Een Kort Lontje

Korte Lontjes Zijn Overal

Over vuurwerk afsteken met oud en nieuw kan ik kort zijn. We behoren dat niet te doen. Er gaat een enorm bedrag in om dat op een veel betere manier besteed kan worden. Maar afgezien daarvan is er ook nog een ander principieel aspect. Het is een oud Germaans gebruik om met de jaarwisseling veel kabaal te maken om op die wijze de boze geesten en de demonen te verjagen. Verder naar het noorden werd alleen een groot vuur aangestoken om de boze geesten te verdrijven; en dat lukte, dacht men, want de dagen die eerst korter werden, werden nu weer langer. Hoe het ook zij, de oorsprong ligt in de sfeer van de boze geesten die verdreven moesten worden. Ook wij hebben te maken met een boze geest, met de macht van de vorst der duisternis. Die laat zich niet verjagen door welk soort vuurwerk dan ook. Daar past alleen gebed. In het meest volmaakte gebed dat de Heere Jezus Zijn discipelen leerde en dat wij mogen nastamelen luidt het: leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van den boze.

Korte lontjes komen we overal tegen. Het is makkelijk om naar anderen te kijken en daar een oordeel over te hebben. De politiek bijvoorbeeld heeft geen goed voorbeeld gegeven (ik generaliseer nu even). In de debatten ging en gaat het er soms heftig aan toe, de lontjes waren en zijn vaak kort. Het is zover gekomen dat degenen die ons vertegenwoordigen en een voorbeeld moeten zijn zelf tot de conclusie zijn gekomen dat er iets aan hun omgangsvormen moet veranderen. Dat is winst. Tot het tegendeel blijkt ben ik bang dat het vooralsnog bij woorden blijft. Er zou immers een andere bestuurscultuur komen, maar daar is nog niet veel van gebleken.

De Mens Centraal

Dat men lichtgeraakt is heeft er misschien wel mee te maken dat we in een tijd leven waarin de mens zichzelf centraal heeft gesteld. Als ik in het centrum sta en wil blijven staan, dan moet ik wel fel reageren als die positie bedreigd wordt. En die dreiging is er als iedereen zichzelf in het middelpunt stelt. Daar zit misschien wel de kern van het probleem. Dat los je niet op met regelgeving of afspraken. Daar is iets anders voor nodig. We moeten anders leren kijken en denken. Niet de mens, maar God dient geëerd te worden als de meest Belangrijke. Hij moet het Middelpunt zijn van ons denken, spreken en handelen. Als we daarbij ook mogen zien wie we zelf zijn geworden door onze val in het paradijs en door onze zonden, dan blijft er helemaal niets van mij over. Dan gaan we door genade zien op God en is het ons om Hem en Zijn eer te doen.

Er ontstaat een radicale verandering. Onze omgeving zal er goed mee zijn. Het zal blijken in de debatten, in de omgang met elkaar en, ja ook in het afsteken van vuurwerk. Daar is geen plaats meer voor. De hoofdsom der wet gaat tellen. God lief te hebben boven alles en de naaste als onszelf. Dat wil niet zeggen dat we het altijd in alles met elkaar eens zullen zijn, ik denk zelfs dat de tegenstellingen zullen toenemen. Het debat kan ook dan scherp zijn, maar de toonzetting is veranderd. Het gaat niet meer om mij maar om Gods eer en het belang van de naaste.

We hebben nogal eens de neiging om anderen te (be)(ver) oordelen. We spreken daarbij over de politiek, de maatschappij, het bedrijfsleven; kortom het ligt buiten ons. We hebben er geen bemoeienis mee en veroordelen het. Maar hoe is het met onszelf, hoe reageren we binnen ons gezin? Hoe zijn de verhoudingen binnen de kerkelijke gemeente, tussen ambtsdragers onderling? Het is pijnlijk om te moeten zien dat het daar ook niet altijd ‘botertje tot de boom’ is. Het is bijna vanzelfsprekend dat er in allerlei verbanden, ook gezinsen kerkelijke verbanden, verschillen van inzicht zijn. Dat is niet erg. Daar kan het gesprek over gevoerd worden. Voorwaarde is de wil om naar elkaar te luisteren. Als dat gebeurt met respect en inlevingsvermogen is er grote kans dat er een uitkomst is die voor alle partijen aanvaardbaar is.

Ootmoed

Daar doet zich wel een moeilijkheid voor. We leven in een tijdperk van snelle en open communicatie. Vaak wordt een opvatting of mening al gedeeld op allerlei (sociale) media, voordat deze met degene waar je een verschil van inzicht mee hebt is besproken. Dat is niet handig. Het maakt het komen tot overeenstemming een stuk lastiger. Inboeten op de stellingen die ingenomen zijn is niet fijn. Dan liever er hard tegenin. Zo worden, ook als het over kerkelijke zaken gaat, persoonlijke verhoudingen niet beter. Het dient doorgaans ook niet het belang van de gemeenten en de kerk. Nodig is het betrachten van ootmoed.

Heel bekend is wat Augustinus zei toen hem werd gevraagd wat het eerste is dat een christen moet leren: Hij antwoordde: ootmoed. Vervolgens kreeg hij de vraag wat het volgende was: hij antwoordde weer: ootmoed. Toen de vraagsteller vroeg wat daarna kwam, zei hij: ootmoed.

Dat is voor ons allen een belangrijke les. Om nog even bij Augustinus te blijven, als het gaat over het debat en verschillen van inzicht zegt hij: ‘Toch is de waarheid zelf mij aangenamer dan lovende woorden. Want gesteld dat mij de vraag werd voorgelegd, wat ik liever wilde: door alle mensen geprezen worden, terwijl ik me als een dolleman gedroeg of me aan alle kanten vergiste, of door allen worden misprezen, terwijl ik standvastig en volkomen zeker in de waarheid stond, dan zie ik wel wat ik zou kiezen.’ Hier maakt hij een duidelijk principiële keuze. Maar ook erkent hij even verderop dat het hem als mens wel iets doet hoe men reageert: ‘Maar die bijval vergroot de vreugde, ik beken het. En dat niet alleen: misprijzen doet er afbreuk aan.’

In De Spiegel Kijken

We zullen allen het gevoel van Augustinus wel herkennen. Toch ging het hem boven alles om de waarheid, eigenbelang telde niet. Wat zien wij als we eerlijk in de spiegel kijken? Elke zondagmorgen wordt ons ‘de spiegel van Gods heilige Wet’ voorgehouden. Die wet leert ons wat we moeten doen en wat we niet moeten doen. Heel duidelijk zegt de Heere Jezus Zelf in de samenvatting hoe de verhouding tot onze naaste moet zijn. Dat in de praktijk brengen valt niet mee, maar toch zal het in de onderlinge verhoudingen, debatten en geschillen heel wat uitmaken. Korte lontjes zullen er dan niet meer zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen