Scheepsrampen in oorlogstijd (10)

Heemskerk

Het stoomschip Heemskerk behoorde toe aan de N.V. Vereenigde Nederlandsche Scheepvaart Maatschappij te 's Gravenhage en vertrok op 2 november 1940 van Rangoon naar Durban, alwaar het schip op 22 november arriveerde. Vandaar vertrok de Heemskerk op 24 november via Kaapstad en Freetown naar Engeland. In de morgen van 20 januari 1941 werd het schip aangevallen door een Duits vliegtuig en dat veroorzaakte schade aan dek en in de machinekamer Het schip werd geheel in rook en stoom gehuld. Het was heel ruw weer en de golven spoelden de machinekamer in. Ook ruim V liep vol met overkomend water. Aangezien de aangerichte schade zo groot was, kon men het schip niet meer redden en men besloot om in de reddingboten te gaan. Na enige uren werd de bemanning opgepikt door het Engelse oorlogsschip Delphiniuma. De oorlogsbodem bleef nabij de Heemskerk totdat deze onderwater was verdwenen. Toen koerste zij met de bemanning van de Heemskerk naar de vaste wal. Bij het appèl bleek dat er 8 opvarenden werden vermist.

De Heemskerk werd gebouwd in 1920 onder de naam Witram, voor rekening van de Roland Line AG Duitsland bij de scheepswerf Neptun Werft AG in Rostock. Het schip was 133,50 meterlang, 17,42 meter breed, had een diepgang van 7,90 meter en was uitgerust met een Q 4 cilinder Neptun Stoommachine die een vermogen leverde van 3600 PK. Op 14 april 1932, tijdens de reis van Rotterdam naar Bremen verloor het schip, 6 mijl ten zuiden van De Haaks, de schroef en werd met een sleepboot IJmuiden binnen gebracht. Op 20 januari 1941, tijdens de reis van Freetown naar Liverpool met een lading stukgoed, 220 mijl ten westen van Foynes, werd het schip door Duitse vliegtuigen gebombardeerd, maar het zonk niet. Op 26 januari I94I werd de Heemskerk door de Duitse onderzeeboot U 105 tot zinken gebracht.

Springfontein

liet stoomschip Springfontein behoorde eveneens toe aan de N.V. Vereenigde Nederlandsche Scheepvaart Maatschappij te 's Gravenhage en vertrok, nadat het van 12 november tot 10 december 1940 in de ha\ens van Beira, Daressalam, Tonga, Mombas.sa en Kaapstad lading had ingenomen, op 17 december \an Kaapstad naar Engeland. Op 28 december 1940 rapporteerde de hoofdmachinist dat er een hoge temperatuur werd waargenomen in de sparebunker en om 16.00 uur kwam er rook uit een openliggend luik van ruim III. .Alle maatregelen werden genomen om de broei in de lading kolen tegen te gaan. Om 07.00 uur van de 31e december ankerde het schip in de haven \an Freetown. Na aankomst werd getracht in contact te komen met het agentschap en tevens werden er 24 koelies besteld om de kolen te verschitten. Noch de agent noch de koelies kwamen ooit aan boord. De lading kolen werd toen door 'eigen' bemanning verstuwd om zo bij het luik van de sparebunker te kunnen komen. Op 1 januari (1941) was het luik vrij. Na onderzoek bleek echter dat de brand niet in de sparebunker heerste maar in num 11 en dat alleen de rook via de spare-bunker en ruim III naar buiten kwam. Desalniettemin werd alles in het werk gezet om de brand onder controle te krijgen en ook om de lading (balen wol) meester te blijven. Op advies van Llovd's Survevor werd om 13.30 uur besloten om 'anker op' te gaan en het schip het strand op te varen. Op 2 januari om 02.30 uur vlogen plotseling de vlammen uit het voordek en verspreidde de brand zich zeer snel. Daartoe gaf de kapitein order om de reddingboten te strijken en het schip te verlaten. Alle ammunitie dat aan boord was werd overboord gezet. De bemanning die in de reddingboten zat, werden opgepikt door de Nederlandse sleepboot Donau en aan de wal gebracht. De Springfontein brandde geheel uit.

Het stpomschip Springfontein werd gebouwd in 1921 voor rekening van de Holland Zuid- Afrika Lijn te Rotterdam bij de scheepswerf Lithgows Ltd Pon Glasgow en was 129 meter lang, 17,07 meter breed, had een diepgang van 8,70 meter en mat 7343 BRT. Dit schip was uitgerust met een 3 cilinder Triple Expansie Rankin & Blackmore stoommachine.

In 1932 werd dit schip overgenomen door de Vereenigde Nederlandsche Scheepvaart Maatschappij te Den Haag. (VNS). Op 17 december 1940 vertrok het van Cap Town met bestemming Engeland en maakte een tussenstop in Freetown met een lading stukgoed. In de baai bij Freetown voor anker gegaan. Op 28 december 1940 werd vastgesteld dat er broei was ontstaan in de kolenbunker, wat onder controle werd gehouden. Bij aankomst in de haven van Freetown werd direct begonnen met het verplaatsen van de lading wol, die naast de kolenbunker lag opgeslagen. Op 02 januari 1941 werd het schip op een bank gezet in de Sierra Leone Rivier, om het vervolgens te laten zinken.

Schie

Het stoomschip Schie werd in 1922 gebouwd bij Scheepswerf A. Vuijk & Zonen te Capelle aan den IJssel en behoorde toe aan de N.V. Stoomvaart Maatschappij Houtvaart te Rotterdam. Dit schip is door de Engelse Admiraliteit als 'over tijd' gemeld. Aangenomen moet worden dat alle opvarenden bij een ramp ergens op de Atlantische Oceaan het leven hebben verloren. Hoe en waar is tot op heden niet duidelijk, maar moet wel ten gevolge van oorlogshandelingen zijn gebeurd. .Als datum wordt 24 juni 1941 aangenomen, waarop alle 29 opvarenden moeten zijn omgekomen. Het stoomschip Schie werd gebouwd bij Scheepswerf A. Vuijk en was 85,79 meter lang, 12,26 meter breed, had een diepgang van 5,80 meter en mat'l969 BRT, De Schie was uitgerust met een A.S.M. 3 cilinder Triple Expansie stoommachine van 1200 IPK.

Berhala

Het motorschip Berhala van de N.V. Rotterdamsche Lloyd te Rotterdam, vertrok op 28 april 1941 van Huil met bestemming Turkije en Griekenland. Tot II mei werd in konvooi gevaren waarna de Berhala volgens de voorgeschreven route de reis onafliankelijk vervolgde. Voortdurend werd door drie man wacht gelopen. Op ongeveer 800 mijl van Freetown werd met zigzag varen begonnen. Op 23 mei bedroeg de afstand tot Freetown nog zo'n 50 zeemijlen, toen op het aller ' onverwacht om 16.30 uur de Berhala aan BB werd getorpedeerd door een Duitse onderzeeboot. Een half uur later volgde een tweede aanval, die ook doel trof en waardoor het schip snel begon te zinken. De Chinese bemanningsleden hadden na de eerste explosie de tahes van de nog in tact zijnde reddingboten doorgesneden en waren met boot en al vertrokken, zodat de ove- rige zich nog aan boord bevindende bemanning zich alleen kon redden door overboord te springen en te zwemmen. De overlevenden werden door een Engels oorlogsschip opgepikt en in Freetown aan de wal gezet. Drie opvarenden verloren hierbij hun leven. Het motorschip Berhala werd

Het motorschip Berhala werd gebouwd in 1927 bij A.G. Weser-Deutsche werfen onder de naam Rheinland in de vaart gebracht bij de Hapag Lloyd in Hamburg. De lengte was 137.20 meter, de breedte 20,18 meter en de, diepgang 8,20 meter. De Rheinland mat 6622 BRT en was uitgerust met een MAN diesel motor van 4500 Op 10 mei 1940 werd het schip door de Nederlandse Regering in Padang in beslag genomen en in beheer gegeven van de Nederlandscht'-Indische Maatschappij voor de Zee\aait in Batavia (Rotterdamsche Lloyd). De Rheinland werd herdoopt in Berhala. Op 23 mei 1941 tijdens een reis van Engeland naar Freetown werd het door de Duitse L' 38 ter hoogte van Sierra Leone getoi - pedeerd, waarna het zonk.

Heemskerk

Springfontein liet stoomschip

Schie

Berhala

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen