Zwarte Pedagogiek

Gods eer

Onder ‘zwarte’ Pedagogiek wordt een autoritaire manier van opvoeden verstaan die met name in vorige eeuwen vaak gebruikelijk was. Overwegend duidt men het negatief en er wordt gesproken over een ‘handeling en vorm van communicatie met een manipulatieve en vaak gewelddadige aard’. Een kind had niets in te bren- gen en de wil moest ‘gebroken’ worden. De bekende ds. Jac. Koelman (1632-1695) zegt bijvoorbeeld in zijn boekje ’De plich- ten der ouders in kinderen voor God op te voeden’ (citaten uit de herschreven versie van C. Bregman) tot ouders: ‘U moet van jongs af hun koppigheid en eigenzinnig- heid breken (…)’.

Nadrukkelijk willen we stellen dat het mishandelen van kinderen, letterlijk, emotioneel of psychisch verschrikkelijk is. Wellicht dat de ‘buitenwereld’ ons al vrij snel in de hoek zet van de ‘zwarte’ Peda- gogiek, maar dat is niet terecht. Al zijn er helaas altijd misstanden en uitwassen…

Koelman - en naar we hopen alle opvoeders onder onze lezers - had een verheven doel. We lezen in de opdracht voorin zijn publi- catie: ‘Eén van uw belangrijkste taken is om zorg te dragen voor een geheiligde opvoeding van uw kinderen voor God. Hierin mag u niet nalatig zijn, opdat de Heere al vroeg door uw kinderen ver- heerlijkt worde. Dit zal u veel troost geven in uw leven en sterven’.

Een ‘stevige’ opvoeding is daartoe onmisbaar: ‘Van u hebben zij de oorsprong van het kwaad geërfd, wat duizendmaal erger is dan wanneer zij melaatsheid, galstenen, nierstenen en dergelijke lichaamskwalen van u geërfd hadden. Het is daarom billijk dat u zich tot het uiterste inspant om hun genezing te zoeken, door te trachten hen in de hand van de Medicijnmeester der zielen, Jezus Christus, over te geven, door Hem bekend te maken en aan te prijzen en hen als aan uw hand tot Hem te leiden, Die gezegd heeft: brengt de kin- derkens tot Mij’.

En als het gaat over straf, dan treft ons de tere toon: ‘Maak aan uw kinderen duidelijk, hoe goed en nodig de bestraffin- gen voor hen zijn en hoe nuttig voor hun ziel (…)’. In die lijn liggen allerlei praktische wenken: straf uw kinderen niet te weinig, niet te veel en niet te laat. Straf hen niet onmatig, niet te streng, zodat u hen niet verbittert of tergt of toorn in hen verwekt of moedeloos maakt. Straf uw kinderen niet in grote woede, maar wacht zolang totdat u weer kalm bent… Steeds verwijst Koelman naar vindplaatsen in de Bijbel om zijn betoog te staven.

Grote liefde

Meest treffend zijn de passages die aantonen dat het - als het goed is - onder ons niet gaat om beschadigende correctie maar noodzakelijke correctie om te behouden. ‘Laat in uw straf altijd de teerheid van uw liefde blijken en ook wat een tegenzin u hebt om hen te straffen, wanneer ze op een aange- namer wijze terecht gewezen zouden kunnen worden. U moet hen ervan overtuigen, dat u het voor hun bestwil doet en niet om uw emoties te ontladen, of omdat u daar nu eenmaal zin in hebt (…). Zo doet de Heere ook tegenover Zijn kinderen; Hij plaagt en bedroeft hen niet van harte. Maar als Hij bedroefd heeft, zo zal Hij Zich ontfermen naar de grootheid Zijner goe- dertierenheden. De vaders naar het vlees kastijden dikwijls naar dat het hun goed dunkt, (maar) God kastijdt ten nutte opdat men Zijner heiligheid deelachtig worde’.

Als men deze klanken wil scharen onder ‘zwarte Pedagogiek’, dragen we deze ‘hoon’. Maar de Heere geve veel opvoeders die zo mogen afmanen van de zonde en heenwijzen naar een volmaakte Heiland. Opdat ‘kinderen des toorn’ door weder- geboorte en geloof zouden worden ‘kinderen des Heeren’, om Jezus’ wil, door de toepassing van de Heilige Geest.

Vraag?

Heb jij/hebt u ook een vraag? Mogelijke vragen over onderwerpen binnen de doelstelling van De Saambinder kun jij/kunt u mailen naar ds. B. Labee of hem per post toezenden (zie colofon). Er volgt -zo mogelijk- altijd een reactie.

Echter alleen als de redactie het waardevol acht voor de lezers, volgt een antwoord op jouw/uw vraag in een nummer van De Saambinder.

Graag wel wat geduld. Er liggen nog tientallen vragen op een reactie te wachten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen