Wat de kerken zeggen

Binnen de omvang van dit arti- kel kunnen we slechts enkele momenten benoemen. Wie meer wil weten, kan terecht in ”Het onfeil- bare Woord” (deel 2) in de serie Semper Reformanda.

In de kerken die in 2004 de Protestantse Kerk in Nederland vormden staan de ambten ongeveer een halve eeuw open voor vrouwen. In de discussie, die vele jaren duurde, klonk regelmatig het argu- ment dat het zwijggebod voor vrouwen in Paulus’ brieven tijdgebonden is. Daarom is dit gebod, ‘dat stamt uit een andere cultuur, niet meer de norm voor het heden’. Sterker nog, in een tijd van gelijke berechting van man en vrouw dient deze gelijkheid ook door te werken in de kerk. De kerk moet niet wereldvreemd zijn, anders raakt de boodschap van de kerk de moderne mens niet meer.

Herschepping

Ook klonk het argument dat in de geschie- denis de leiding van de Heilige Geest is te zien. Er is een ontwikkeling gaande van schepping naar herschepping, zo luidt de redenering. Dit beïnvloedt op een positieve wijze de positie van de vrouw. Hierbij is de sleuteltekst Galaten 3:27-28. ‘In Christus’ telt het verschil tussen man en vrouw niet meer. Ze zijn nu dus gelijk. Vrouwen waren de eerste ‘verkondigers’ van Christus’ opstanding. De apostelen waren weliswaar mannen, maar dat had nog te maken met de verhoudingen van toen. Als Christus vrouwen inschakelt, is dat een signaal dat ze in de kerk van het Nieuwe Testament ook mogen prediken. Daarnaast klonk het argument dat de Bijbel over het punt van vrouw en ambt niet duidelijk is. Er zijn meerdere stand- punten uit de Bijbel af te leiden. Als gevolg van deze onduidelijkheid is er de vrij- heid van de Geest, boven de letter van het Woord.

Terugkeren

Opvallend is dat al deze argumenten de laatste tijd ook in verschillende kerken van de Afscheiding worden gehoord. In de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK) ging in 1995 de deur open voor vrouwelijke diakenen, in 2004 voor vrouwelijke ouder- lingen en predikanten. ‘Een rechtstreekse toepassing van Bijbelse voorschriften in deze tijd is niet altijd gewenst’, zo stelde de landelijke vergadering. De orde in de schepping - eerst de man en dan de vrouw - is niet meer zo toe te passen op het heden.

De Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) aanvaardden in 1998 een rapport waarin vrouwelijke ambtsdragers werden afgewezen. Het rapport volgt de klassieke manier van de uitleg van de Bijbel. De Bijbel is duidelijk over de positie van man en vrouw in de gemeente. Deze helderheid mag niet worden verduisterd door allerlei culturele ontwikkelingen. Bovendien wordt de orde van de schepping - de man als hoofd van de vrouw - niet opgeheven door het verlossingswerk van Christus.

Toen al was er echter geen eenstemmigheid in de synodale commissie. Een min- derheid vond dat de scheppingsorde als een raster werd gelegd op de verhouding man en vrouw. Eén op de tien afgevaar- digden op de Generale Synode bleek voorstander te zijn van vrouwelijke ambts- dragers. In 2022 was deze verhouding al één op de drie.

Revolutie

In de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) voltrok zich zo ongeveer een revolutie rond het onderwerp vrouw en ambt. Was de kerk in 2004 nog kritisch richting de NGK vanwege het openstellen van de ambten voor vrouwen, in 2017 stelde ze zelf alle ambten open. Bijbelschrijvers waren kinderen van hun tijd, zo was in het synoderapport te lezen. De Schriftge- trouwe professor J. van Bruggen vroeg zich ‘met enige verbijstering’ af wat er met zijn kerkverband was gebeurd.

Rond het onderwerp homoseksualiteit zijn de bakens nog niet zo ver verzet als rond vrouw en ambt. Toch is er in de drie genoemde kerken een actief deel dat homorelaties aanvaardt. Vrijwel alle plaatselijke kerken binnen de NGK laten praktiserende homo’s toe aan het Heilig Avondmaal. De synode van de CGK aanvaardde in 2013 unaniem een rapport waarin staat dat seksuele omgang met mensen van hetzelfde geslacht tegen de Bijbel ingaat en daarom zonde is. Maar op plaatselijk vlak wordt er wel ruimte geboden voor zulke relaties. Dat geldt in sterkere mate voor de GKv, waar de synode een verklaring deed uitgaan om terughoudend te zijn met tucht over homo paren. Immers, ‘de klassieke ker- kelijke visie op homoseksualiteit staat onder druk’, zo luidt het argument. Het lijkt een signaal te zijn dat het kerkverband op termijn het onderwerp in zijn geheel gaat vrijgeven. Een schip op het strand, is een baken in zee!

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen