Een Professor Penning-kundige uit Stad aan �t Haringvliet

Niet vaak is het voorgekomen, dat een predikant van Goeree en Overflakkee tot een wetenschappelijk functie of een hoogleraarschap werd geroepen. Ook heeft men in de professorenwereld maar zelden iemand aangetroffen, die van deze eilanden afkomstig was. En dan was het soms nog een kwestie van „toevalligheid". Zo vertelde prof. dr. H. M. van Nes (1862—1946), hoogleraar in de theologie te Leiden, dat hij te Goedereede was geboren, als zoon van een belastingambtenaar.

Naar geboortehuis

De ouders van prof. Van Nes waren niet uit Goedereede afkomstig, maar uit Heerjansdam. Zij hebben maar korte tijd in Goedereede gewoond. Vijf maanden na de geboorte van de latere professor (hun achttiende en laatste kind), werd vader Van Nes naar Den Haag overgeplaatst.

Prof. Van Nes, die predikant geweest is te Woudenberg, Rotterdam en Den Haag, daarna zendingsdirector te Rotterdam en eindelijk hoogleraar te Leiden, heeft na zijn geboorte slechts éénmaal Goedereede bezocht, in 1916.

De thans nog te Utrecht als emerituspredikant levende ds. F. de Gidts stond destijds te Goedereede, Bij hem heeft prof. Van Nes gelogeerd en de predikant heeft het geboortehuis van zijn gast aangewezen alsmede de kerk, waarin hij was gedoopt en het doopboek waarin zijn naam geschreven stond. Wij zouden voorts Caspar van Baerle

Wij zouden voorts Caspar van Baerle kunnen noemen, de predikant van Nieuwe Tonge, die in Leiden en Amsterdam professor is geweest. Hij werd in 1610, toen hij Nieuwe Tonge verliet niet aanstonds hoogleraar maar eerst regent van het staten-coUege te Leiden.

Ook uit Stad aan 't Haringvliet is een professor voortgekomen, Sigbertus Haverkamp, die echter na zijn domineesjaren ook eerst een andere functie vervulde; hij was lector in de griekse taal te Leiden, maar werd kort daarop, toen bekend was dat de hogeschool te Franeker hem professor wilde maken, te Leiden in deze waardigheid benoemd.

Ds. Haverkamp was in 1683 te Utrecht geboren. In 1710 trad hij na de voltooiing van zijn theologische studiën te Stad aan 't Haringvliet in het predikambt. Tien jaar stond hij hier en naast zijn ambtswerk heeft Haverkamp zich ook met de studie van de oude talen bezig gehouden. In 1717 verscheen deze mededeling

In 1717 verscheen deze mededeling in de pers: „De heer Sigebert Haverkamp, predikant te Haringvliet, voorneemens zynde deszelfs schriften aan de geleerde werelt meed te deelen, heeft daervan reets een begin gemaakt met TertulUani Apologeticus, dat met zeer vele neerstigheit en zorge uit oude handschriften verbetert en met een Commentarius Perpetuus verrykt zal zyn."

Met Tertullianus (160—220) een bekwaam apologeet, verdediger van het christendom, hebben al heel wat theologen zich toezig gehouden. Zijn geschriften zijn na 1945 zelfs nog tweemaal in het nederlands vertaald door verschillende schrijvers.

Stellig heeft ds. Haverkamp met vertaling en toelichting van Tertullianus naam gemaakt in de geleerde wereld. Jammer genoeg is het daar tiij gebleven. Van hem verscheen ook een uitgave van de werken van Flavius Josephus, de bekende joodse geschiedschrij-

Raadselachtige benoeming

Naderhand is het voor velen een raadsel geweest, hoe men ds. Haverkamp — die niet eens doctor in de theologie of de letteren was — in 1721 met het professoraat heeft willen bekleden. Op klassiek terrein heeft hij weinig gepubliceerd, zeker wat de griekse taal betreft. Terwijl men in de 18e eeuw royaal was met lof en graag overdreef, zijn zelfs de traditionele lofdichters over Haverkamp niet enthousiast.

Althans waar het zijn eigen wetenschap betrof. Als hij geprezen wordt is het om iets anders, namelijk om zijn uitgebreide kennis van de munt- en penningkunde. Op dat gebied verwierf hij grote faam. Vele verzamelingen gingen door zijn handen en van enkele munt-kabinetten gaf hij een beredeneerde catalogus uit.

Hoe Haverkamp tot het verzamelen van munten en penningen gekomen is, weten wij niet. Maar vast staat, dat hij zich hierop zeer toegelegd heeft en dat hij wellicht ook als professor vaak te vinden was tussen de oude munten. Meermalen heeft men de draak gesto

Meermalen heeft men de draak gestoken met de wetenschappelijkheid van Haverkamp, althans op het gebied waar voor hij een professoraat bekleedde. „Hij bezat echter een kalm gemoed", getuigt een levensbeschrijver en hij heeft de spot maar naast zich neergelegd.

Vooral toen zijn zoon Everhard Haverkamp in een rede aan de latijnse school zijn vader vel lof had toegezwaaid op een onbeholpen manier, moest de oude Haverkamp het ongelden.

In 1742 is prof. Haverkamp overleden. «^ H. de J.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen