Het historisch geloof
‘Pas op! Er zijn tegenwoordig ‘gevaarlijke waandenkbeelden’ over het geloof’. Dit zijn woorden van Calvijn. Toen al. Wat waarde heeft, staat in de belangstelling. Dat is terecht. Want het geloof is onmisbaar om zalig te leven en te kunnen sterven. In vier afleveringen staan we stil bij de klassieke, viervoudige onderscheiding van ‘geloof’. Vandaag de eerste aflevering, over het ‘historisch geloof’.
‘Geloof’, daar hangt álles aan vast: troost óf toorn, hemel óf hel, Christus óf satan. Sprekers met volle zalen, streams, besprekingen, artikelen en boeken proberen - goed bedoeld - ons de weg te wijzen naar het ware zaligmakende geloof. Voor jongeren en ouderen kan het onduidelijk en vermoeiend worden: wat is nu waarheid? Calvijn roept ons op tot onderzoek. Door ‘de ware aard van het geloof hebben wij met des te groter zorgvuldigheid en ijver te bezien en te onderzoeken, daar er tegenwoordig in dit opzicht bij velen zeer gevaarlijke waandenkbeelden bestaan. Vrijwel overal ter wereld stelt men zich bij het horen van het woord ‘geloof’ niet veel meer voor dan een zekere oppervlakkige instemming met wat er in het Evangelie verteld wordt’ (Institutie III; hoofdstuk 2; par. 1).
De Bijbel is voor veel mensen geen onbekend boek. Geloven in de God van de Bijbel, geloven in de schepping in zes dagen, geloven dat de wonderen in de Bijbel echt hebben plaatsgevonden, dat noemen we een historisch geloof. Dan ben je het van harte eens met de Bijbel, van kaft tot kaft. Helaas is dat niet meer gewoon in onze tijd en dat is ernstig! Buiten de hartelijke overtuiging dat het Woord een Goddelijk Woord is, zwemmen we in troebele wateren. Daarom, hoe gelukkig als u een nauwe band met het Woord heeft. Is het bij u zo: ‘Ik lees er graag in, ik hoor graag de uitleg en de toepassingen uit het Woord’?
In mijn Bijbel
‘Er was eens…’, zo beginnen veel verhalen die we onze kinderen vertellen. Daarmee weten we: dit is niet echt gebeurd. De Bijbel begint anders! ‘In den beginne…’. In deze woorden horen we de stem van de almachtige God, Die de geschiedenis schrijft. Dit is allemaal niet meer vanzelfsprekend in onze tijd. Soms door openlijke ontkenning; die stem beluisteren we al vroeg in de Bijbel. Farao zegt tegen Mozes en Aäron (Ex. 5:2): ‘Wie is de HEERE, Wiens stem ik gehoorzamen zou?’ Deze mensen zijn er nog. Zij horen de stem van God niet in Zijn Woord: ‘Waar halen jullie de arrogantie vandaan om hierin Gods hand te zien en Zijn stem te horen? Hoe weten jullie dat dit allemaal echt is gebeurd?’
Het kan ook zijn dat we als Herodes Agrippa goed weten dat Gods Woord de waarheid is en hét richtsnoer voor ons leven. Maar we willen simpelweg niet buigen. We willen wel luisteren, maar niet doen. Velen lezen helaas de Bijbel met de vraag: ‘Kan ik verstandelijk begrijpen wat ik lees?’ Dat is de vraag van iemand die de Bijbel vooral wil lezen in de tijd- en cultuurgebonden context. Dat is een wezenlijk andere vraag dan die van Filippus: ‘Verstaat gij ook hetgeen gij leest?’
In mijn hart
Wat is het ontroerend als jongeren, maar ook ouderen, maatschappelijk soms op heel moeilijke plaatsen, mogen getuigen: ‘Het Woord van God is wáárheid’. Zonder het historisch geloof is er geen zaligmakend geloof. Het is noodzakelijk, maar niet genoeg, leert Hellenbroek ons. Dan sta ik niet alleen van harte achter de Bijbel, het is meer. De Bijbel is dan de Godsopenbaring. Dat wil zeggen: de bekendmaking van God, Wie Hij is en hoe Hij werkt. De geschiedenissen, Zijn bedreigingen en Zijn beloften, die stem ik van harte toe. Ja, daar kan een mens zelfs bewogen over zijn. Dat kan iemand diep raken. Toch is dit het historisch geloof. En met veel klem gezegd: tekort! Er wordt iets fundamenteels gemist in dit geloven van het beschreven Woord. Dat is de liefde, de levensband en levensgemeenschap met het vleesgeworden Woord. Het historisch geloof blijft zo neutraal. Het blijft steken in kille, verstandelijke kennis, zonder de levendmakende genade, zonder de persoonlijke bearbeiding van de Almachtige in de ziel. Wat wordt Immanuël hier pijnlijk in gemist. Maar let op, daarmee is het nog wel een noodzakelijk geloof én heel vaak ook een bewarend geloof. Noodzakelijk, want ‘het geloof is uit het gehoor en het gehoor door het Woord Gods’. Bewarend, om bij dit Woord te blijven als het enige middel tot zaligheid.
Vertrouwd zijn met het Woord doet ook gebruik maken van het Woord. Het ‘thuis zijn’ in de Schriften bewaart voor oppervlakkig taalgebruik in gebed en verwoording van wat God aan uw ziel deed. Hopelijk heeft u een behoorlijke kennis van de Schrift. Dat is te waarderen, maar de nachtdiscipel Nicodémus wist ook veel: ‘Rabbi, wij weten…’. De leraar in Israël moest echter door wederbarende genade leren en beleven dat bij al zijn kennis het doorbrekende en hartvernieuwende werk van Gods Geest nodig was. Dan weten we het niet meer: ‘Hoe kunnen deze dingen geschieden?’ Dat horen we hem als laatste zeggen (Joh. 3:9). Sta toch naar dít Geesteswerk in uw hart.
wordt vervolgd
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 2 november 2023
De Saambinder | 24 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van donderdag 2 november 2023
De Saambinder | 24 Pagina's