Boekbesprekingen

Craig Blomberg geldt als een van de toonaangevende nieuwtestamentici in de evangelicale wereld. Hij is dan ook ‘Distinguished Professor’ aan het Denver Seminary in Texas.

Blomberg heeft een indrukwekkende bibliografie op zijn naam, met onder andere monografieën over de betrouwbaarheid van de vier Evangeliën en de uitleg van gelijkenissen, evenals in verschillende series gepubliceerde commentaren op Matteüs, Johannes, 1 Korintiërs en Jakobus. Nu heeft hij zich gewaagd aan een complete theologie van het Nieuwe Testament.

Welke insteek kiest Blomberg? Hij biedt een combinatie van de boek-voor-boekbenadering en de thematische benadering – twee gangbare manieren om bijbelse theologie te beoefenen. Net als Thomas Schreiner en Greg Beale werkt hij met het thema ‘belofte en vervulling’ in het kader van de heilsgeschiedenis. Interessant en typerend is de variant die hij voorstelt op de bekende tweeslag ‘already but not yet’, namelijk ‘already/even more’. Daarnaast werkt Blomberg met een door hemzelf gereconstrueerde chronologie van de 27 nieuwtestamentische geschrif ten. Inzake datering en auteurschap doet zijn pleidooi voor de traditionele opvattingen, overeenkomstig de vroege kerkvaders, weldadig aan.

De eerste honderd pagina’s (hoofdstuk 1) gaan over de theologie van de historische Jezus, gebruikmakend van de twee bronnen die men tegenwoordig vrij algemeen als het oudste beschouwt: Q en Marcus. Op dit punt wijkt Blomberg trouwens af van de kerkvaders.

Dan volgt in hoofdstuk 2 een uiteenzetting over de theologie van de vroege kerk, op basis van het oudste materiaal uit het boek Handelingen. Het nadeel van deze historische benadering is dat later in het boek nog aparte hoofdstukken worden gevuld met de synoptische Evangeliën en Handelingen (5-7), terwijl het Johannesevangelie pas op het laatst ter sprake komt, bij de johanneïsche literatuur (dus samen met 1-3 Johannes en Openbaring, in hoofdstuk 11). Het voordeel is dat Jakobus en Judas nu al in hoofdstuk 3 besproken worden, als vroege joods-christelijke brieven. Die komen dan wel weer los te staan van de andere Katholieke Brieven, zoals 1 en 2 Petrus, waaraan hoofdstuk 10 is gewijd. Hierbij is Blomberg, ondanks de verschillende accenten, vooral onder de indruk van de overeenkomsten tussen 1 en 2 Petrus.

Persoonlijk zou ik ook de brief aan de Hebreeën tot de vroege joods-christelijke brieven rekenen, maar Blomberg situeert dit epistel in Rome (hoofdstuk 9). Natuurlijk krijgt de theologie van Paulus ruimschoots aandacht, te beginnen met Galaten en inclusief de omstreden brieven (hoofdstuk 4).

Alleen de drie Pastorale Brieven worden apart behandeld (hoofdstuk 8), niet omdat Blomberg het auteurschap van Paulus ontkent, maar omdat hij sterk rekening houdt met de invloed van Lucas op de taal en theologie ervan, zodat de brieven aan Timoteüs en Titus volgens hem het beste passen na Lucas-Handelingen.

Een detail ter illustratie van Blombergs benadering is zijn bespreking van Marcus 16. Het zogeheten korte slot (vers 1-8) bevat geen verschijningen van de Opgestane. Is dat de doodssteek voor alle opstandingsgeloof?

Nee, zegt Blomberg, want Marcus heeft Jezus steeds getypeerd als een betrouwbare profeet.

In vers 7 herinnert de jongeman bij het graf aan wat Jezus tegen de leerlingen gezegd had:

‘Ik zal jullie voorgaan naar Galilea’. Welnu, Marcus verwacht dat zijn lezers zullen begrijpen dat deze profetische uitspraak van Jezus vervuld was. Ook op zichzelf genomen, veronderstelt het verhaal van het lege graf bij Marcus dus de lichamelijke opstanding. Wat volgens mij trouwens niet uitsluit dat het ‘lange slot’ (vers 9-20) op de een of andere manier bij het Marcusevangelie hoort.

Ten slotte geef ik graag twee citaten door uit het concluderende hoofdstuk. Blomberg heeft tijdens zijn bijbels-theologische zoektocht in het Nieuwe Testament meer eenheid dan diversiteit ontdekt. De belangrijkste verbindende thema’s benoemt hij als volgt: ‘A high view of the Hebrew Scriptures, an understanding of Jesus and the Spirit as closely linked with God, a consistency of focus on Christ’s person and work, the centrality of the human need for salvation, repentance or conversion leading to transformed living, extending the good news to others, the importance of corporate Christian gatherings and activity, and the culmination of this age with Christ’s return in final judgment with rewards and punishments’. En Blomberg laat er geen misverstand over bestaan wat dit in de praktijk betekent voor vandaag: ‘Christians need to band together, support each other, present an attractive witness to a watching world, live holy lives, care deeply about others, and not set up humanly invented limits on how much good God may want to empower them to accomplish’.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen