Actief en passief

Wij zeggen het weleens: je hebt werkpaarden en luxe-paarden. De laatste laten voor zich werken, de eerste werken zelf. In het bedrijfsleven hebben we niet zoveel aan luxe-paarden. Je komt er niet verder mee. Er moet werk worden verzet en daarbij is een actieve werkhouding onontbeerlijk. Wij Hollanders weten doorgaans wel van werken. Het is niet voor niets dat de calvinistische variant van het protestantisme in de volksmond verbonden wordt met kapitalisme. Een arbeidsethos om over naar huis te schrijven. Veel uren maken, een groot inkomen genereren en vervolgens dat consumeren. Het is vaak een karikatuur maar in bepaalde gevallen zit er een kern van waarheid in. We hoeven de voormalige Zuiderzee maar rond te kijken en we vinden gemeenschappen waar deze arbeidsethos springlevend is. Hadden we er soms nog maar een beetje van. Dat zou schelen in het tekort aan personeel bij de Nederlandse Spoorwegen en elders. Wordt het niet tijd dat we actiever worden en de passiviteit achter ons laten?

Een gezond arbeidsethos is niet verkeerd. Als het maar niet gebaseerd is op een verkeerd uitgangspunt namelijk dat de mens bepaald geen sierpaard is. Veeleer een mens waarin kwaad huist. Een te negatief mensbeeld en een dito wereldbeeld. Dan is hard werken, een actieve werkhouding dus, een uiting van een verkeerd beeld. Een compensatie voor onze vermeende slechtheid. Niet dat de mens volmaakt is en brandschoon als het gaat om verkeerde dingen in denken, doen en speken. Helaas kunnen we dat niet zeggen. Wij mensen vertonen een voorliefde voor het lelijke en slechte, meer dan ons lief is, of lief zou moeten zijn.

Die verhouding tussen actief en passief intrigeert mij. Kijk nou eens naar deze tekst. Een fragment uit vader Jakobs Betel-ervaring. Dat bijzondere droombeeld, met die ladder tot in de open hemel, waarop duizenden hemelbewoners zich op en neer begeven. Hemelse Spoorwegen zou je bijna zeggen. Een troostrijk beeld dat Markers hier tot het hart spreekt. Hier zingen ze vaak en graag, met dat ene lied: ‘Ik zie een poort wijd open staan, waardoor het licht komt stromen’. Markers leven van huis uit bij een open hemel en dat is iets om dankbaar voor te zijn. Laten we allemaal actief leven uit en bij deze open hemel. Hier klopt het hart van het christelijke geloof. Uit, bij en van deze hemelse werkelijkheid leefde Christus en hij roept ons ertoe om dat ook te blijven doen. Van generatie op generatie.

Maar: dan wel vanuit een ‘passieve’ houding. Een houding die we geïllustreerd zien in de houding van vader Jakob. De Heer staat en Jakob ligt in vrede te slapen. Een beeld ter illustratie van het Evangelie dat Jezus Christus ons heeft gebracht. Wij hoeven niet hard te werken om de hemel te zien opengaan. God geeft het zijn beminden in de slaap (vrij naar Psalm 127 vers 2). Het is de actieve werkhouding van de Heer die in ons leven ons terzijde staat waardoor de hemel opengaat, de engelen ons troosten, en waardoor die hemelse werkelijkheid ook een actieve werkelijkheid blijft waar wij ons hart aan mogen ophalen.

Ik denk dat we daar best actiever bij mogen leven en dat ook uitleven. Juist met het oog op de tijd waarin wij leven. De oorlog die woedt, de geopolitieke aardschokken die we voelen, de toenemende onverdraagzaamheid naar wetenschappers, journalisten en politici, de toegenomen desinformatie en complottheorieën. Om over de zorgen over de klimaatveranderingen maar niet te spreken. En ondertussen maken velen zich grote zorgen. Zal onze aarde straks ten onder gaan aan onze consumptiedrift zonder dat we in staat zijn het tij te keren? Bestaat die kans? In theorie wel maar dan wel als we de Maker van dat klimaat en van die aarde, en van de hele geschapen werkelijkheid trouwens, buiten beschouwing laten. Als we God uit ons mens- en wereldbeeld schrappen, dan wel. Dan kun je vrezen. Dan is het nodig iedereen op te porren tot een activistisch leven inclusief kleefstof en Unox tomatensoep.

Een verkeerde werkhouding zou ik zeggen. Tijd voor een open hemel met een ladder tot in de eeuwigheid. Het Evangelie van Christus, Jezus van Nazareth leert ons dat in alle toonaarden. Ondanks alles wat er gebeurt: wees niet bang. God die onze Vader wil zijn, en Die in die open hemel woont, staat! Hij laat de mens en de schepping niet aan haar lot over. Wees in die gelovige evangelische passiviteit actief. Je hebt zo de mensen en de wereld om je heen wat te zeggen. Een hoopgevende en troostrijke boodschap. Geworteld in het Evangelie; de vreugdevolle boodschap van Jezus Christus. Aan het werk!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen