Boekbesprekingen

Stanley E. Porter, hoogleraar Nieuwe Testament aan het McMaster Divinity College te Hamilton, Canada, schreef een zeer toegankelijk boek over de apostel Paulus. Deze studie valt in twee delen uiteen.

In het eerste deel geeft Porter een portret van Paulus. Wat was zijn achtergrond? In welke leefwereld is hij opgegroeid? Wat is de chronologie van Paulus’ leven op grond van de ons ter beschikking staande bronnen? Het tweede deel is een analyse en korte bespreking van de dertien brieven die in het Nieuwe Testament op naam van de apostel Paulus staan.

Niet onbelangrijk is dat Porter in de schildering van de apostel Paulus en zijn gedachtengoed uitgaat van de betrouwbaarheid van het boek Handelingen en van alle dertien brieven waarin Paulus als auteur wordt genoemd. Uitvoerig beargumenteert hij dat niet alleen de tweede brief aan de Thessalonicenzen, Efeze en Colossenzen van de hand van Paulus zijn, maar ook de Pastorale Brieven. Hij laat zien dat voor de Vroege Kerk canoniciteit en pseudepigrafie onverenigbaar waren. Men stond in die tijd veel dichter bij de nieuwtestamentische geschriften dan wij. Toch is in tegenstelling tot veel andere geschriften geen van de geschriften van het Nieuwe Testament als pseudepigraaf beschouwd.

Porter is terughoudend om de verschillen in taalgebruik tussen bijvoorbeeld de brieven aan de Galaten en de Romeinen en die aan de Thessalonicenzen, Efeziërs en Colossenzen en vervolgens de Pastorale Brieven toe te schrijven aan de vrijheid die Paulus aan zijn secretarissen gaf. Paulus zette op elke brief zijn eigen stempel. We krijgen de indruk dat hij toch eerder dicteerde dan dat hij wat aanwijzingen gaf om vervolgens zijn goedkeuring aan het resultaat te geven. Porter brengt naar voren dat criteria voor de betekenis van verschillen in taalgebruik niet eenduidig worden gedefinieerd.

De een trekt daarom uit verschillen in taalgebruik andere conclusies dan de ander.

Een belangrijk punt is dat hij aangeeft dat men in eerste instantie moet uitgaan van alle dertien brieven van Paulus om pas daarna deze te vergelijken. Wie de taal van de

De studie van Porter valt in twee delen uiteen. In het eerste deel worden de persoon en het leven van Paulus geschetst, evenals de achtergrond van zijn gedachtengoed en de belangrijkste thema’s van zijn boodschap. In het tweede deel passeren de brieven van Paulus de revue. Zoals dat vooral van een aantal Angelsaksische nieuwtestamentici geldt, neemt Porter aan dat de brief aan de Galaten de oudste brief van Paulus is. Ook ik heb de voorkeur voor een vroege datering van deze brief. Wanneer we uitgaan van de historische betrouwbaarheid van het boek Handelingen is een vroege datering niet noodzakelijk, maar wel het meest voor de hand liggend.

Met betrekking tot de inhoud van Paulus’ boodschap vraagt Porter aandacht voor de trinitarische structuur die achter de ontvouwing van Paulus’ gedachten ligt. Met betrekking tot de rechtvaardiging ligt de benadering van Porter veel meer in de lijn van het oude dan van het nieuwe perspectief. De rechtvaardiging is de oplossing voor de menselijke zondigheid en moet vooral in het licht van Romeinen 3 als vrijspraak in het gericht worden verstaan.

Waardevol is de opmerking dat het format van Paulus’ brieven verstaan moet worden in de context van de antieke conventies.

Paulus gebruikte standaardconventies voor eigen doelen. Daarnaast ging hij nieuwe wegen in andere delen van zijn brief. De inhoud van het evangelie leidde zo ook tot nieuwe literaire vormen. Samenvattend: Porter schreef een instructief boek over Paulus. Deze studie laat zien dat er nog altijd goede argumenten zijn om alle dertien brieven die in het Nieuwe Testament op zijn naam staan metterdaad met Paulus te verbinden. Dat heeft uiteraard consequenties voor het verstaan van zijn theologie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen