Met de vuist op tafel

Ds. J.D. van der Velden (1859-1947) was gereformeerd predikant. Hij was een man van de oude stempel. Buitenpost (Friesland) was zijn eerste gemeente. Daar deed hij in 1887 intrede. Daarna diende hij achtereenvolgens gemeenten in Maasland, Middelburg, Klundert en Rotterdam-Kralingen. In 1924 stelde hij zijn pastorale ervaringen op schrift. Over ds. Van der Velden is in deze rubriek al eerder verteld.

De zesde of zevende zondag na zijn intrede in zijn eerste gemeente kwam er iemand direct na de morgendienst vertellen dat hij het helemaal niet eens was met de preek. Het ging er heftig aan toe: ds. Van der Velden schreef: ‘Nauwelijks was hij binnengekomen of met een opgestoken zeil, met scherpe stem en driftig gebaar maakte hij een aanmerking op mijn prediking van die morgen’. Tot verbazing van de huisgenoten sloeg hij zelfs met de vuist op tafel. Ds. Van der Velden bleef kalm en liet de man uitspreken.

Toen de man enigszins tot bedaren was gekomen, probeerde de predikant hem ervan te overtuigen dat hij ongelijk had. Hij kon aantonen dat het niet waar was wat de man zei. Naar de preekstoel had hij alleen een schets meegenomen, maar van tevoren had hij als beginnend predikant wel de preek helemaal uitgeschreven. Ds. Van der Velden wist dus heel goed wat hij gezegd had. Maar nee, het werd er niet beter op. De man stond driftig op en zei: ‘Ik dacht het al, het is met alle dominees hetzelfde! Ze willen nooit ongelijk erkennen, ze moeten altijd gelijk hebben’. Boos verliet hij de pastorie.

Ongelijk

Een paar zondagen later kwam dezelfde man weer direct na de morgendienst naar ds. Van der Velden. Weer veel kritiek. Ook nu weer niet op een fijnzinnige manier naar voren gebracht. Ds. Van der Velden hoorde de man aan, en toen zei hij: ‘Nu, mijn broeder, ik moet u van harte gelijk geven, u hebt werkelijk goed geluisterd, uw opmerking is zeer juist. Ik zal bij het begin van een volgende prediking aan de gemeente zeggen dat die uitdrukking niet juist was en tot misvatting aanleiding kon geven’. De man wist niet wat hij hoorde. Enkele weken geleden had hij gezegd dat dominees altijd gelijk moesten hebben, en nu was er toch een dominee die erkende dat hij ongelijk had. ‘En verlegen verliet onze anders zelden verlegen vriend de pastorie, nadat hij mij hartelijk de hand had gedrukt’, zo schreef ds. Van der Velden. Die man werd later een van zijn beste vrienden. Verder schreef ds. Van der Velden: ‘Al was de wijze van optreden verkeerd, deze broeder deed beter dan menig gemeentelid dat achter de rug van de dienaar des Woords allerlei aanmerking maakt, zonder er ooit rondweg met hem over te spreken. In een openhartig gesprek beschreef hij mij later zijn zware strijd met zijn karakterzonde van drift, en nog hoor ik hem zeggen: Dominee, wat is het toch goed dat de begeerte in mijn jonge jaren niet in vervulling is gekomen. Ik wilde zo gaarne dienaar des Woords worden; maar, o, wat zou ik door mijn opvliegende aard dan veel goeds bedorven hebben’.

Sympathiebetuiging

Wie ook niet driftig werd was ds. M. Heikoop, die van 1929 tot zijn overlijden in 1944 predikant van de Gereformeerde Gemeente in Utrecht is geweest. Het gebeurde eens dat er op een ledenvergadering iemand ging staan die de predikant eens het een en ander onder het oog wilde brengen. Hij begon met te zeggen dat hij ds. Heikoop een warm hart toedroeg. Maar daarna bracht hij veel kritische dingen naar voren. Er mankeerde volgens de man veel aan ds. Heikoop en zijn prediking.

Dat gebeurde wel meer. Iemand die jarenlang ouderling was geweest vertelde eens dat hij meermalen had meegemaakt dat aan kritische opmerkingen een sympathiebetuiging richting de predikant voorafging. Dat moest blijkbaar kracht bijzetten aan het betoog. Eens hoorde hij zelfs zeggen: ‘Hij is voor mij het middel geweest’. Maar dan kwam vervolgens wat er allemaal mankeerde aan die dominee. De ambtsdrager zei hierover: ‘Zo werd de predikant dan als vriend de grond in gestampt’.

Toen de man in Utrecht uiteindelijk uitgesproken was, zei ds. Heikoop: ‘Ja man, je hebt gelijk, maar dat alles wist de Heere toen Hij mij riep tot het predikambt’.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen