Jojo met artikel 23

Dat beeld van die jojo werd zichtbaar in een wet die op de laatste dag van de Eerste Kamer in oude samenstelling werd aangenomen. Eerst een korte toelichting.

Het ging om de Wet uitbreiding bestuurlijk instrumentarium. Dat is een hele mond vol, maar eenvoudig gezegd is dit een wet die de minister de bevoegdheid geeft om hard in te grijpen op scholen waar bijvoorbeeld wanbeheer is. Voorbeelden zijn de scholen waar de lessen uitliepen op haat zaaien, of als er sprake was van financiële malversaties. Maar ja, wanneer is wanbeheer ernstig genoeg om in te grijpen? De elkaar opvolgende ministers wisten het niet precies, en de Kamerleden ook niet. Dat leidde tot een jojo van jewelste.

Wanbeheer

Een voorbeeld: het vermoeden van wanbeheer, waarop een spoedaanwijzing kan worden gegeven. In het eerste concept van het wetsvoorstel ging het om ‘een redelijk vermoeden van wanbeheer’. Zo’n eerste concept wordt naar de Raad van State gestuurd om de wet van advies te voorzien. Na dat advies werd het ‘een ernstig vermoeden’. Dat betekende een hogere drempel om in te grijpen. Vervolgens kwam er een nieuwe minister die weer aan de wet begon te sleutelen en de drempel weer wat lager maakte. Hij koos voor ‘een redelijk vermoeden van wanbeheer’. En na behandeling van de wet in de Tweede Kamer werd het ‘een wezenlijk vermoeden van wanbeheer’. Dat wijst op een iets hogere drempel, al is het wel een formulering die nogal wat vragen oproept. Niemand weet precies wat ermee bedoeld wordt.

Dat geldt ook voor het woord ‘flagrant’. Dat staat ook in de wet, opnieuw als resultaat van een jojo. Ik zal u de jojo besparen, maar hier wordt het wel heel ernstig. Want nu gaat het over het ‘structureel of flagrant handelen in strijd met de burgerschapsopdracht’. En daar zit het grote gevaar van de aantasting van de vrijheid van onderwijs.

Burgerschapsopdracht

Bij overtreding van de burgerschapsopdracht gaat het over de democratische kernwaarden, maar welke waarden zijn dat precies? Wie bepaalt welke waarden er in de samenleving van belang worden geacht? Neem het milieu en klimaat: de ene school zal uitgaan van evolutie. Dan past het huidige klimaatprobleem misschien wel in de gedachte van voortgaande ontwikkeling. Maar ja, er zomaar op los leven vanuit de evolutiegedachte is wel in strijd met de waarden van een christen. Die ziet het geheel van deze aarde als een door God geschapen werkelijkheid, waarover goed rentmeesterschap moet worden uitgeoefend. Welke waarden zijn leidend? Een ander voorbeeld: onlangs werden de scholen overspoeld met materialen vanuit de Rutgers Stichting, de stichting die 26 miljoen euro subsidie heeft, en die met dat geld allerlei dubieuze materialen en lesmethodes rond seksualiteit over de scholen wil verspreiden. Wat betekent het nu als een school dat materiaal afwijst dat door de overheid gesubsidieerd wordt?

Scherpte

Juist zo’n voorbeeld maakt het spannend in het politieke debat. Dat wordt niet zomaar geaccepteerd. Zelfs werd aangegeven dat er misschien wel minder abortussen zouden komen, omdat de Rutgers Stichting zulke goede voorlichting zou geven. Een dringend advies is om niet naar die materialen te gaan zoeken op internet, want dan schrik je van de taal en de sfeer die over de scholen wordt uitgespreid. Hoe dan ook, het debat werd wel erg scherp toen het over seksualiteit ging in het kader van het burgerschapsonderwijs. En juist door die scherpte in het debat worden de zorgen groter. Want wat betekent dit als er een incident op een school plaatsvindt dat niet past binnen het maatschappelijk denken van dit moment? Hoe voorkomen we dat incidentele problemen op scholen kunnen uitgroeien tot politieke willekeur?

Natuurlijk, de regering moet kunnen ingrijpen om kwalijke praktijken aan te pakken. Maar de uitbreiding van het instrumentarium op deze wijze is buitensporig, en kan zomaar leiden tot uitholling van artikel 23 van de Grondwet. Dat artikel over de vrijheid van onderwijs is een groot goed. Geve de Heere dat we er de wacht bij mogen houden!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen