”Gidsen”, een christelijke schoolpedagogiek [3]

De schrijvers hebben studenten en onderwijzers uit het geheel van de gereformeerde gezindte op het oog gehad. Het is natuurlijk bekend dat er in het geheel van de gezindte theo- logische verschillen en benaderingen zijn. Het doel van de schrijvers is dus een lastige opgave geweest. Een blik naar het verleden en een verbinding met eerder ontwikkelde denkrichtingen had bij een deel van de achterban meer herkenning opgeroepen en lastige discussies kunnen voorkomen. Nu is het voeren van een discussie op zichzelf niet verkeerd, maar het zou jammer zijn als er geen zicht meer is op het goede dat in ”Gidsen” zeker ook wordt aangereikt.

Laten we proberen om elkaar in deze discussies te blijven verstaan en laten we daarbij ook opnieuw leren van het verleden. De motieven om te komen tot de oprichting van onze eigen scholen, in het begin van de vorige eeuw, hadden een duidelijke richting. Deze motieven waren niet gelegen in de kwaliteit van het onder- wijs, maar waren sterk theologisch van aard. De Bijbelse leer van zonde en genade en de noodzaak en de mogelijkheid van wedergeboorte moest binnen het onder- wijs doorklinken. De leer, zoals die in de kerken werd voorgestaan, moest zo in het onderwijs doorklinken. En daar ontbrak het veelal aan, ook op de scholen die zich ‘christelijk’ noemden.

De oprichters van eigen scholen werden zeker niet gedreven door een lust tot scheuren, maar waren doordrongen van de Bijbelse opdracht voor ouders en leerkrachten: ‘Voedt hen op in de lering en ver- maning des Heeren’ (Éf. 6:4b). Bestuurders en onderwijzers moesten zich hartelijk verbonden weten aan deze opdracht.

Weerbarstige praktijk

De vraag is of uiteindelijk het verschil in theologische uitgangspunten grote con- sequenties heeft voor de pedagogische praktijk van elke dag. Alle scholen wensen toch een veilig klimaat voor kinderen? Alle christelijk-reformatorische scholen wor- stelen toch met de weerbarstige praktijk van na de zondeval?

Het Woord van God leert ons dat wij allen in zonden ontvangen en geboren zijn. Dat geldt ook voor onze kinderen. De gevolgen zijn dagelijks waar te nemen. En datzelfde geldt toch eveneens voor bestuurders en leerkrachten. Alle mensen zijn van nature geneigd God en de naaste te haten. Dat is schuld en levert mogelijk een belemmering voor onderlinge samenwerking op. Alleen in het dal van veroot- moediging en met verloochening van onszelf is samenwerking mogelijk!

Moeten we niet meer de nadruk leggen op Gods goedheid? Zorgt deze onver- diende goedheid er niet voor dat er tussen kinderen en volwassenen nog samenge- werkt kan worden? Zorgt Zijn algemene goedheid er niet voor dat mensen zich kunnen professionaliseren om onze kwetsbare kinderen de juiste vorm van onderwijs te geven en hen op een goede wijze te begeleiden? De praktijk is daarbij toch niet totaal afhankelijk van een theo- logische visie? Ondanks verschillende theologische visies en dogmatische uitgangspunten is er toch ruimte voor een gezamenlijke pedagogische en didac- tische aanpak? En die ruimte geeft de Heere ons in Zijn goedheid.

Promotie

Enige tijd geleden promoveerde mevr. dr. P. Baarda. Zij stelde dat er zeker spanning is tussen de zondigheid van de kinderen en de nadruk om vooral de goede dingen in kinderen te zien en ze vandaaruit te begeleiden. Ze signaleerde dat ook leerkrachten deze twee uitgangspunten vinden schuren. Toch mogen onze kin- deren, ondanks hun zondige natuur, hun talenten ontwikkelen. En aan deze ontwikkeling mag binnen het onderwijs begelei- ding gegeven worden. Is niet juist dat een wonder? We zijn toch allen zondaren in onze verhouding tot God? De oorzaak ligt in Gods goedheid!

”Gidsen” verdient respect vanwege de kwaliteit en de grondigheid. Voor een mogelijke tweede druk hebben we in drie artikelen relevante punten aangestipt. Mag deze uitdaging en opdracht aan de auteurs van ”Gidsen” meegegeven worden? Biedt die gedachtegang een uitgangspunt om, met ruimte voor verschil- len, elkaar als christelijk-reformatorisch onderwijs toch vast te houden? Deze verbinding moet liggen in onze belijde- nisgeschriften (bijvoorbeeld de Dordtse Leerregels), waarin zo duidelijk geschre- ven wordt over de verhouding God en mens. Zo’n verbinding is in onze tijd drin- gend nodig. Niet omdat onze scholen in zichzelf zo belangrijk zijn, maar opdat het onderwijs op onze scholen door de Heere gebruikt mag worden tot bekering van onze jongeren:

’t Volk in later eeuw geboren,

Zal Zijn macht en goedheid horen;

Zich in Zijnen roem verblijden;

Hem Zijn lofgezangen wijden.

(slot)

Reacties naar de secretaris van de werkgroep onderwijs: p.kieviet@versluijsschool.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen