Tussen sciëntisme en complottheorie

Aan het begin van de eerste lockdown was de leuze van het kabinet dat wij naar de deskundigen moeten luisteren. Bij de tweede lockdown waren het van de weeromstuit de complottheorieën waarmee de overheid rekening moest houden. Keer op keer moest uitgelegd worden dat er geen goede gronden zijn om te denken dat vaccineren allerlei bijbedoelingen dan wel bijwerkingen heeft. Dat de complottheorieën aftrek vonden, werd deels veroorzaakt doordat het RIVM aanvankelijk allerlei uitspraken gedaan had die al snel moesten worden teruggetrokken. Daar kan het RIVM niets aan doen. Wetenschap leeft van voortdurend nieuwe waarnemingen waardoor oude theorieën aan de kant gezet worden. Juist daarom is noch het klakkeloos navolgen van de uitkomsten van wetenschap, noch het klakkeloos in de hoek van de verdachte zetten van de wetenschap maatschappelijk een gezonde houding.

Het komt erop aan dat we als samenleving in staat zijn de uitkomsten van wetenschap te kunnen wegen. Hoeveel verschillende en onafhankelijke experimenten zijn er geweest? Waren er belanghebbenden betrokken waardoor de uitkomsten mogelijk werden gekleurd?

Het in staat zijn tot een gewogen oordeel noemen we ‘wetenschappelijke geletterdheid’. Eigenlijk zou die eigenschap in het onderwijs moeten worden aangebracht. Met een scheutje wetenschapsfilosofie 1.0 in het curriculum komen we al een heel eind. Voor het reformatorisch onderwijs liggen hier prachtige kansen.

De christelijke politiek kan de stimulering van wetenschappelijke geletterdheid in de maatschappij – onderdeel van burgerschap, dunkt me – de wind in de zeilen geven. Dan komen we misschien nog eens af van die theorie dat christenen een complot tegen vrije wetenschap gesmeed hebben.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen