Het wonder van Psalm 8

Tijdens de zomerconferentie in Gouda denken studenten na over Godsbeeld en mensbeeld. Vrijdagvond 23 september begint ds. W.J. Karels zijn lezing bij de schepping. ‘Daarin kunnen wij iets van Gods wezen zien, maar dat zien we vooral in de mens, in wie God iets van Zijn mededeelbare eigenschap- pen gelegd heeft: kennis, gerechtigheid en heiligheid. Die eigenschappen komen overeen met de drie ambten: Adam was profeet, priester en koning’.

Dat beeld van God zijn we kwijtgeraakt, zegt hij. ‘Hoe dat gegaan is, kun je lezen in ”De Heilige Oorlog” van Bunyan: onze onschuld is verloren, het geweten inge- slapen, het verstand ingemetseld en verduisterd, en de wil is in dienst van de duivel. De Dordtse Leerregels zeggen dat wij leven in blindheid, duisternis, ijdelheid, boosheid, hardheid en met een verkeerd oordeel. Wat dwaas dat wij onszelf beroofd hebben van Gods beeld! In de stad Mensenziel is een ander beeld opgericht’.

De veel gehoorde uitspraak dat je, als je God wilt leren kennen, naar Christus moet kijken, is daarom volgens ds. Karels eenzijdig. ‘Die uitspraak stapt over de val heen. Gods rechtvaardigheid en Zijn liefde lijken tegenstrijdig, maar in Christus ont- moeten zij elkaar en in Hem komen al Gods deugden samen. Daarom is Hij het uitge- drukte Beeld van Gods Zelfstandigheid. Het herstel, de herschepping, komt bij God vandaan. Als het geweten, de wil en het verstand geboeid tot Immanuël komen, krijgen ze vergeving en wordt het beeld Gods in beginsel hersteld’.

Goed en kwaad

Op zaterdagmorgen geeft mevrouw Sarina Brons-van der Wekken een lezing over het mensbeeld. ‘Het beeld dat je van ‘de mens’ hebt, stuurt je denken, net als het Godsbeeld’. De psychologe consta- teert een spanning tussen enerzijds het reformatorische beeld van de mens, die onbekwaam is tot enig goed en geneigd tot alle kwaad, en anderzijds de psycholo- gische benadering om de kwaliteiten in de mens te zoeken.

Brons-Van der Wekken ontmoette in de spreekkamer mensen met een laag zelfbeeld. Daarom schreef ze het boek ”Goed dat je er bent”. ‘Mag ik tegen zo iemand zeggen: ‘Je bent van waarde. Je hoeft jezelf niet altijd ondergeschikt te maken’’?

Haar antwoord is: ‘Niemand hoeft te denken dat hij of zij een nul is, ook al zit de wortel van de zonde in ons. We moeten verschil maken tussen ons religieus functioneren naar God toe, en het psy- chologisch functioneren (denken, voelen, willen) dat gezond of ongezond kan zijn. Uit onderzoek blijkt niet dat het reforma- torisch mensbeeld direct invloed heeft op ongezond psychisch functioneren, zoals depressie. Het is wel andersom: als iemand psychisch ongezond is, gaat hij veroordelende boodschappen uit de preek of de Bijbel op zichzelf toepassen’.

Ook Calvijn en Ursinus onderscheiden verschillende aspecten van het mens-zijn, ontdekte Brons. ‘Calvijn onderscheidt hemelse en natuurlijke zaken. De hemelse gaven hebben wij verloren, die kunnen we alleen in Christus terugkrijgen. De natuur- lijke zaken, verstand, oordeel en wil, zijn bedorven, maar er zijn wel vonkjes over- gebleven van wat ooit goed was, zoals in kunst en wetenschap’.

Ursinus maakt onderscheid tussen natuur- lijk goed, burgerlijk goed en geestelijk goed. ‘In dat laatste, naar God toe, is de mens totaal onbekwaam en onmachtig. Maar op andere terreinen kunnen ook onwedergeborenen erg bekwaam zijn’.

Het kruis

Niemand is waardeloos. Brons-Van der Wekken noemt Psalm 8, waarmee ds. P.J. de Raaf de ochtend opende, treffend. ‘Wat is de mens, dat God aan hem denkt? Daarmee wordt de gevallen mens bedoeld. De Heere zoekt geen parels, maar zondige mensen. Wij moeten met onze unieke eigenschappen echter niet hetzelfde blijven. We zijn er niet, ook niet in de spreek- kamer, als we zeggen: aanvaard jezelf en wees jezelf. Het Evangelie heeft juist de boodschap om veranderd te worden in het hart. Het moet langs het kruis, anders kun je de Heere niet bedoelen. Christus moet gestalte krijgen in ons. We moeten niet zelf schitteren, maar iets weerspie- gelen van de Zon der gerechtigheid, van Wie God Zelf is. God wil in Christus Zijn beeld teruggeven. Wie wij zijn, is dan niet meer zo belangrijk’. Wel onwaardig, nooit waardeloos.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen