Pontenilo

Irma Joubert Vertaling: Dorienke de Vries Uitgeverij Mozaiek, 2012 524 blz, € 23,50 ISBN 9789023 994176

Wie benieuwd is naar de geschiedenis van Zuid-Afrika tijdens de Tweede Wereldoorlog moet Pontenilo lezen! De parallelvertelling bij ‘Kind van de rivier’, het vorige boek van Joubert, beschrijft het verhaal van de families Fourie en Le Roux, de blanke Boeren op de plaas in het Bosveld waar Persómi Pieterse met haar familie het bijwonersgezin vormt.

Christine Le Roux en Klara Fourie studeren beiden voor onderwijzeres en nemen samen met de broers van Klara - Boelie en De Wet- actief deel aan het studentenleven. Uitstapjes, feestavonden en concerten; het studentenleven slokt hen op tot de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Dan blijkt dat de familie Fourie tot op het bot verdeeld is. Boelie en De Wet sympathiseren met het Duitse rijk. Dit is te verklaren uit de geschiedenis van Zuid-Afrika waarin de Unie van Zuid-Afrika sinds de Tweede Boerenoorlog deel uitmaakte van het Britse wereldrijk. De overheersing van de Britten samen hun wrede optreden tijdens de Boerenoorlog zette veel kwaad bloed bij de blanke, Afrikaans sprekende Boeren. Boelie neemt actief deel aan het sabotageacties om het Zuid-Afrikaanse leger in Noord- Afrika te dwarsbomen. De hoop op een overwinning van het Duitse Rijk bracht in hun beleving het vroegere onafhankelijkheidsideaal van de Boeren een stapje dichterbij en zou de Engelsen een toontje lager doen zingen.

El Alamein Joubert neemt de lezer tegelijkertijd

Joubert neemt de lezer tegelijkertijd mee naar een dorpje in Noord-Italië. Ook hier eist de oorlog zijn tol. Maria en Guiseppe Romanelli wonen met hun drie zoons in een hooggelegen bergdorp aan de voet van de Alpen. Inmiddels dringt de wrede werkelijkheid van de oorlog steeds meer door. Marco, de oudste broer, vlucht met zijn Joodse vriendin en haar ouders de bergen in. Lorenzo en Antonio zijn als dienstplichtige soldaten gelegerd in Noord-Afrika. Lorenzo raakt zwaargewond bij El Alamein, in het noorden van Egypte. Antonio wordt als krijgsgevangene tewerkgesteld op de plaas van Fourie. Daar treurt Klara om een ander oorlogsslachtoffer: Gerbrand Pieterse. Ook hij stierf in Noord-Afrika. Klara is aanvankelijk erg boos op Antonio en spreekt niet met hem. Ze houdt hem als vertegenwoordiger van de vijand verantwoordelijk voor de dood van Gerbrand. Ze tobt ook over Christine die vrijwillige dienst nam in het leger en haar lijkt te zijn vergeten.

Christine ontmoet Gerbrand op kerstavond in Cairo. De eenzame Christine klampt zich vast aan Gerbrand, haar oude vriend van de plaas. Ze wordt verliefd en verheugd zich op een gezamenlijke toekomst na de oorlog. Daar denkt Gerbrand overigens, blijkens zijn brieven aan Klara, heel anders over. Wanneer hun verhouding niet zonder gevolgen blijkt te zijn gebleven, krijgt ze een verpletterend telegram. Gerbrand is gesneuveld.

Kloven overbruggen

Intussen werkt de architect Antonio als krijgsgevangene op de plaas mee aan de bouw van een brug over de rivier de Nijl - de Ponte del Nilo. Langzamerhand leert Klara hem beter kennen. Ze krijgen elkaar lief en Antonio voert een zware innerlijke strijd; in Italië wacht zijn verloofde Gina op hem. Er zullen heel wat kloven moeten worden overbrugd. Het figuurlijk bouwen van bruggen is een van de thema’s van ‘Pontenilo’. ‘Elke kloof kan overbrugd worden, oom Freddie, of tenminste bijna elke kloof ’ (402). En: ‘We zullen onze eigen bruggen moeten bouwen en we dragen een zware last met ons mee.’(479)

Vanuit het wisselende perspectief van Klara, Christine en De Wet is ‘Pontenilo’ zeer beeldend geschreven. De meeslepende roman die de geschiedenis van Zuid-Afrika verweeft met de geschiedenis van de ‘kleine man en vrouw op de plaas in het Bosveld’ is het lezen meer dan waard. Joubert zet een krachtig portret neer van een bijzonder land met haar inwoners. En dat maakt ‘Pontenilo’ tot meer dan alleen een liefdesgeschiedenis.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen