Boekbesprekingen

Vele eeuwen na de ondergang van Babylon, de grootste stad uit de geschiedenis van het oude Nabije Oosten, blijft deze naam tot de verbeelding spreken. Niet alleen vanwege de grote rol die Babylon in de Bijbel speelt als machtscentrum van opstand tegen God en moreel bederf, maar ook omdat we weten dat de beschaving van Babylonië een van de oudste en langste uit de wereldgeschiedenis is, en dat we cultureel en wetenschappelijk veel aan Babylon te danken hebben. Bij dit laatste is bijvoorbeeld te denken aan onze tijdsindeling die uiteindelijk teruggaat op het sexagesimale Babylonische stelsel (in plaats van ons decimale stelsel) en de grondstructuren van een wiskundige astronomie. Sinds de opgravingen in de negentiende eeuw en de ontcijfering van het spijkerschrift staat een grote hoeveelheid data ter beschikking voor de reconstructie van geschiedenis en cultuur van Babylonië, ofschoon de documentatie over de hele linie fragmentarisch blijft. Toch is het mogelijk om een continue narratief van de geschiedenis van Babylon te schrijven, die redelijk betrouwbaar is.

In de prachtige reeks Blackwell History of the Ancient World verscheen nu een upto-date geschiedenis van Babylon, van de hand van de hoogleraar Assyriologie aan de universiteit van Toronto Paul-Alain Beaulieu, die al veel publicaties over geschiedenis en cultuur van Babylonië op zijn naam heeft staan. Dit boek biedt een waardevol overzicht over wat we van Babylon weten, in het licht van de meest recente ontdekkingen en de huidige stand van zaken in de historische wetenschap. De focus is op Babylon en Babylonië – een naam die overigens pas later door de Grieken werd gegeven aan het desbetreffende gebied, dat doorgaans in de Oudheid als ‘Sumer en Akkad’ werd aangeduid. Hoewel Babylon al aan het einde van het vierde millennium als opkomende grootschalige stad in beeld komt, ontstijgt deze stad eerst na de Ur-III periode (2112-2004) de status van provinciale hoofdstad, en wordt Babylon het politieke centrum van Sumer en Akkad. De auteur traceert de geschiedenis tot 75 na Christus, het jaar van de laatst dateerbare spijkerschrifttekst uit Babylon.

Gaandeweg ontvouwt zich, chronologisch geordend, een fascinerend beeld van deze stad, waarbij socio-economische en culturele ontwikkelingen en instituties in de historische context geplaatst worden, en evenzo religieuze aspecten belicht worden.

Al met al is Beaulieu’s overzichtelijke studie een mooi naslagwerk geworden, dat ook nog verlucht wordt met illustraties en kaartjes.

Geregeld wordt ook naar de Bijbel verwezen, waarbij namen als Pulu (Tiglath-Pilezer III), Merodach-Baladan (Marduk-appla-iddina), en uiteraard de vorsten van het neo-Babylonische rijk langskomen. Dat levert soms verrassend nieuw inzicht op, bijvoorbeeld dat de herkomst van Nebukadnezar II en zijn vader Nabopolassar minder direct verbonden kan worden met de Chaldeeëen dan wel gedacht. Op details kun je met de auteur van mening verschillen, zoals bij zijn datering van de moord op Gedalja. Beaulieu plaatst deze, zoals gangbaar, in 582; mijns inziens viel deze gebeurtenis eerder kort na de herstelperiode volgend op de ondergang van Jeruzalem in 587.

Al met al zijn we de auteur erkentelijk voor een helder en zeer instructief overzicht van de geschiedenis van Babel en Babylonië, dat ook voor de exegeet van het Oude Testament een nuttig instrument zal zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen