De noodzaak van het vasten

In Mattheüs 24 lezen we over de tekenen van het einde van de wereld. De vraag dringt zich op wat ware christenen moeten doen. Het antwoord in onze tekst uit Mattheüs 9 spreekt over vasten. Kwam dat in onze gedachten ook op als een antwoord? Of is vasten in de gereformeerde gezindte iets ongewoons geworden? We spreken en preken wel met waardering over de geestelijke gangen van de oude Anna, maar haar voorbeeld van het vasten krijgt weinig aandacht (Luk. 2:37). Paulus’ lijden maakt altijd diepe indruk, maar zijn vasten slaat bij ons niet aan (2 Kor. 6:5; 11:27). We bidden wel voor ambtsdragers en voor predikanten, maar het vasten laten we achterwege (Hand. 13:2-3; 14:23). Het feit dat vasten vrijwel uit ons geestelijk dieet verdwenen is, is niet alleen bevreemdend, het zou ook symptomatisch kunnen zijn voor het gegeven dat het geestelijk leven op een laag pitje staat.

Onze vaderen

Vader Brakel vond het een verdrietig teken van groot (!) verval in de kerk dat er zo weinig werk gemaakt werd van het vasten, zowel in het algemeen als in het verborgene. Calvijn schreef dat velen de waarde en de noodzaak van het vasten onderwaarderen en daarom verwerpen. De Dordtse Kerkorde spreekt in artikel 4 over het vasten. Blijkbaar hoorde vasten er in die dagen gewoon bij.

Jezus verwacht dat Zijn volk tussen hemelvaart en wederkomst vast. De wachtende en verwachtende Kerk verlangt naar Zijn komst en uit dat in bidden en vasten. Vasten is dan een uiting van ons heimwee naar Zijn wederkomst en naar datgene wat daarop volgt. Leeft dit onder Gods kinderen, of zijn we met de dwaze maagden in slaap gevallen? Maken wij ons druk om van alles en nog wat, maar niet om Zijn wederkomst? Zijn we als Jona, slapend onder in het schip, terwijl de wereld om ons heen vergaat?

Mattheüs 6:16-18 spreekt over vasten duidelijke taal. De Bergrede is nog steeds een preek over hoe de Koning verwacht dat Zijn onderdanen leven zullen gedurende de periode tussen hemelvaart en wederkomst. Vasten hoort daar ook bij.

Geestelijke vruchten

Met vasten valt niets te verdienen. Het is ook geen hongerstaking waarmee we God tot daden zoeken te dwingen. Vasten heeft zonder een geestelijk doel geen zin. Dan wordt het een zelfkastijding. Aan het eind van het vasten hebben we dan bewezen dat we grote wilskracht hebben. Vasten zonder oprechte liefde tot de naaste raakt Gods hart niet (Jes. 58). De profeet Jesaja ervaart het als een gruwel (Jes. 1:11).

Vasten maakt een mens niet geestelijker, helpt evenmin om beter te bidden. Wie vast wordt niet oprechter, niet geestelijker gezind, niet bewogener over de zonde. Uitsluitend door het geloof in en het omgaan met Christus (Joh.15:4-5) komen er geestelijke vruchten. Vasten is geen boom die vruchten brengt in ons leven. De ware Wijnstok is Jezus alleen. Zonder door het geloof aan Hem verbonden te zijn, blijven we een vruchteloze tak. Vasten is alleen een vrucht van een diep en verborgen geestelijk leven met God en voor God.

In het verborgene

De Meester gaf niet aan hoe vaak en hoe lang Zijn Kerk behoort te vasten. Wat Hij er wel van zegt, is dat we het verbergen moeten voor het oog van een ander: ‘Maar gij, als u vast, zalf uw hoofd en was uw aangezicht’ (Matth. 6:17). Zo deed men het ook als men naar een bruiloft ging.

De betekenis is duidelijk. Laat niemand zelfs maar vermoeden dat we aan het vasten zijn. Hooguit mogen je huisgenoten het merken. Maar uw God en Vader zal het zeker zien en Hij zal het u in het openbaar vergelden. Hoe en wanneer Hij dat doet, dat blijft onbesproken. Maar God breekt nooit Zijn beloften.

De vraag voor ons is: vasten wij voor God in het verborgene? Overweeg deze zaak eens biddend, opdat we naast ons bidden ook zouden leren vasten. Maak gebruik van dit krachtige wapen in de geestelijke wapenrusting. Calvijn schrijft dat als we God bidden voor een grote zaak, dat het goed is om naast het gebed ook te vasten.

Maakt het vasten het gebed dan beter? Hoort God het klagen van de maag meer dan de klacht van het hart? Nee. Hij ziet het hart aan en hoort het geroep van de ziel. Maar vasten is wel een Goddelijke instelling om de ernst van het gebed te onderstrepen (Joel 2:2).

Gods Woord spreekt vele malen over de waarde van het vasten. Lees bijvoorbeeld Richteren 20:26, 2 Kronieken 20:3-4, Esther 4:16, Nehemia 1:3-4 en Handelingen 14:23. Vasten is een manier waarop men lichamelijk kan uitdrukken wat geestelijk ervaren wordt. Een door de zonde verbroken hart wil diep buigen voor God. Vasten kan daar uitdrukking aan geven. Zelfs een goddeloze koning (1 Kon. 21:27-29) en een goddeloze stad (Jona 3) deden het en God hoorde zelfs hen.

Moet de volgorde altijd zijn: eten-vasten? Volgens 1 Korinthe 7:5 en Daniël 10:2-3 kan het ook op andere manieren. Bij het vasten gaat het dus niet zozeer over de vorm, maar over het hart.

We gaan zware tijden tegemoet. Dat roept om gebed. Is het geen tijd om te vasten?

Waarom vasten wij en de farizeeën veel, en Uw discipelen vasten niet? En Jezus zeide tot hen: Kunnen ook de bruiloftskinderen treuren, zolang de Bruidegom bij hen is? Maar de dagen zullen komen wanneer de Bruidegom van hen zal weggenomen zijn, en dan zullen zij vasten.

Mattheüs 9:14-15

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen