacht en effen pad dat dezelfde richting op leek te gaan.
Weldra vielen ze in handen van Reus Wanhoop, die hen opsloot in een ‘donker, vochtig, onrein, afschuwelijk kerkerhol’ van zijn kasteel. Enkele dagen verbleven ze daar zonder brood en water. Op zondagmorgen kwam - op advies van zijn vrouw Ongeloof - de reus hen opzoeken en kregen ze talloze slagen met een knuppel. Toen zijn vrouw hoorde dat ze nog leefden, raadde zij haar man om de beide pelgrims te adviseren de hand aan zichzelf te slaan. We lezen: ‘Daarop ging hij des anderen daags vroeg tot hen en sprak hen op dezelfde norse wijze aan en hen wijzende op hun wonden, voegde hij hun toe, dat vermits zij toch nooit uit deze plaats vrij komen zouden, zij wijs zouden doen met door mes, strop of vergif een einde aan hun leven te maken; want waarom, zei hij, zou u langer dan nodig is deze last dragen?’ Beide mannen vroegen om rust en daarna lezen we de samenspraak tussen Hoop en Christen.
Wat kan het ver gaan, ook in het leven van een ware christen. Verlost uit de stad Verderf, ingegaan door de smalle poort, gestaan bij het kruis waar de verzoende betrekking met God in Christus was gesmaakt en dan deze verzoeking in de kerker… Christen spreekt: ‘Wat mij aangaat, mijn ziel kiest de verworging boven het leven en het graf boven dit akelig kerkerhol. Zouden wij het geweld van deze beul nog langer verduren?’ Hoop neemt dan het woord en spreekt die geladen woorden: ‘Gewis onze toestand is vreselijk en de dood zou mij welkom wezen boven een langer verblijf in dit hol, maar vergeten wij het niet, dat de Heer des lands, waarheen wij reizen, gezegd heeft: ‘Gij zult niet doden’. Zo min wij een ander van het leven mogen beroven, mogen wij dus ook de handen aan eigen leven slaan. Wie een ander doodslaat, doodt nog maar alleen zijn lichaam, maar door de handen aan onszelf te slaan zouden wij én lichaam én ziel in het verderf storten. En u sprak van rust in het graf, maar hoe zou daar voor de moordenaar rust kunnen zijn, die niets anders dan de eeuwige pijn wacht?’
Hand aan de ploeg
Gods Woord is heel terughoudend over deze dingen. Suïcide is een vreselijke zonde die met huiver moet vervullen en ook tot waarschuwing is. Wie zou niet beven over het einde van bijvoorbeeld Saul, Achitófel, Zimri en Judas Iskariot? In de geschiedenis van Gods kerk is er enigszins verschillend over gesproken. Voetius (1589-1679) wijst erop dat er maar één onvergeeflijke zonde is en iemand die het doet vanuit verstandsverbijstering noemt hij geen zelfmoordenaar. Smijtegelt (1665-1739) meende dat de uitverkorenen ervoor worden bewaard en Van der Kemp (1664-1718) schrijft in zijn Catechismusverklaring dat iemand net voor het sterven aan deze gruweldaad zou kunnen schuilen bij God. Met de kerkvader Augustinus (354-430) zien we het waarschuwen voor ‘de hand aan zichzelf slaan’ als grote taak. En we zeggen met hem: ’Maar redden en de krans verlenen, of veroordelen en naar het hellevuur sturen, dat is níet mijn taak’.
Lezer(es), zult u vragen om bewaard te worden voor de hand aan uzelf te slaan en te smeken om de enige troost in leven en sterven?
Heb jij/hebt u ook een vraag?
Mogelijke vragen over onderwerpen binnen de doelstelling van De Saambinder kun jij/kunt u mailen naar ds. B. Labee of hem per post toezenden (zie colofon). Er volgt -zo mogelijk- altijd een reactie. Echter alleen als de redactie het waardevol acht voor de lezers, volgt een antwoord op jouw/uw vraag in een nummer van De Saambinder. Graag wel wat geduld. Er liggen nog tientallen vragen op een reactie te wachten.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 november 2023
De Saambinder | 24 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 november 2023
De Saambinder | 24 Pagina's