Weten wat de weckpot schaft

Het hof, noemt hij de familiemoestuin in dialect. Ouddorper Willem Grinwis (36) kan van de opbrengst ervan het hele jaar eten, samen met zijn vrouw en kinderen, zijn ouders en de gezinnen van zijn broer en zwager. Een deel van de oogst wordt geweckt. „als je zelf je groenten verbouwt en bewaart, weet je waar je eten vandaan komt.”

Willem Grinwis (36), getrouwd en vader van twee kinderen van 11 en 8 jaar, houdt een moestuin bij, samen met zijn vader, broer en zwager. Op het Instagram-account ”Moestuin Uut de Oudurpse tuun” bloggen ze erover.

„Een jaar of zes jaar geleden kochten mijn broer en zijn vrouw een huis met veel grond erbij. Daar zijn we de moestuin begonnen. We startten klein, met aardappelen, ui, rode biet en wortels, want dat is makkelijke teelt. Later zijn we steeds meer gaan verbouwen, er kwam een kas en we hebben fruitbomen aangeplant. Inmiddels hebben we een hele boomgaard bij de moestuin, met peren, appels, kersen, zwarte bessen en pruimen.”

Iedere zaterdagmorgen is het viertal om halfacht in de tuin aanwezig, vaste prik. Ook de maandagavonden worden besteed aan zaaien, oogsten en onkruid wieden. Over wie waarmee aan de slag gaat op zo’n ochtend, is nooit discussie. „Mijn vader doet het zaai- en pootwerk, onder meer in de kas, en zoekt uit wanneer wat gezaaid moet worden. M’n broer en ik doen het grovere werk, zoals onkruid wieden en aardappels rooien. Zodra we aankomen, overleggen we wat er moet gebeuren. In de oogsttijd helpen de vrouwen mee. Ze zijn dan vooral druk met het schoonmaken, het snijden en invriezen van de groenten en het fruit.

In januari en februari gaan we met elkaar om de tafel en kijken we wat we in het nieuwe seizoen willen verbouwen. We bestellen de zaden bij zaadhandel Snoek in Kattendijke. Altijd de standaardgroenten, zoals bonen, sla en kroten. Daarnaast variëren we elk jaar een beetje. We bestellen bijvoorbeeld een keer tuinbonen, of iets wat we op Instagram voorbij zagen komen. Elk jaar komt er wel iets nieuws bij, of valt er iets af. Soms vonden we iets in het voorgaande seizoen bijvoorbeeld niet lekker, of lukte de teelt niet.

We proberen biologisch te telen en gebruiken zo min mogelijk gif. Natuurlijk komen er dan weleens luizen in de plantjes, of eten de slakken soms wat op, maar dat hoort erbij.”

Ontspannen

Een moestuin bijhouden is hard werken, zeker in de maanden waarin iedereen op vakantie of dagjes weg gaat. Voor Willem is dat geen probleem. „Op vakantie gaan hoeft voor mij niet; we wonen hier vlak bij de kust. En willen mijn vrouw en ik een dagje weg met de kinderen, dan kan dat. Een van de anderen kan het werk op de moestuin wel overnemen.

Dat we de tuin zo samen als gezinsleden kunnen bijhouden, daar zijn we dankbaar voor. Het is ook gezellig om er met elkaar bezig te zijn. De sfeer is heel ontspannen, ik weet eigenlijk niet hoe ik dat kan omschrijven. In het dagelijks leven werk ik als uitvaartverzorger. Een beroep waarin je veel meemaakt, soms sterfgevallen van jonge mensen. Als ik in de moestuin werk, kan ik ontspannen en de dingen van mijn werk loslaten. En ik kan dan mooi van me af praten, doordat we er als familie aan de slag zijn.”

Weckketel

„De meeste groentes die wij eten, halen we uit de moestuin. In de winter moeten we wel wat meer bijkopen dan in de zomer. Maar uiteindelijk eten we het hele jaar door uit de moestuin. Wekunnen veel bewaren, wecken en invriezen.

Na een goed seizoen hebben we wel dertig kisten aardappels. Daar kunnen we met vier gezinnen van eten. Een paar jaar terug kwamen we er bijna de winter mee door, we kwamen net twee kisten tekort.

Een paar jaar geleden ben ik begonnen met wecken. Ik had de oma van mijn vrouw er vaak over horen vertellen, en over hoe ze dat deed. Het leek me ook wel wat, dus vroeg ik een weckketel voor mijn verjaardag. M’n broer en ik lazen ons goed in, en daarna zijn we gaan experimenteren. Nu wecken we onder meer kroten en wortels. Boontjes hebben we ook geprobeerd, maar dat is moeilijk. Een paar weken nadeweck kwam eralschimmel op. De keren daarna mislukten de boontjes ook steeds.

Bij wecken is het belangrijk dat je steriel werkt. De potten moeten echt schoon zijn. Wij doen ze in de vaatwasser, eventueel kun je ze nog uitkoken in sodawater. Zodra ze uit de vaatwasser komen, vullen wezeaf, als zenog warm zijn. Werk je niet steriel, dan mislukt de weck. Je ziet dat meteen: de pot trekt dan niet vacuüm, of je krijgt witte vlokken in het water.”

Brand

„Behalve dat we groenten wecken, maken we ook zelf fruitsappen, jams en appelmoes. Al die flessen en potten slaan we op in een schuur bij de moestuin. Vorig jaar juni is daar helaas brand uitgebroken. Daardoor is de complete weckvoorraad verloren gegaan, en de weckketel ook. Ook al het tuingereedschap waren we kwijt: de harken, de schoffels… wehadden helemaal niks meer. Hoe gaan we nu verder? denk je dan. We hebben alles opnieuw gekocht. Voor het wecken hebben we honderd nieuwe potten en een nieuwe ketel besteld. Vol goede moed zijn we verdergegaan. Inmiddels is de schuur herbouwd. We hebben veel positieve reacties gekregen. „Dat jullie jeweer zoherpakken”, zeiden veel mensen.”

Oma

Wat ik zo leuk vind aan wecken, is dat je weet wat erindepot gaat. Als je zelf je groenten verbouwt en bewaart, weet je waar je eten vandaan komt. En in ons geval: dat er bij de teelt geen gif gebruikt is. Het is mooi en duurzaam om het hele jaar door je zelf verbouwde groente en fruit te eten. Je ziet dat wecken weer terugkomt, net als meer dingen van vroeger. In de supermarkt wordt alles steeds duurder, dat zal daarbij een rol spelen.

En de oma van mijn vrouw? Die vindt het heel leuk dat we zijn gaan wecken. Af en toe geeft ze tips. En we hebben spullen van haar gekregen die ze nog had liggen.”

Meer weten?

- Het ”WECK-inmaakboek” is hét handboek over deze conserveringstechniek (weckenonline.com);

- Kijk eens op weckenonline.blogspot.com; -Roeach in Joure biedt de cursus”wecken en inmaken”;

- Word lid van een Facebookgroep, zoals ”wecken is hip”.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen